Kabızlık Nedir? Kabızlık Nasıl Geçer?
Kabızlık nedir?: Kabız, basit bir ifadeyle, bağırsakların normale oranla, zor ve yavaş çalışması durumu olarak ifade edilebilir.
Bağırsaklarımızın çalışır durumda olduğu zamanlar, ayrıca bağırsaklarımızın hareket halinde olmasını da ifade eder. Bağırsaklarınızın çalışma sıklığı ise kişiden kişiye göre değişir. Bazıları günde üç defa, bazıları ise haftada sadece bir yada iki kere.
Ancak üç yada daha fazla gün olmasına rağmen hala bağırsaklarınız işlev göstermemişse, işte bu çok uzun ve geç bir süre olarak kabul edilir. 3 gün sonrasında bağırsağın çalışması ile gerçekleşen boşaltım işlevi ise genel olarak zorlayıcı bir şekilde gerçekleştirilmiş sayılır.
Kabızlığın Belirtileri nelerdir?
Kabızlık sorununu yaşadığınızda, belirtiler genel olarak aşağıdaki gibidir;
- Bağırsaklarınızın yavaş çalışması
- Ikınmanın gerekmesi
- Zor gerçekleştirilen dışkı işlevi ve bunun bir sonucu olarak küçük dışkı
- Tamamen yapamadığınızı hissetmek
- Karnınızı sürekli şişkin gibi hissetmek buna ek olarak ağrı varmış gibi hissetmek
- Kusmak, mide bulantısı
Peki, bu belirtiler neden olur?
Yukarıda sıraladığımız kabızlık belirtilerinin ortaya çıkmasına sebebiyet verebilecek çeşitli durumlar aşağıda belirtilmiştir. Buna göre;
- Kullanmış olduğunuz bir mide ekşimesine karşı ilaç varsa; bu ilaçlar genel olarak anti asit etkisi gösterdiğinden dolayı; kalsiyum ve alüminyum içeriğine sahiptir.
- Günlük olarak tükettiğiniz alışkanlıklarınızın dışına çıkmak, mesela bir diyete uygun besin tüketimi yapıyordunuz ancak yakın zamanda bu diyetin tam tersi bir şey tüketmiş olabilirsiniz. Diyete ek olarak günlük aktivitelerinizin farklılaşması da bu duruma bir sebebiyet verebilir.
- Kolon kanseri
- Aşırı süt ürünleri tüketimi
- Aşırı düzensiz bir yemek yeme alışkanlığı
- Zorlu bağırsak sendromu
- Parkinson hastalığı gibi çeşitli nörolojik hastalıklar
- Gün içerisinde neredeyse hiç bir aktivitede bulunmama durumu
- Eğer diyet yapıyorsanız, diyetinizde yeteri kadar su ve lifli besinler yoksa
- Kabız giderici ilaç ya da besinleri aşırı tüketmeniz, tersi etki göstererek, bağırsağın çalışmasındaki işlevsel kasları yumuşatır. Dolayısıyla kabızlık devam eder.
- Sindirim sistemindeki çeşitli damar sorunları
- Bağırsak hareketlerinin bir sonucu olarak, dışkılama işlevinin gerçekleştirilmesi gerekirken, bu işleve karşı koyarsanız; kabızlık baş gösterebilir. Bu durum çoğu zaman hemoroid sorunu yaşayan insanlarda görülen bir davranıştır.
- Çeşitli ilaçlar. Özellikle anti depresanlar, ağrı uyuşturucu özelliği bulunanlar, narkoz ve de demir maddesi içerenler.
- Stresli bir yaşam
- Yeterince aktif olmayan bir tiroid sistemi ki bu hiper troid olarak bilinir.
Doktorlar nasıl teşhis eder?
Bir doktora görünmeniz gereken durum özellikle bu sorunları en az 2 hafta boyunca sürekli olarka yaşamanızı gerektirir. 2 hafta olmasına rağamen her defasında aynı sorunları yaşıyorsanız, bu durumda doktora gitmeniz önerilir. Doktora gittiğinizde ise kabızlık sorununuzun nedenini belirleyebilmek için ilk aşamada sadece bir kaç test gerçekleştirecektir.
Bu testler;
- Kan testi ki bu genel olarak hormon seviyenizi ölçmek için yapılır
- Çeşitli baryum çalışmaları ki bu kolonda bir tıkanıklık olup, olmadığını anlamak için yapılır. Bu testten geçerken genel olarak size bir şey yutkundururlar ve x ray cihazından geçmenizi isterler.
- Bu testlere ek olarak bağırsaklarınızı yavaşlatan etkeni bulabilmek adına diğer testler uygulanır.
Eğer kabızsam, ne yapmalıyım?
Bir günde normalde içtiğiniz su seviyesine ek olarak iki veya dört bardak daha fazla su için. (Tabii ki doktorunuz size başka herhangi bir sağlık probleminizden dolayı, herhangi bir sıvı tüketim limiti koymadıysa)
- Mutlaka, sabah ılık bir şeyler içmeyi deneyin
- Günlük besin tüketiminizde meyve ve sebzelere de ağırlık verin
- Kepekli ve tahıllı ekmekleri tercih edin
Doktoruma ne zaman ulaşmalıyım?
Eğer dayanılmaz bir ağrı yada kramp ile birlikte dışkılama sorunu yaşıyorsanız, doktorunuza hemen ulaşmalısınız.
Bu duruma ek olarak;
- Kabızlık ile henüz yine tanıştıysanız,
- Dışkınızda kan görürseniz,
- Diyet yapmadığınızda halde, kilo kaybediyorsanız,
- Bağırsaklarınız çalıştığında, ağrı sızı hissediyorsanız,
- Kabızlık durumunuz iki hafta ve daha fazla sürdüyse,
- Dışkılarınız normalden daha küçükse,
Bir doktora görünme zamanı gelmiş demektir.
Kabızlığımı yenebilir miyim?
Çoğu durumlarda; evet, kabızlık sorunuzun üzerinden gelebilirsiniz. Özellikle aşağıdaki adımları uyguladığınızda, kabızlık sorunundan kurtulma şansınız daha yüksektir.
Buna göre;
- Gün boyunca lifli gıdalar tüketmeniz önemlidir. Lif içeren gıdalar; meyveler, sebzeler, bakliyat, tahıllı ekmek çeşitleri ve tam buğday ekmek.
- Gün içerisinde tüketmiş olduğunuz sıvı miktarını gözden geçirmeniz de kabızlık sorununu yenmenizde en büyük etken olacaktır. Buna göre normalde tükettiğiniz su yada diğer içecek miktarından iki veya dört bardak daha fazla su veya içecek tüketin.
Unutmayın ki kabızlık sorununu aşmak için sıvı içecekler ve lifli gıdalar, sizi bu durumdan kurtaracak olan en iyi ikili tercihtir.
Ancak şunlara dikkat edin;
- Kafein içeren içeceklerden uzak durun çünkü bu maddeyi içeren içecekler, tam tersi bir etki yaparak, vücutta susuzluk ortaya çıkarır dolayısıyla kabızlık durumu devam eder.
- Süt ürünlerine dikkat edin; bazı insanlarda süt ürünleri kabızlığa yol açar.
- Gün içerisinde biraz hareket etmeyi es geçmeyin.
- İhtiyaç duyduğunuzda mutlaka tuvalete gidin, geciktirmeyin.