Kabızlık Nedir
Kabızlık;katı kıvamda sert dışkılamadır. Bu her gün defakasyon yaptığı halde de olabilir. Ya da daha tipik olarak günlerce kakasını yapamaz.
Normalde kalın bağırsaktaki dışkı, gastrointestinal sistem salgılarının uyarılması ile oluşan ilerleyici hareketlerle, bağısağın aşağı kısımlarına itilir.
Dışkının içerdiği suyun çoğu bağırsağın son bölümünden (rectosigmoid) rezorbe olur ve katılaşmış dışkı burada birikir. Bu kütlenin artmasıyla, bağırsağın son kısmı gerilerek defekasyon hissi oluşur; ve dışkı anal kanala geçer.
Defekasyon istemli bir olaydır ve bu nöromüsküler kontrol yakla- şık 1,5 yaşında kazanılır. Kontrolü yeni-yeni kazanan çocuğumuzun üzerine çok düşmemek gerekir.
Sadece yemek sonraları basit bir disiplinle tuvalet alışkanlığı edindirebiliriz. Çok titiz ebeveynlerin çocukları, maalesef evlerinin dışın - da tuvalete gitmemeye çalışıyorlar. Bu da kabızlığa ve buna bağlı olabilecek rahatsızlıklara yol açabiliyor.
Kabızlık, büyük oranda fonksiyonel gelişmektedir. Yani; beslenme(açlık,az sıvı alma,liften fakir diyet gibi), ilaçlarla ve psikolojik kaynaklı olabilir. Bir de az oranda da olsa, şu hastalıklarda kabızlık görülebilir:
- Kalın bağırsağın doğuştan hastalığı
- Omurilik lezyonları
- Hipotiroidi
- Parazit hastalığı
Sürekli kabızlığı olan çocuklar genel olarak çabuk doyan iştahsız çocuklardır. Yine bu çocuklar öğünlerde oturup, uygun miktarda ve nitelikte yemek yemektense aralarda abur-cubur atıştırmaya eğilimlidirler. Kabızlığın oluşum nedenlerini gözden geçirdik. Sürekli kabızlık çocuğumuzda nelere yol açar;
- Huzursuzluk
- Sinirlilik
- Karın ağrısı,kramplar
- Dışkı tutamama
- İştahsızlık
- Sık idrara çıkma
- İdrar yolları enfeksiyonu
- Tekrarlayan bulantı-kusma.
Tedavide 3 temel prensip vardır:
- Kalın bağırsağın boşaltılması
- Kaka yapmayla ilintili ağrının ortadan kaldırılması
- Beslenmenin düzenlenmesi.
Bu şıkları kendi doktorunuzla görüşmenizi öneririm.
Sadece, genel bazı tavsiyelerde bulunmak istiyorum: Çocukların,sabah kahvaltıdan ve akşam yemeğinden sonra 5-10 dakika süreyle tuvalette oturmalarını sağlamalıyız.
Günlük diyette alınan lif oranının arttırılması gerekir. Bulunabilirse kepekli ekmek tüketilmeli ve öğle-akşam yemeklerinde mutlaka salata yenmelidir.
Sabahleyin aç karnına 1-2 bardak su içmeliyiz; ve su tüketimimiz günlük 8-10 bardak olmalıdır. Yine öğünler arası bol meyve tüketmeliyiz.
Belli bir süre muz, şeftali, kabuksuz elma ve havuç; kabızlığı artıracağından tüketilmemelidir.Bu teşvikler sayesinde, okulda tuvalete gitme konusunda isteksiz olan çocuklarda da düzenli defekasyon alışkanlığının kazanılması sağlanır
Sadreddin Apaydın
