Bartonelloz
Bartonella türü bakterilerin oluşturduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Bartonella türleri, kedi tırmığı hastalığı, Carrion hastalığı, Siper ateşi, basiller anjiomatoz, hepatit, kronik bakteremi, lenfadenopati, sinir sistemi hastalıkları ve endokardit gibi hastalıklara yol açabilir.
CARRİON HASTALIĞI
Hastalarda iki klinik evre görülür: akut evre ve cilt lezyonlarının görüldüğü kronik (eruptif) evre. Akut evre “Oraya ateşi” olarak da bilinir; yüksek ateş ve kırmızı kan hücrelerinde azalmaya bağışıklık siseminde geçici bir baskılanmanın eşlik ettiği hayatı tehdit edici bir enfeksiyondur. Tipik olarak 2-4 hafta sürer. Bu evrede sinir sistemi de tutulabilir ve menenjit ya da paralizi görülebilir. Akut evrede en korkulan durum Salmonella veya Toksoplazma gibi diğer enfeksiyonların bu hastalığın üstüne binmesidir. Kronik faza gelince, Verruga Peruana olarak da bilinir ve ciltte mor nodüller (anjiomatöz tümörler) görülür.
KEDİ TIRMIĞI HASTALIĞI
Etken Bartonella henselae'dir. Kedinin tırmalamasından veya ısırmasından 3-5 gün sonra ortaya çıkan ilk lezyon papül veya papülo – püstül şeklindedir. Lezyon kendiliğinden geriler ve küçük bir iz kalır. Birincil lezyonun iyileşmesinden sonra 1-2 hafta içinde bir papülün oluşmasıyla birlikte lenfadenopati gelişir. Lenfanjit yoktur. Vakaların az bir bölümünde ürtiker, trombositopenik purpura, eritema nodozum, eritema multiforme ve eritema marjinatum gibi belirtiler bildirilmiştir. Hasta tedavi edilmeden birkaç haftada kendiliğinden iyileşir. Kalıcı veya tekrarlayan infeksiyona ender rastlanır. Ciltte tırmalanma izi ile birlikte kırmızı-kahverengi bir papül ile birlikte koltuk altı, boyun veya kasıkta ağrılı, şiş ve hassas lenf bezlerinin görüldüğü bir hastalıktır.
SİPER ATEŞİ
Etken Bartonella quintana'dır. İnsandan insana vücut biti ile bulaşır. Bit için hastalık yapıcı değildir. Kuluçka dönemi 1-6 haftadır. Genellikle ani başlar ateş 39-40 C kadar yükselir. 24 saat içinde terlemeyle düşer ve belirtilerin çoğu kaybolur, halsizlik, iştahsızlık, hafif ağrılar sürer. Beş günlük bir aradan sonra ateş tekrar yükselir, aynı belirtiler tekrar ortaya çıkar; bu şekilde 3-8 kez nöbet gelir. Göz küresinin arkasında ağrı tipiktir. Vakaların çoğunda gövde de en belirgin olmak üzere yaygın döküntüler vardır. Bacak üzerine yerleşmiş ağrı tipiktir. Hastalık genellikle iyi seyreder ve şifa ile sonlanır. Bağışıklık zayıf ve kısa süreli olduğu için nüksler görülür. Beş gün ateşi olarak da bilinir. Ani başlayan ateş, baş dönmesi ve baldır ağrısı görülür. Askerlerde ve evsizlerde rastlanır.
TEDAVİ
Mevcut olan hastalığa göre eritromisin, doksisiklin, gentamisin, rifampin veya kloramfenikol gibi antibiyotikler kullanılır.
HAZIRLAYANLAR; Dr.Zeliha KOÇAK TUFAN, Dr.Cemal BULUT