Arena Virus Enfeksiyonları
Arenaviruslar, insanlarda hafif gribal şikayetlerden menenjite ve hatta ölüme kadar giden değişik tablolara yol açarlar. İnsanda hastalık yaptığı bilinen türleri; Lenfositik koryomenenjit virusu, Lassa, Junin, Machupo, Guanarito, Sabia, Arroya viruslarıdır. Bunlardan en önemlisi Lenfositik koryomenenjit virusudur.
Arenaviruslar aslında fare, hamster, maymun gibi kemirici hayvanlarda bulunur ve bu hayvanlarda hastalık yapar.
Ülkemizde sıklığı iyi bilinmemekle birlikte pek sık görülmemektedir. Kemirici hayvan türlerinin bulunduğu coğrafi bölgeye göre arenavirusların türleri de değişiklik gösterir.
BELİRTİLER
Ateş, boğaz ağrısı, kırıklık, halsizlik, karın ağrısı, ishal, gözde kızarıklık, koltuk altı yada boyunda şişlik, deride kırmızı-mor döküntüler, beyin zarlarının iltihabı (menenjit) sonucu baş ağrısı, bulantı, kusma, bilinç değişikliği gibi yakınmalara sebep olurlar.
İnsanlara kemirici hayvanların idrar, dışkı ve salyalarıyla teması, bu çıkartıların besinlere bulaşması veya virüs içeren tozların solunması suretiyle bulaşır. Anneden bebeğe göbek bağı aracılığı ile geçip bebek ölümlerine de neden olabilir.
LENFOSİTİK KORYOMENENJİT VİRUSU ( LCM )
Lenfositik koryomenenjit virüsü beyin ve beyin zarlarını enfekte ederek hastalığa yol açar. Ülkemizde sıklığı iyi bilinmemektedir. ABD ve Avrupa ülkelerinde yaygın olarak bulunur.
İnsanlara bulaşma yolu tam belli değildir. Hijyen ve mesken koşulları kötü olan yerlerde çok görülür. Gri renkli ev farelerinin idrar ve dışkısı ile kirlenmiş besin maddeleri ve tozların solunmasıyla insanlara bulaştığı kabul edilmektedir. Bu virüsle enfekte, evde beslenen hamsterlerden de insana geçiş olabilir. İnsandan insana geçişle ilgili bilgi yoktur.
Hastalık her yaşta görülebilmekte, ancak 20-30 yaş grubunda daha fazladır. Kışın ve ilkbaharda daha sık hastalık yaptığı görülmüştür.
Kuluçka dönemi 7-14 gün kadardır, fakat daha kısa da olabilir.
BELİRTİLERİ
Ateş, kırıklık, halsizlik, sırt, bel ve bacak ağrıları, boğaz ağrısı, deriden hafifçe kabarık olan kırmızı renkli döküntü, öksürük gibi belirtilere neden olur.
Ateş 3-14 gün kadar sürer ve iyileşme yavaş olur. Bazı kişilerde menenjit gelişebilir ve bu durum 2 hafta kadar sürdükten sonra kendiliğinden iyileşme ile sonuçlanır. Bazı kişilerde de enfeksiyon ilerleyip ölüme sebep olabilir.
TANI
Hastalığın tanısı kanda LCM virusuna karşı oluşan antikorların gösterilmesi ve belden alınan su örneğinin (beyin omurilik sıvısının) incelenmesi ile konur.
TEDAVİ
Özel bir tedavisi yoktur. İstirahat edilmelidir. Ateş ile birlikte baş ağrısı, bulantı, kusma olduğunda doktora başvurunuz.
Bu virustan korunmak için gıdalarınızın temizliğine özen gösteriniz.
LASSA HUMMASI
Ülkemizde bu virusa rastlanmamaktadır. Ancak Batı Afrika ülkelerinde yaygın olarak bulunur. Bu bölgeye seyahat edenlerin dikkatli olması gerekir. Kuluçka dönemi 3-16 gündür.
Lassa virüsü evde yaşayan farelerde bulunur. İnsandan insana bulaşabilir. Bu bulaşma, kan, idrar, dışkı, balgam gibi vücut sıvılarıyla veya bun sıvılarla bulaşmış malzemelerin temasıyla olur.
BELİRTİLERİ
Yüksek ateş, ağızda yaralar, şiddetli kas ağrıları, deride kırmızı renkli döküntüler, karın ağrısı, ishal, akciğer enfeksiyonuna neden olur. Bunlara ilaveten böbrek ve kalpte de hasar yapabilir. Beyin ve beyin zarlarını etkilediğinde ise baş ağrısı, bulantı, kusma, yürürken dengesizlik, bilinç değişikliği gibi belirtilere neden olabilir. İyileşen hastaların yaklaşık %20'sinde de sağırlık meydana gelir.
TANI
Tanı kanda Lassa virüsüne ait antikorların gösterilmesi ile konur.
TEDAVİ
Özel bir tedavisi yoktur. Hasta kişilere bu hastalıktan kurtulmuş kişilerden elde edilen serumlar verilerek tedavi edilir.
KORUNMA
Aşı çalışmaları devam etmektedir. Korunmada besinlerin temizliğine dikkat edilmelidir.
GÜNEY AMERİKA KANAMALI HUMMALARI
Ülkemizde bu virüslere rastlanmamaktadır Ancak Arjantin, Brezilya gibi Güney Amerika ülkelerine seyahat edeceklerin dikkatli olması gerekmektedir. Junin, Machupo, Guanarito ve Sabia virüsleri olarak adlandırılır.
Tarla farelerinden, bu farelerin idrar,dışkı, salyaları veya bunlarla bulaşmış yiyeceklerin yenmesi veya virüsle enfekte tozların solunmasıyla bulaşırlar.
BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ
Diğer Arenaviruslarla aynı belirtileri gösterirler ve tedavileri de benzerdir.
HAZIRLAYAN; Dr. Muzaffer FİNCANCI