Prostat problemleri ve tedavisi

Prostat kestane büyüklüğünde bir cinsiyet bezidir. Hemen idrar kesesinin altında yerleşmiştir ve idrar yapma sırasında idrar torbasından aşağı idrarı taşıyan kanal olan üretranın bir kısmını çevrelemektedir. Prostatın birincil rolü, ejakülasyon için gerekli olan sıvının bir kısmını sağlamaktır.

Prostat hastalıklarının iki türü vardır: Prostat kanseri ve İyi Huylu Prostat Büyümesi. Her ikisinin tedavisinde de erken teşhis son derece önemlidir.

İyi Huylu Prostat Büyümesi Teşhis ve Tedavi Yöntemleri

(Tedavide Son Teknoloji : Greenlight Prostatın Buharlaştırılması Yöntemi )
40 yaşını aşmış erkeklerde vücuttaki hormonal değişikliklere bağlı olarak prostatta ortaya çıkan hücresel farklılaşmalar prostat içerisinde adenom adı verilen bir dokunun gelişmesine yol açar. Prostat büyümesi ya da tıbbi terimi ile Benign Prostat Hiperplazisi (BPH), yani prostat'ın kanser olmayan büyümesi olarak isimlendirilen bu durum aslında hemen tüm erkeklerde meydana gelirse de erkeklerin ancak 1/3'ünde tedavi gerektirecek ölçüde tıkanıklığa yol açar. 60 yaşın üstündeki erkeklerin %50’si , 70-80 yaşlarındaki erkeklerin %80’i, BPH problemini yaşar. Artan yaşla büyümesi, idrar kanalına baskı yapmaya başlayarak, çeşitli şikayetlere sebep olur. Bu şikayetler, geceleri sık idrar çıkma, idrar yaparken zorlanma, acı ve yanma hissi, idrar kaçırma gibi hastanın yaşamını son derece olumsuz etkiler. Bir çok erkek, bu şikayetler yüzünden yaşam tarzlarını değiştirmek zorunda kalır. Tuvaletlerini oturarak yapma zorunluluğu, uzun yolculuğa çıkamama, açık renk pantolon giyememe, geceleri sık sık kalkış yüzünden yaşanan uykusuzluk gibi.

Belirtileri:
•Sık idrara çıkmak
•Zor idrar yapmak
•İdrara başlarken bir süre beklemek
•Geceleri idrar hissi ile uyanmak
•Mesanenin tam boşalmadığını hissetmek
•İdrar'ı kesik kesik boşaltmak
•Tuvaletten çıktıktan çok kısa bir süre sonra tekrar idrar hissi duymak
•Ani idrar sıkışmaları hissetmek, bazen idrarı tutamamak
Belirtiler yıllar içinde yavaş yavaş geliştiğinden, ciddi tıkanıklığı olan hastalar bile bazen
bu durumu normal olarak kabul edebilirler, yani duruma adapte olurlar.

Teşhis Yöntemleri
1- Prostat muayenesi
2- PSA isimli kan tahlili
3- İdrar tahlili
4- Saniyedeki idrar akım hızı (uroflowmetri) + PVR (idrar yaptıktan sonra mesanede kalan idrar miktarı) belirlenmesi
5- Urogenital ultrasonografi

TEDAVİSİ:
Prostat büyümesi'nde tedavi gerektiren durum prostat'ın büyümüş olması değil, büyümüş olan prostat'ın idrar kanalını tıkaması ve bunun da ciddi şikayetlere yol açmasıdır. Prostat büyümesi tedavisindeki mantık, büyümüş olan adenom dokusunu ortadan kaldırıp idrar kanalındaki tıkanıklığı gidermektir. Bu hastalığın tedavisinde, günümüze kadar çeşitli tedavi yöntemleri denenmiştir. İlaç tedavisi, ısı veya termal terapiler, ameliyat( prostatın çıkarılması) ve TUR ve lazer tedavileri gibi. Bu tedavi yöntemlerinin bazıları az riskli ancak etkileri zayıf, bazıları ise etkili ama komplikasyonları yüksek orandadır.
Bu amaçla uygulanan 3 ana yöntem vardır:
1.İlaç Tedavileri
2.Cerrahi Tedavi (prostat ameliyatları)
3.Cerrahi dışı diğer girişimsel yöntemler

Prostat Büyümesi (BPH) Tedavisinde Teknolojinin En Üst Noktası: GREENLIGHT
ABD’de ise 1 yılı aşkın bir zamandır Mayo Klinik, Cleveland Clinic, University of Pennsilvania gibi önemli merkezlerde uygulanan ve diğer tedavi yöntemlerini silip atan, risksiz ve kesin etkili bir tedavi yöntemi olan Greenlight artık Türkiye’de de uygulanmaktadır. Bu işlemde, hasta günü birlik bir müdahale şeklinde tedavi olur. Patentli Greenlight sistemi prostat dokusunu buharlaştırarak yok eder. Bu şekilde idrar akımını etkileyen baskı ortadan kalkar. Sonuç ve rahatlama anında sağlanır. Diğer lazer sistemlerinin bir çok komplikasyonu bu sistemde yaşanmaz. Hastalar işlemden bir kaç saat sonra hiç hastanede yatmadan eve dönebilmekte ve bir iki gün gibi kısa bir sürede normal günlük hayatlarına devam edebilmektedir. Hastaların büyük çoğunluğunda sonda konulmasına gerek duyulmamaktadır. Kanı sulandırıcı ilaç kullanan hastalarda da ilacın kesilmesine gerek duyulmadan işlem yapılmaktadır. İdrar akışındaki problemler ve diğer semptomlar 24 saat içerisinde büyük ölçüde çözüme kavuşmaktadır. Hastanın yaşam kalitesinden ödün vermeden, sağlıklı ve sıkıntısız bir şekilde yaşamasını sağlayan işlemin adı: Greenlight PVP- Photoselective Vaporization of Prostate. Greenlight PVP işlemi,
-idrar akışında anında rahatlama sağlayan ve şikayetleri hemen ortadan kaldıran
-ağrısız
-kansız
-sondasız
-risksiz
-iktidarsızlığa neden olmayan kesin etkili bir tedavi yöntemidir.

UNUTMAYIN:
Prostat çok etkili şekilde kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Bu nedenle kendisinde bazı değişikliklerden kuşkulanan bir erkeğin yapabileceği en büyük hata korkarak doktora gitmekten kaçınmak ve hastalığın zor tedavi edilir hale gelmesine neden olmaktır.40 yaş sonrası yıllık kontrollerinizi kesinlikle ihmal etmeyin. Unutmayın, Prostat Hastalıklarında Erken Teşhis tedavinize açılan kapı olacaktır.

Prof. Dr. Halim Hattat
Hattat Hastanesi Üroloji Bölüm Başkanı
Cerrahpaşa Tıp Fak. Androloji Bilim Dalı Başkanı