Sigara bel sağlığı için büyük tehdit
Sigara bel ağrısını arttıran ve kronikleştiren en önemli sebepler arasında yer alıyor. Sigara içenlerde bel bölgesine giden damarlarda tıkanıklıklar oluştuğundan diskte harabiyet daha hızlı, kemikte iyileşme ise daha geç oluyor. Bel ağrısının en sık karşılaşılan ağrı nedenlerinin başında geldiğini, gerilim ve stresin de bel ağrısının önemli nedenleri arasında bulunduğunu belirten uzmanlar, ekonomik, sosyal ve psikolojik sorunların bel ağrısını arttırdığını söylüyor.
Bel ağrısı şiddetli ya da uzun süreli olduğu zaman kişilerin günlük ve iş yaşamlarını olumsuz yönde etkileyerek, yaşam kalitelerini belirgin derecede düşürebiliyor.
Türk Böbrek Vakfı Hizmet Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü Uzm. Dr. Suna Mahmuti Roylas, erişkinlerin yüzde 85’inin yaşamlarının bir döneminde en az bir kez bel bölgesinde ağrıdan yakındıklarını söyleyerek, bel ağrısının nedenleri ve tedavisi ile ilgili şu bilgileri veriyor:
Belinizi kötü kullanmayın
Bel ağrısı kaslar, bağlar gibi yumuşak dokuların zorlanması gibi basit ve geçici nedenlere bağlı olabileceği gibi, omurlar ve disklerin hastalıkları gibi daha önemli ve tedavi gerektiren nedenlerden de kaynaklanabilir.
Uzun süre aynı pozisyonda durmak günlük hayatta bel mekaniğine uygun olmayan yanlış hareket veya kötü duruş belinizde yıpranma neden olacaktır. Genellikle beli destekleyen kasların veya bağların aşırı gerilmesi, ağır bir şey kaldırmak, atlamak, düşmek ve spor aktivitesi bel tutulmasına neden olabilir. Vücudun buna cevabı ağrılı kas spazmıdır. Mevsimsel ısı değişimleri, rüzgar ve hava akımı kas spazmını arttırır.
Bel fıtığı
Disk Hernisi olarak adlandırılan bel fıtığı, her iki bel omuru arasında yastık görevi yapan jölemsi dokunun diskten kayması veya taşması sonucu omurilikten çıkarak bacağa, ayağa inen sinire baskı yaparak bel ve bacak ağrısı oluşur. Öksürükle, ıkınmakla, hapşırmakla bel ve bacak ağrısı artar.
Omurga kanalında darlanma (Spinal stenozu)
Omurilik ve sinirlerinin geçtiği kanalların daralması, sinirleri sıkıştırması ile oluşur. İleri yaşlarda özellikle belli bir mesafe yüründüğünde bacaklarda ağrı, uyuşma ve topallama ile kendini gösterir.
Omurlarda kayma (Spondilolistesiz) ve biçim bozuklukları
Bel omurlarının birbirinin üzerinden kaymasıyla karakterize “Spondilolistezis” de bel ağrısı sebebidir. Hareketle ağrı artar. Ayrıca beldeki eğrilikler, düzleşmeler, beldeki açıklıklar, fazla veya eksik bel omuru bel ağrısı nedeni olabilir.
Gerilim, stres ve sigara
Bel ağrısını arttıran ve kronikleştiren en önemli sebeplerdir. Ekonomik, sosyal ve psikolojik sorunlar bel ağrısını arttırır. Sigara içenlerde bel bölgesine giden damarlarda tıkanıklıklar oluştuğundan diskte harabiyet daha hızlı, kemikte iyileşme ise daha geç olur. Gülmek, çalışmak, sosyal uğraşılar ve hayata bağlılık bel ağrısına karşı en önemli silahımızdır.
Fazla kilo
Belimizin taşıdığı yük miktarını arttırdığı için sakıncalıdır.
Kireçlenme (Osteoartirit)
Yaşın ilerlemesi ile kemik yapıda, bağlarda ve disklerde yıpranma başlar. Böylece yıpranmış dokular kireçlenir ve hareket kabiliyeti azalır.
Kemik erimesi (Osteoporoz)
Osteoporoz temel kemiklerde yumuşamaya yol açarak kolay kırılma ve dolayısıyla ağrıya sebep olur. Beslenmede kalsiyum ve D vitamini eksikliği, hareketsiz yaşam, erken menopoz, aşırı alkol tüketimi, sigara, kortikosteroidler riskini artırır.
Romatizma
Vücudun bağışıklık sisteminin kendi öz hücrelerine savaş açması sonucu gelişir. Omurgadaki normal kemik ve kıkırdak dokuları hasara uğrar. Sabahları görülen eklem sertliği ve tutulmalar romatizmal hastalıklar için uyarıcıdır. Romatizma artrit, ankilozan spondilit gibi hastalıklar eklemlerde ağrı ve şişmeye sebebiyet verir ve günlük hareketi kısıtlar. Nadiren karın iç veya kemiklerden kaynaklanan urlar, tümörler, damar anevrizmaları, doğuştan gelen bazı kemik anormallikleri de bel ağrısına neden olabilir.
Bel fıtığında fizik tedavi önem taşıyor
Bel fıtığı tedavisinde istirahat, korse, ilaçlar, fizik tedavi, egzersizler önemli yer tutar. Fizik tedavi kürü 21 seanstır. İyileşme durumuna göre erken bitirilebilir veya uzatılabilir. Fizik tedavi günde 1 seans gerektiğinde 2 seans uygulanabilir. Uzmanlar tarafından uygulandığında yan etkisi yoktur. Alışkanlık yaptığı bilgisi ise doğru değildir.
Egzersizler belde bulunan dokular arasında var olan dengenin devam etmesi kasların kuvvetlenerek dış etkilerden kolay etkilenmemesini, kaslardaki sertlik ve gerginliğin azalmasını böylece hastalıktan korunmayı ve kurtulmayı sağlar.
Bel ağrısından korunma önerileri
- Sırtınızı ve belinizi dik tutun, kötü duruş; sırttaki kamburluğu, beldeki içe çöküklüğü arttırır.
- Sık pozisyon değiştirin.
- Özellikle belin normal eğriliğini korumaya özen gösterin
- Taşıyacağınız yükleri eşit olarak her iki elinize bölün
- Hareketlerinizi önceden planlayın
- Asla ağır cisimleri kaldırmayın
- Yerden bir şey alırken eğilmeyin, dizlerinizi büküp çömelin
- Belinizle değil bacaklarınızla yükü kaldırın
- Ağırlığı mümkün olduğu kadar belinizden yukarı ve vücudunuza yakın tutun
- Dönmeniz gerekiyorsa belinizle değil, vücudunuzla dönün
- Ağır cisimleri çekmeyin, itmeyin ve yukarı doğru kaldırmayın
- Koltuğa düzgün oturun. Gerekirse belinizi bel yastığı ile destekleyin.
- Otururken sırtı dik tutun ve yaslanın.
- Yatarken sert ve ortopedik yatakları tercih edin.
- Salt yer ve tahta üzerine yatmak doğru değildir.
- Yatarken bacaklarınızı gergin tutmayın.
- Sırt üstü yatarken baldırlarınızın altına koyulacak küçük bir yastık sizi rahat ettirecektir.
- Kilonuza dikkat edin,dengeli beslenin.
- Günlük gerilim ve streslerinizi azaltın
- Düzenli ve günlük egzersiz yapın. Tempolu yürümek, yüzmek ve koşu ideal sporlardır.