Kısırlık ve Varikosel
Testis çevresindeki toplardamarların genişlemesi sonucu oluşan duruma varikosel denir. Bacaklarda görülen varis ve makatta görülen hemoroidin benzeridir. Varikoselin ise kişide ortaya çıkmasına yol açan bir sebep yoktur. Doğuştan testis toplardamarlarının içinde kapakların bozukluğuna bağlı ortaya çıkmaktadır.
Varikosel hastalığı, erkek kısırlığının tedavi edilebilir en sık nedenidir. Varikosel çeşitli mekanizmalarla sperm sayı ve hareketini azaltarak çocuk olmasını engeller ve bu şekilde kısırlığa sebep olur. Varikosel tanısı konulan hastalara mutlaka sperm tahlili yapılması gerekir.
Sperm sayı ve hareketi düşük veya sınır değerlerde ise ameliyat yapılmalıdır. Sperm sayısı normal olan hastalarda 6 ay aralıklarla sperm sayımı yapılmalıdır, sperm sayı ve hareketi normal değerlerin altına düşerse operasyon yapılır. Hastada varikosel tespit edildikten sonra sperm tahlili istenir. Sperm değerleri düşükse ve ameliyat yapılmaz ise değerler daha da düşerek kısırlığa yol açabilir. Varikosel ameliyatı yapılması için 2 endikasyon vardır, bunlardan birincisi ve en önemlisi sperm sayı ve hareketinin düşüklüğüne bağlı çocuk olmaması durumudur. İkinci sebep ise varikosele bağlı testislerde ağrıdır. Eğer hastanın yaşantısını etkileyecek kadar ağrı varsa ve bu ağrı ilaçlarla geçmiyorsa ameliyat uygulanabilir.
Mikrocerrahi Varikosel Ameliyatı varikosel tedavisinde altın standarttır. Başka hiçbir uygulama mikro cerrahi varikosel ameliyatının sağladığı faydayı veremez. Ameliyattan sonra sperm değerlerinde %80 lere varan düzelme bildirilmiştir. Sperm değerlerindeki düzelmenin gebelik ile sonuçlanacağı açıktır.
Varikosel ilerleyen bir hastalık olduğu için zamanla testis boyutlarında azalmaya neden olabilir. Bu nedenle dikkat edilmelidir. Spermi hiç olmayan azospermili hastalarda dahi mikrocerrahi varikosel ameliyatının faydası olduğu klinik çalışmalarla gösterilmiştir.
Klasik ameliyatta görülen testisin su toplaması(hidrosel) ,testis atrofisi yan etkileri bu ameliyat sonrasında görülmez. Mikrocerrahi varikosel ameliyatı yaklaşık 1 ile 2 saat arası sürmektedir. Ameliyat genel anestezi veya spinal anestezi ile yapılır. Kasık bölgesinden yapılan 3 cm uzunluğunda bir kesiyle testisin damarlarına ulaşılır. Daha sonra bu damarlar mikroskop altında ayrılarak bağlanır ve kesilir. Testis arteri ile lenfatik damarlar ayrılarak korunur. Bu işlem çok hassas ve dikkat gerektiren bir işlemdir.
Ameliyat sırasında doppler kullanımı ile testis arteri daha kolay saptanır ve korunmuş olur. Ameliyat bittikten sonra hastamız aynı gün veya ertesi gün taburcu olur. Kendini iyi hissettiği andan itibaren ilişkiye girebilir. Yara yeri 48 saat kapalı kalmalıdır. Spor gibi ağır aktivitelere 1 ay sonra başlanır. Yara yeri açıldıktan sonra duşunu alabilir. Yani ameliyattan 34 gün sonra işine dönebilir.
Mikrocerrahi varikosel ameliyatı bu konuda eğitim almış, deneyimli uzmanlar tarafından uygulanması gereken bir ameliyattır. Kendi serimizde 500'e yakın mikrocerrahi operasyonu ile oldukça yüksek bir hasta serimiz bulunmaktadır. Hassas bir operasyon olduğu için bu titizliğin gösterilmesi önem arz etmektedir. Kullanılan mikroskobun kalitesinden uygulanan malzemeye birçok önemli detay vardır. Bu küçük ayrıntılar başarıyı olumlu ya da ya da olumsuz yönde etkilemektedir.
Yard.Doç.Dr.Levent TÜRK
