Chagas Hastalığı

Chagas Nedir:Trypanosoma cruzi türü parazitlerle meydana gelen, hızlı başlangıçlı veya yavaş seyirli olabilen bir enfeksiyon hastalığıdır.

İlk kez 1909 yılında paraziti keşfeden Dr.Carlos Chagas tarafından tanımlanmıştır. Hastalığa özellikle Orta ve Güney Amerika da rastlanmaktadır. Bugün, bu bölgede 16–18 milyon kişinin parazit ile enfekte olduğu, 10 milyon kişinin de risk altında olduğu tahmin edilmektedir. Chagas hastalığı her yıl 45.000 kişinin ölümüne yol açmaktadır. Hastalık özellikle kırsal alanlarda, sosyo-ekonomik düzeyi kötü olan yerlerde daha sık görülür.

BELİRTİLER

Hastalık; insan, domuz, köpek, sincap, maymun gibi memelilerde görülür. Hastalığı meydana getiren paraziti bu canlılar arasında taşıyanlar ise reduvid böceklerdir. Bunun dışında gebelik ve emzirme sırasında hasta anneden bebeğe hastalık geçebilir. Kan nakilleri sırasında ve korunmasız cinsel ilişki ile de hastalık bulaşabilir.

Parazitin vücuda girerek hastalık oluşturması için geçen süre 10–20 gündür. Bazen hiç bir şikâyete yol açmayabilir. Akut hastalığın ilk bulguları böceğin ısırdığı yerde oluşan küçük sert bir kızarık ve yakın lenf bezlerinde meydana gelen şişmedir. Ateş, halsizlik, iştahsızlık, üşüme, titreme, kas ağrıları diğer bulgulardır. Şişlik 2–3 ayda yavaş yavaş geriler. Bu belirtiler daha çok çocuklarda görülür. Yavaş seyirli olan Chagas hastalığında ise en çok hasarlanan organ kalptir. Kalp yetersizliği, ritm bozukluğu ve büyüme görülür. Beyin iltihabı ve yemek borusunda iltihaplanma ve büyüme de görülen diğer rahatsızlıklardır.

TANI

Hastalığın tanınması için kanın cama yayılarak özel boyalarla boyanması ve parazitin gösterilmesi esastır. Bunun dışında hastanın serumunda parazite karşı oluşan antikorlar saptanabilir.

PROGNOZ

Tedavi olmamış hastalarda, parazitler vücutta çeşitli organlara yayılarak özellikle kalp, bağırsak ve yemek borusunda ilerleyici hasara yol açmaktadır.

TEDAVİ

Tedavi de hastanın vücudunda bulunan parazitlerin yok edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla 3 ay süre ile ağızdan antiparaziter ilaçlar verilmekte ve tedavi özelikle çocuklarda yararlı olmaktadır.

KOMPLİKASYONLAR

Kalp yetersizliği, kalpte büyüme, tromboemboli, yemek borusu ve bağırsaklarda hasar görülmektedir.

KORUNMA

Hastalıktan korunma önemlidir. Hastalığın yaygın görüldüğü yerlerde reduvid böceklerin ortadan kaldırılması amacı ile periyodik olarak ilaçlama programları hazırlanmalıdır. Bu bölgeye yolculuk planlıyorsa kişisel önlemler alınmalıdır. Kapalı giysiler tercih edilmeli, böcek öldürücü krem ve ilaçların kullanılması yararlı olmaktadır. Eğer bu bölgede kan nakli yapılacak ise kan verilmeden önce mutlaka bu hastalık açısından verilecek kan test edilmelidir.

HAZIRLAYAN; Dr. Çiğdem Arabacı

       

KAYNAK
Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi,Cilt 2,sayfa 2522-2526,Topçu Wilke A, Söyletir G,Doğanay M