Tifo
Tifo nedir ve bu hastalığa nasıl yakalanılır ?
Tifo, tifo basillerinin meydana getirdiği genel bir hastalıktır. Mikroplanmış gıda maddelerinden, süt ve sudan bulaşır (genellikle bulaşık pisliği veya suların bulaşmasıyla). Sinekler yoluyla de yayılabilmekte olan bu hastalık, aynı zamanda enfekte olan bir maddeyle yapılacak temasla da bulaşabilmektedir.
«Tifo taşıyıcısı (portör)» ne demektir ?
«Tifo taşıyıcısı» bu hastalığı bir kez çeken, tamamen iyileşmiş olan, fakat canlı mikropları vücudunda taşımaya devam eden kişidir. Bu gibi bir taşıyıcı, özellikle gıda maddeleri ile ilgili bir meslektense, hastalığın toplumda büyük ölçüde yayılmasına neden olabilecektir.
Tifonun yayılmasını önlemek için başvurulacak metotlar nelerdir ?
İçilecek ve kullanılacak suların temizlenmesi ve sütlerin pastörize edilmesi gerekli tedbirlerdir. «Tifo taşıyıcıları» teşhis edildikten sonra başkalarının yiyecekleri maddelerden uzak tutulmalıdır. Tifo vakalarının erken teşhis edilmesi ve hastanın öteki insanlardan tecrit edilmesi gereklidir. Tifoya yakalanan hastanın bütün giysileri, eşyaları ve dışkıları sterilize edilmeli ve bu hastanın başkaları ile teması önlenmelidir.
Tifoyu önleyen aşılar tesirli midir ?
Evet. Bağışıklığı artırmak için yapılan ek aşılar eğer her üç veya dört yılda bir yapılırsa hastalığa karşı bağışıklığı artırmaktır. Tifo aşıları aşağıda gösterilen hallerde yapılmalıdır:
a. Su temizliği şüpheli olan ve tifo vakaları olduğu bilinen bir ülkeye seyahat ederken,
b. Tifo salgınlarında.
c. Bu hastalığa yakalanmış bir kişi ile temas edilmişse.
Tifo hastalığında kesin teşhis nasıl elde edilir ?
Hastalığın ikinci haftasında pozitif (müspet) belirtiler gösteren özel bir kan muayenesi usulü vardır. Bunun adı Gruber-VVidal testidir. Ayrıca, genellikle hastalığın ilk haftasında hastanın kan, idrar veya dışkısından laboratuarda geliştirilen bir mikroptan hastalık teşhis edilebilinmektedir.
Tifoda mikropların gelişmesi devri (incubation perios) nin süresi ne kadardır ?
Genellikle dört ila altı hafta.
«Pembe noktalar» neyi ifade eder ?
Bunlar deride, genellikle göğüste ve karında meydana gelen küçücük kırmızımtırak noktalardır. Bunlar çoğunlukla hastalığın yedinci ve onuncu günleri arasında belirir.
Tifonun ciddî komplikasyonları olabilir mi ?
Evet, En ciddî iki komplikasyon bağırsaklarda kopma ve bağırsaklarda kanama olmasıdır. Ancak, bunlar çok kez meydana gelmez.
Tifo hastası ne kadar süre sonra yataktan çıkabilir ?
Ateşi normale düştükten bir hafta sonra yatakta oturur vaziyete getirilebilinir. Bundan üç dört gün sonra da yataktan çıkabilir.
Bir tifo hastasının iyileştiği nasıl anlaşılır ?
Devamlı olarak yapılan dışkı tahlilleri ve kültürleri tifo mikrobunu göstermeyinceye kadar ve tam bir «menfi» (negatif) rapor alınınca. Bu tür tahliller hastanın «tifo taşıyıcısı» olmadığını da tespit edecektir.
Günümüzde tifo nasıl tedavi edilir ?
a. Yatakta istirahat.
b. Gereken besinin alınmasını temin için alınacak ilaçlar.
c. Çabuk bir tedaviyi geliştireceğini göstermiş olan yeni tür antibiyotiklerin alınması.