Kanser hakkında genel bilgiler
Her üç kişiden en az biri kanser hastalığına yakalanır. İngiltere'de halen yaklaşık iki milyon kişi kanser tedavisi görmüştür ve bu 25 kişide birden fazladır. Bu kişilerin çoğu uzun süre yaşamıştır. Kanser konusundaki tutumlar değişiyor ve çoğu insan için kanser konusu artık eskisi gibi tabu olmaktan çıkıyor. Günümüzde kanser hastalan, tıpkı diğer hastalıklarda olduğu gibi, kendilerine konulan tanı hakkında daha kolay konuşabiliyor. Duygularını paylaşabilmeleri, aile ve arkadaşlarının hastaya destek vermesini kolaylaştırıyor.
Çoğunuzun bildiği gibi, tıp alanında yaşanan gelişmeler kanserli kişilerin konuya bakışı üzerinde büyük etki yapmıştır. Her zaman iyi sonuçlar alınmasa da, yeni binyılın başlangıcında, eskiden beri çok daha az korkulan diğer pek çok hastalıkla karşılaştırıldığında, birçok kanserli hasta için gelecek daha umut vericidir. Tam olarak ne tür yanlışlıkların hücrelerin kanserleşmesine yol açtığı konusunda hızla daha fazla bilgi ediniyoruz ve yeni buluşlar heyecan veren yeni tedavilerin geliştirilmesini sağlıyor.
Yirminci yüzyılda kanser giderek daha yaygın hale gelmiştir. Bunun nedenlerinden biri yaşlı nüfusun artması ve kanserin daha çok yaşlı kimseleri etkilemesidir. Bir diğer önemli neden de sigaradır. Ne var ki, kanserin yaygınlaşmasına karşın, aynı zamanda tamamen iyileşme şansı da sürekli olarak artmaktadır. Henüz tamamen iyileşme şansına sahip olmayanlar da daha uzun yaşamakta ve yaşam kaliteleri yükselmektedir.
Bu olumlu gelişmelerin nedenleri arasında erken tanı, daha etkili tedavi olanakları, daha başarılı destekleyici tedaviler ve daha başarılı sağlık örgütlenmesi bulunmaktadır. Kanserli tüm hastalar artık var olan en iyi tedaviden yararlanma ve çeşitli kuruluşlardan destek görmeyi bekleyebilir.
Bir diğer gelişme de hastaların artık kanser ve tedavi seçenekleri konusunda daha bilgili olmalarıdır. Hastalar çeşitli yollardan giderek daha çok bilgilendirilmekte, çeşitli kaynaklardan doğru ve yazılı bilgiler elde edilebilmektedir (bk. s. 90, Yararlı adresler). Pek çok hastanede hastalara bilgi verilmesi artık gündelik bir uygulamadır. Hastalar internette gezinmektedir. Haklı olarak, hastalar, artık kendi sağlıklarıyla ilgili karar vermede pasif bir ortak olmaktan daha az hoşnuttur. Ayrıca, hem yerel hem de ulusal düzeyde, hastaların ve tıp mensubu olmayan diğer kişilerin kanserle ilgili sağlık hizmetlerinin planlanması ve sunulması sürecine aktif olarak katılmalarını sağlayacak olanaklar hızla artmaktadır.
Bu kitapta kanserin nedenleri ya da belli kanser türlerinin ayrıntıları üzerinde durulmayacaktır. Kanserler ve tedavileri konusunda daha yaygın kanser türleri üzerinde yoğunla-şılarak söz edilecektir. "Yararlı adresler' başlığını taşıyan bölümde (bk. s. 90) listelenen diğer kaynaklardan çok daha özgül bilgiler alınabilir. Ayrıca en önemli bilgi kaynağınız kendi doktorunuz, hemşireniz ve diğer sağlık çalışanlarıdır.
Bu küçük kitapçığın temel amacı, kanserin özellikleri konusunda bilinenlere, kanserli hastalar için neler yapılabileceğine ve genel olarak uygulanan tedavi ve bakım hizmetlerine yönelik kısa bir bilgi vermektir. Kanserle ilgili her şeyi inceleyen bilim dalına onkoloji adı verildiğini belirtmekte yarar vardır; "onkos' sözcüğü Yunanca'da kütle anlamına gelir.
İlerleyen bölümlerde, önceki bölümlerde yer alan bazı kavram ve terimleri artık bildiğiniz varsayılacaktır. Bu nedenle kitabın büyük bölümü sizin durumunuza uygunluk göstermese de, bir başlangıç olarak kitabın en azından ilk üç bölümünü okumanız çok yararlı olabilir.
Bu kitap kanserli hastalar, aileleri, arkadaşları ve konuyla ilgilenen diğer kişiler için yazılmıştır. Amacımız kolaylıkla anlaşılan yararlı bilgiler sunarak yardımcı olmaktır.
