Bilgisayar ve Sağlık
Günlük hayatımıza yoğun bir şekilde giren bilgisayar kullanımı, önlem alınmadığı ve bilinçli kullanılmadığı takdirde önemli sağlık sorunlarını da beraberinde getiriyor. Bu sağlık sorunlarından biri de "birikimli travma bozuklukları".
Bilgisayar ve iletişim çağı, getirdiği yeniliklerle pek çok işlemi kolaylaştırdı. İnternet ile bilgiye ulaşma ve haberleşme kolaylaşırken, bilgisayar programları ile pek çok işlem daha kolay ve çabuk gerçekleştirilebiliyor. Ancak bilinçsiz bilgisayar kullanımı, özellikle mesleği gereği uzun süreli klavye ile çalışan kişilerde önemli sağlık sorunlarına neden oluyor. Bunlardan biri de "birikimli travma bozuklukları" denilen sağlık sorunları. Bu rahatsızlıklar en sık boyun, omuz, kol ve el bileğindeki sinirlerde, kirişlerde, kaslarda, eklem kapsülünde meydana geliyor.
Ağrı, uyuşukluk, gerginlik, güç kaybı, geceleri ağrı ile uyanma belirtileriyle kendini gösteren birikimli travma bozukluklarının nedenlerini uzmanlar; kullanılan araçların ergonomik yetersizliği, çalışanların duruş ve oturuşlarındaki hatalar ve uzun süreli çalışma saatleri olarak bildiriyor. Sonuçta, kas-iskelet sisteminde ağrılı rahatsızlıklar kaçınılmaz oluyor. Uzmanların verdikleri bilgiye göre, yumuşak dokunumlu klavyelerin yüksek hızda kullanılmaya izin vermesiyle birlikte sıklığında artış yaşanan kas ve eklem sorunlarını, şu faktörler daha da arttırıyor:
"Uzun süre sabit pozisyonda çalışmak, kasların zorlanmasına neden olarak kan akımını yavaşlatıyor. Bunun sonucunda kas yorgunluğu, el ve omuzda ağrı meydana geliyor, iş verimi düşüyor. Araştırmalara göre, her saat başı verilecek 10 dakikalık bir ara, yorgunluğu ve ağrıları önemli ölçüde azaltıyor. Zira, bilgisayar başında çalışan kişilerde hem pozisyonun sabit olması hem de tekrarlayıcı el hareketlerinin yapılması, birikimli travma bozukluklarının artmasına neden oluyor. Yapılan araştırmalardan elde edilen sonuçlar, sürekli yazı yazan kişilerde dakikada 12 bin tekrarlayıcı hareket olduğunu gösteriyor. Bu tekrarlayıcı hareketler, önlem alınmazsa zaman içinde önemli sağlık sorunlarına davetiye çıkarıyor".
Alınabilecek önlemler konusunda ise uzmanlar, öncelikle dinlenme konusuna değiniyor. Uzmanlar, yüksek hızda bilgisayar kullanıcıları için, her 20 dakikada bir 1 dakika veya her saatte bir en az 5 dakika dinlenme aralığı verilmesini ve vücut pozisyonunda değişiklik yapılması öneriyor. Çalışma alanının ergonomik boyutlarda olması gerektiğini belirten uzmanlar, klavyede avuçların paralel olarak tutulmasını öneriyor. Ön kolların yatay konumda durmasını, yazı yazarken bileklerin düz tutulmasını tavsiye eden uzmanlar, materyal yerleşimi, yazım tekniği ve pozisyon seçiminin doğru yapılması gerektiğini bildiriyor.
Bilgisayar ekranlarının en üst kısmının göz hizasının altında olacak şekilde bulunması, klavyenin ise kolların aşağıya sarkmasını veya yukarı uzanmasını engelleyecek bir yükseklikte durmasını öneren uzmanlar, fare için doğru yeri klavyenin hemen yanı olarak tarif ediyor. (iha)
