Yazıcı Barajı

Ağrı Yazıcı Barajı, Ağrı'da, Altınçayır Deresi üzerinde, içme suyu ve sulama amacıyla 1995-2001 yılları arasında inşa edildi. Baraj inşaatı Ağrı DSİ 85. Şube Müdürlüğü kontrollüğünde, tamamlandı. 39° 35' - 39° 55' kuzey enlemleri ile 42° 50' - 43° 27' doğu boylamları arasında yer almaktadır. Yazıcı Barajı Fırat Havzasında, Ağrı kentinin 13 km kuzeydoğusundaki Altınçayır Deresi üzerinde yer alan darboğaz üzerinde inşa edilmiştir.

Altınçayır Deresi Ağrı Kenti'nin güneyinde Fırat Nehri'nin ana kollarından biri olan Murat Nehri ile birleşmektedir. Ağrı Yazıcı Barajı Sulama projesi tamamlandığında baraj göl alanında depolanacak olan yıllık 202.188.200 metreküp su ile Ağrı Ovası'nda 25.079 hektar (250.790 dönüm ) ve Ekincik Ovası'nda 11.071 hektar (110.710 dönüm) olmak üzere toplam 36.150 hektar (361.500 dönüm ) tarım arazisi sulanacaktır.

Ağrı Yazıcı Barajı Özellikleri

Toprak gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 7.921.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 84,00 m., normal su kotunda göl hacmi 202,30 hm³, normal su kotunda göl alanı 7,61 km²'dir. Baraj 25.079 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.

Ağrı iline içme ve sulama suyu temini maksadıyla inşa edilen Yazıcı Barajı 202.188 hm³ su rezervuarına sahip olup, bu barajın üzerinde 40.000 m³/gün ham su kapasiteli arıtma tesisi inşa edilmiştir. Bu sayede Ağrı kentinin ve
civar yerleşim yerlerinin içme ve kullanma suyu ihtiyacı problemi 2045 yılına kadar çözülmüştür.

Yazıcı barajına ait gövde yerinde Eosen yaşlı fliş ve pliyosen yaşlı kil + kiltaşı + çakıl ardalanması bulunmaktadır. Bu ardalanmanın sadece membada gövdenin altına gelmesi ve mansapla irtibatlı bulunmaması nedeniyle barajın gövdesine olumsuz etkisi olmamaktadır.

Yazıcı Barajı yağış alanı 171,50 km²'dir. Daha önce belirtildiği gibi burası yaklaşık 521,8 mm civarında yağış almaktadır. Baraj talveg kotu 1710 metre olup, yükseklik 83.50 metredir. Temelden olan yükseklik ise 90 metredir. Barajın maksimum su seviyesi 1791,19 metre, normal su seviyesi ise 1788,60 metre, minimum su seviyesi ise; 1734 metredir. Yazıcı Barajı gövde tipi zonlu toprak dolgu olup kil çekirdekli kum çakıl dolgudur. Ayrıca baraj sularının korunması için çevresinde baraj koruma alanları oluşturulması gerekmektedir. Ancak Yazıcı Barajı çevresinde henüz böyle bir koruma alanı oluşturulmamıştır.

Kaynak: Prof. Dr. Faruk Kaya