Van'daki Selçuklu Mezarlığı'nda 45 yeni mezar gün yüzüne çıkarıldı

- Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış:

Bir şahidenin üzerindeki kitabeyi çözümledikten sonra mezarın, Saltuklu Beyi İzzettin Saltuk'un oğluna, yani Halime Hatun'un kardeşine ait olduğunu tespit ettik

Van: Van'ın Gevaş ilçesindeki Selçuklu Mezarlığı'nda yürütülen çalışmalarda, tahrip olan 100 mezar taşı restore edildi, 45 yeni mezar gün yüzüne çıkarıldı.

Türkiye'deki en büyük Türk-İslam mezarlıklarından biri olan ve 1335'te inşa edilen Halime Hatun Kümbeti'nin de bulunduğu alanda, Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle 2022'de başlatılan kazı ve restorasyon çalışması sürüyor.

Van Müzesi başkanlığında, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış'ın bilimsel danışmanlığında yapılan kazılarda, alanında uzman 25 kişilik ekip görev alıyor.

Boyları 2,5 metreye varan, üzerlerindeki yazı ve geleneksel motiflerle ilgi çeken 750'ye yakın mezar taşının bulunduğu 50 dönümlük alanda yürütülen çalışmada, tahrip olan 100 mezar taşı restore edildi, şahideli (baş ve ayak kısmında üzerinde yazı ve süslemelerin yer aldığı dikili taşın bulunduğu mezar) ve şahidesiz 45 mezar ortaya çıkarıldı.

Topraktan adeta tarih fışkırıyor

Doç. Dr. Ercan Çalış, AA muhabirine, ikinci büyük Türk-İslam mezarlığı niteliği taşıyan tarihi Selçuklu Mezarlığı'nda 2022'de başlattıkları çalışmanın bu yıl da devam ettiğini söyledi.

Alanda hem mezar taşlarının restore edildiğini hem de kitabe ve süslemelerin akademisyenlerce çözümlendiğini belirten Çalış, şunları kaydetti:

"Çalışmamız Van Valisi Ozan Balcı'nın girişimleriyle, Kültür ve Turizm Bakanlığının 'Geleceğe Miras Projesi'ne dahil edildi. Şu ana kadar 100 mezar taşını ayağa kaldırdık. Blokaj çalışmaları yapıldı. Kırılan, eğrilen, düşen taşlar restore edildi. Diğer önemli bir husus da pafta numaraları bulunmayan 45 mezarı gün yüzüne çıkardık. Bunlar toprak altındaydı. Topraktan adeta tarih fışkırıyor. Selçuklulardan bu zamana toprak altında gömülü halde kalan taşlar, uzman ekiplerimizce çıkarıldı. Kitabe ve süslemeleri akademisyenlerimizce çözümlendi."

Kitabelerin çözümlenmesiyle daha çok bilgiye ulaşıyoruz

Çalışmalar sırasında önemli bulguların da elde edildiğini anlatan Çalış, şu ifadeleri kullandı:

"Yürüttüğümüz çalışmada Halime Hatun'un kardeşinin mezarını da bulduk. Bu önemli bir bulgudur. Bir şahidenin üzerindeki kitabeyi çözümledikten sonra mezarın Saltuklu Meliki İzzettin Saltuk'un oğluna, yani Halime Hatun'un kardeşine ait olduğunu tespit ettik. Çalışmalarımızı Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Van Valimiz Ozan Balcı'nın destekleriyle sürdürüyoruz. Kitabelerin çözümlenmesiyle daha çok bilgiye ulaşıyoruz. Mezar taşları Anadolu'nun bir Müslüman Türk yurdu olduğunu belgelemesi noktasında önem arz ediyor. Sayın Valimiz başta olmak üzere destek olan herkese teşekkür ederim."(AA)