SOLIVEO projesinin kapanış töreni yapıldı

İSTANBUL (AA) - Marmara Üniversitesi Nüfus ve Sosyal Politikalar Merkezi Müdürü Prof. Dr. Mehmet Fatih Aysan'ın yürütücülüğünü yaptığı SOLIVEO (Citizens for Sustainable Olive Oil Production - Sürdürülebilir Zeytinyağı Üretimi İçin Vatandaşlar) projesinin kapanış töreni, Marmara Üniversitesi Göztepe Kampüsü'nde düzenlendi.

Dr. İbrahim Üzümcü Konferans Salonu'ndaki kapanış töreni, "Sürdürülebilir Zeytinyağı: Fırsatlar ve Riskler" ve "Natürel Zeytinyağı Duyusal Analiz Eğitimi" başlıklı iki oturum ve bir panel şeklinde gerçekleştirildi.

İlk oturumda SOLIVEO proje ekibi Prof. Dr. Mehmet Fatih Aysan, Doç. Dr. Ümmügülsüm Aysan ve Merve Taşcıoğulları proje sunumu yaptı.

SOLIVEO projesi kapsamında sürdürülebilirlik, ekonomik kalkınma, yerel kalkınma ve kadınların güçlendirilmesi üzerine veri toplamak üzere yola çıktıklarını belirten Aysan, verileri toplarken aynı zamanda zeytinyağını daha organik ve sürdürülebilir hale getirerek ülkeye katma değer sağlamak üzere çalışmalarını gerçekleştirdiklerini kaydetti.

Türkiye'nin zeytinyağı üretiminde dünyada oldukça önemli bir yerde olduğunu ifade eden Aysan, "Hedeflerimiz zeytinyağı üretiminde daha verimli ve daha katma değeri yüksek bir seviyeye çıkarmak. Ama bir taraftan da bunu yaparken daha sürdürülebilir bir şekilde doğamızın kaynaklarını daha doğru bir şekilde kullanarak bu zeytinyağı üretimini artırmaya çalıştık. Dünyada yaklaşık 10 milyon hektar alanda 23 milyon ton zeytin üretiliyor. Türkiye'de yağlık ve sofralık zeytine baktığımızda 2,9 milyon ton dane zeytin üretiliyor ve bu üretimin 2 milyon tonu da yaklaşık yüzde 69'u yağlık, yüzde 30-31'i de sofralık zeytin olarak üretilmiş." dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yağlık zeytin üretiminin yüzde 20'sinin İzmir, yüzde 12'sinin Aydın, yüzde 11'inin Muğla ve Balıkesir ve yüzde 10'unun Manisa'dan karşılandığını dile getiren Aysan, Aydın'da memecik türü zeytinin yüksek polifenol oranı, özgün ve yüksek kalitesiyle ön plana çıktığını aktardı.

- "Türkiye kuraklık riskiyle karşı karşıya"

Küresel ısınmanın özellikle Akdeniz coğrafyasını ciddi şekilde etkilediğine dikkati çeken Aysan, şöyle devam etti:

"Bunun bir şehir efsanesi olduğunu düşünen insanlar var. Veriler gösteriyor ki gelecek 10 yıllarda Türkiye çok ciddi bir kuraklıkla karşı karşıya kalma riski taşıyor ki zaten de yaşıyoruz. Artan sıcaklıklar, su kaynaklarının yetersizliği ve maalesef suyun yanlış kullanılması ve bu özellikle tarım sektöründe çok fazla, vahşi sulama dediğimiz sulama yöntemleriyle maalesef yanlış bir şekilde suyu tüketiyoruz. Aşırı sulama veya yanlış gübreleme, haşerelerle mücadele ederken kullandığımız yanlış ve aşırı ilaçlar toprağın zarar görmesine, verimli toprağı kaybetmemize ve bunu yaparken de işte o biyolojik çeşitliliğin de ortadan kalkmasına neden oluyor."

Aysan, proje kapsamında Aydın'da geçen ağustos ayında paydaşlarla görüşmeler yaptıklarını, çiftçilerin sektörün sorunlarına dair görüşlerini paylaştıkları bir çalıştay düzenlediklerini ve sürdürülebilir tarım eğitimi verdiklerini anlattı.

- Toplumsal katılımın önemi

Projede kullanılan vatandaş bilimi yöntemini, tamamen ya da kısmen profesyonel olarak bilimle uğraşmayan insanlar tarafından yürütülen araştırmalar şeklinde tanımlayan Doç. Dr. Ümmügülsüm Aysan ise toplumsal katılımın artırılmasının proje çıktılarının sürdürülebilirliğinin sağlanması açısından oldukça önemli olduğunu vurguladı.

SOLIVEO projesiyle katkıda bulunmayı hedefledikleri sürdürülebilir kalkınma hedeflerini açlığa son, toplumsal cinsiyet eşitliği, sorumlu üretim ve tüketim ve iklim eylemi olarak sıralayan Aysan, "Projemiz, kaynak verimliliğini artıran ve mahsul kalitesini geliştiren çevre dostu tarım yöntemleriyle çiftçilerin üretkenliğini güçlendirmeyi, güvenilir bir gıda arzına katkıda bulunmayı hedefliyor. Sorumlu üretim ve tüketim başlığı altında zeytinyağı üretiminde sürdürülebilir tarım uygulamalarını yaygınlaştırarak doğal kaynakların korunmasını ve atıkların azaltılmasını amaçlıyoruz. Organik tarım tekniklerinin kullanımı ve toprak sağlığına yönelik analizlerle projemiz çevresel etkileri minimize eden ve sorumlu üretim süreçlerini destekleyen bir duruşa sahip. SOLIVEO, iklime dayanıklı ve karbon ayak izini azaltan çevre dostu tarım uygulamalarını teşvik ederek, iklim değişikliğinin etkilerine karşı direnç oluşturmayı hedefliyor." diye konuştu.

Proje çerçevesinde vatandaş bilimi yönteminden faydalanarak geçen 22 ve 25 Kasım tarihlerinde Bozdoğan Anadolu Lisesi'nde, 3 ve 10 Aralık'ta ise Üsküdar Selimiye Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi'nde yaklaşık 80 öğrencinin katılımıyla sürdürülebilirlik ve araştırma becerileri eğitimi verdiklerini aktaran Merve Taşcıoğulları ise elde edilen veriler ışığında çalıştay düzenlediklerini bildirdi.

Taşcıoğulları, ocak sonu itibarıyla çiftçiler ve lise öğrencileriyle yaptıkları araştırma bulgularını rapor haline getirerek yayımlayacaklarını sözlerine ekledi.

- Zeytin 26 ülkeye ekonomik fayda sağlıyor

İlk oturumun tamamlanmasının ardından "Topraktan Sofraya Zeytin ve Zeytinyağı" panelinde söz alan Dr. Zeynep Delen Nircan, zeytin ve zeytinyağının kimyasına ilişkin bilgiler vererek az tuzlu zeytinin raf ömrünü uzatabilecek bir malzeme üretmek için proje yürüttüklerini söyledi.

Halihazırda 203 ülkenin 50'sinde zeytin bulunduğunu ve bunların 26'sında ekonomik açıdan zeytin üretildiği bilgisini paylaşan Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Renan Tunalıoğlu, 160 ülkede zeytinyağı tüketildiğini vurguladı.

Törenin son oturumu olan Natürel Zeytinyağı Duyusal Analiz Eğitimi'nde Zeytinyağı Akademisi Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Abidin Tatlı ve Tunalıoğlu kaliteli zeytinyağının püf noktalarını paylaştı.

Tören, katılımcıların da dahil olduğu zeytinyağı tadım etkinliğiyle sona erdi.