Şırdan Nedir? Hayvanın Neresinden Nasıl Yapılır?
Şırdan Nedir? Midenin bir bölümü olan, koyun, kuzu ve inek gibi geviş getiren hayvanların midelerindeki dört gözden sonuncusuna verilen addır. İşkembe, börkenek, kırkbayır, şırdan olarak giden sıralamada midenin bağırsaklara en yakın olan kısımdır. Koyunun 4 midesinden biridir. "Şırdan" şeklinde yazılır. Çorbası ve dolması yapılır.
Şırdanın Özelliği Nedir? Sakatat yemeklerinden kokoreç, mumbar gibi, Adana'da sıkça tüketilen yöresel nitelikteki yiyeceğidir. Şirdan olarak anılsa da asıl adı "şırdan dolmasıdır". Organ, şekil olarak biraz sıra dışıdır. Aynı zamanda lezzeti kokoreçe yakındır. Ayrıca iyice yıkanıp temizlenmiş Şırdanla uygun koşullarda sütü mayalayıp doğal peynir yapabilirsiniz. Sonrasında peynir altı suyuna şırdanı koymak suretiyle doğal peynir mayası elde edilebilir. Çorba olarak işkembeden daha lezzetli, büyük ve bol parçacıklıdır.Koyunların her birinde tek şırdan bulunuyor. Şırdanın lezzeti mumbar dolmasına benziyor. Bağışıklık sistemine iyi geliyor.
Şırdan Dolması Nedir?
Adana' ya özgü, sakatat yemektir. Şırdanın temizlenip içine baharatlı pirinç doldurulup dikilmesi ve salçalı suda pişirilmesi suretiyle hazırlanır. Türk mutfağına özgü, içi pirinç ve baharatlar ile doldurulan yöresel bir yemektedir. Genellikle acı biber fazla eklenir. Şirden denilen organın içi doldurularak yapılır. Sıcak şekilde servis edilen bir yemektir, soğuk şekilde tercih edilmez.
Hazırlık
Dolma hazırlanırken genellikle genç kuzunun şırdanı tercih edilir. İşkembenin bağırsağa bağlanmadan önceki işkembe ile bağırsak arasında olup 2-4 cm çapındadır.
Nasıl Temizlenmeli?
Şırdan yemeği yapılmadan önce kuzunun şırdanı iyice temizlenmeli. Her iki yüzü de soğuk suyla, sonra sıcak suyla defalarca yıkanmalıdır. Tuz ile ovalanarak temizlenir. Hortum şeklinde olan bu kısımlar tersine çevrilerek yıkanır. İyice temizlendikten sonra bir kaç saat tuzlu ve limonlu suda bekletilir, sonra yeniden yıkanır.
Şırdan Dolması Nasıl Yapılır?
Şırdan Dolması Tarifi İçin Gerekli Malzemeler
- 4 adet şırdan
- 3 su bardağı pirinç
- 3 adet soğan
- 1 yemek kaşığı biber salçası
- 2 çay kaşığı tuz
- 2 çay kaşığı karabiber
- 2 çay kaşığı kimyon
- 2 çay kaşığı kırmızı pul biber
Şırdan Dolması Tarifi
- Küçük küçük doğranan soğanlar, pirinç ile diğer malzemeler eklenerek karıştırılır.
- Malzemeler, şırdanlara el yordamıyla doldurulur.
- Bütün şırdanlar doldurulduktan sonra tencereye yerleştirilir.
- Büyük tencerede, orta ateşte iki saat pişirilir.
- Kokusunun rahatsız etmemesi için içerisine bol miktarda tuzlu kimyon, karabiber, pul biber, maydanoz gibi malzemeler serpilir.
- üzerine bolca kimyon dökülerek servis edilir.
- Limon sıkılarak yenilir.
- Afiyet olsun.
Şırdan'ın meşhur olmasının nedeni lezzetidir. isteğe bağlı olarak işkembe Dolması ile aynı malzemeler (pirinç, kıyma, soğan, baharat, salça, kimyon, pul biber, kıyılmış kuyruk yağı ve iç yağından hazırlanan harçla ) doldurulur. Sonra da suda haşlanır. Geniş kısmının altı iple dikilir ve böylece iç dolgusunun dışarı taşması engellenir.
Şırdan Hangi Yöreye Aittir?
Şırdancılık Adana'da neredeyse başlı başına bir sektör halini almıştır. Adana'da kesilen koyunlardan iyiyaç karşılamadığı için çevre illerden çiğ şekilde getirtilmektedir. Her mevsim tüketilen bir yiyecektir. Adana'da, adana kebap ile şalgam kadar yaygın olan bir yiyecek olmasına rağmen Adana dışında pek bilinmese de İstanbul'da sayılı yerlerde de bulabilirsiniz.
