Menopoz farklı bir hayat anlamına gelmesin
Korkulu rüya haline gelen menopozun sıkıntılı dönemlerinden kurtulmak, sağlıklı bir yaşama devam edebilmek için; besleme dahil çeşitli önlemler almak gerekiyor.
Uzmanlara göre, kadın hayatı menopozdan önce ve menopozdan sonra diye ikiye ayrılıyor. Menopozla adetten kesilen kadının vücudunda oluşan birtakım değişiklikler, yaşam tarzlarını da etkiliyor. Ancak bu sıkıntılı dönemlerini yaşamlarında yapacakları değişiklik ve alacakları önlemlerle rahat bir şekilde geçerebiliyorlar.
Memorial Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği’nden Op. Dr. Cihangir Yılanlıoğlu’nun verdiği bilgilere göre, Menopoz belirtileri ve atlatılması için gerekenler şunlar:
Bambaşka bir hayat değil
Menopoz kelime anlamı olarak adetlerin durması anlamına gelir. Tıbbi bir terim olarak ise kadının hayatında gördüğü son adet anlaşılır. Genel olarak en çok “menopoza girmek” ifadesi kullanılır. Gerçekte menopoz, son adetten hemen sonra girilen bambaşka bir hayat demek değildir. Menopoz, doğru anlamı ile son adet, sonrasında 12 ay adet görülmemesi ile tanımlanmış olur. Bu “son” adetten önce ve sonrasında vücutta farkında olduğunuz veya olmadığınız bir takım değişiklikler meydana gelir.
40-55 yaş arası normal sınırlar
1. Menopoz’ un ameliyat sonucu (yumurtalıkların alınması) veya doğal olarak meydana gelmesi arasında sonuçları açısından fark yoktur.
2. Menopoz yaşı ortalama 50′dir, 40- 55 yaş arası normal sınırlar kabul edilir.
3. Sigara içmek menopoz yaşını iki yıl erkene alır.
4. Son iki bin yılda, menopoz yaşı değişmemiştir. Böylelikle menopoz insan ömrünün uzaması ile ortaya çıkan bir “problem” kabul edilebilir.
Yaşlanma – menopoz ilişkisi
Yaşlanma doğal bir olaydır, ancak kadınlarda genellikle menopozdan sonra üzerinde durulan en önemli problemlerin başında kemik kaybı (osteoporoz) ve kalp (koroner hastalığı) gelir. Her iki sorun da menopozdan çok önce başlayabilir, her menopoza giren kadının bunları mutlaka yaşayacağı anlamı çıkartılmamalıdır ve menopoz (özellikle hormon) tedavisinin bunları kesin önleyeceği düşünülmemelidir. Vücutta kemik yoğunluğu 30 ve 40′lı yaşlarda zirveye ulaşır. Daha sonra yavaş bir kayıp söz konusudur ancak, menopozdan sonra kayıp hızı artar. Burada, en az menopoz kadar önemli olan diğer faktörleri de unutmamak gerekir.
Menopoz belirtileri
* Sıcak basması ve terlemeler. Bu en çok görülen ve en tipik menopoz belirtisidir.
* Depresyon, uykusuzluk, sinirlilik ve yorgunluk. Bu şikayetler menopoz dönemlerine yakın hissedilmeye başlandığında, altında psikolojik nedenler aramadan önce menopoz üzerinde durulmalıdır.
* Kilo alma bir menopoz belirtisi değildir ve genellikle menopozdan çok önce başlar.
* Adet düzeninde değişiklikler. Adetlerde gecikmeler, az ya da fazla miktarda veya uzamış adetler.
4 yıl gecikebilir
Belirtiler genellikle adetlerin kesilmesinden çok önce başlar ve kesilmeden önce hissedilir. Şikayetlerin başlaması ile menopoza tam anlamı ile girilmesi arasında ortalama dört yıl geçebilir. Bu değişim dönemi sigara içenlerde ve yaşı nispeten ileri olanlarda daha kısa olur (normal adet görüp hiç şikayeti yokken kısa sürede belirtilerin ortaya çıkışı ve adetlerin kesilmesi). Bu belirtilere eşlik edebilen ama genellikle daha sonra gelişebilen bazı menopoz rahatsızlıkları ise şunlar:
* Vagina’da kuruluk ve daralma, cinsel hayatın olumsuz etkilenişi
* İdrar yolunun son kısmı olan uretra’da benzer değişiklikler sebebi ile idrarda yanma hissi
* Ani hareketler veya zorlanma ile idrar kaçırma.
Menopozun tedavisi nasıl yapılır?
Menopozun tek bir tedavisi yoktur. Aslında yapılmaya çalışılan, bu hormonal değişimin vücutta çeşitli işlemlerde yaptığı istenmeyen değişiklikleri önlemek ve hayat kalitesini yüksek tutmaktır. Bu amaçla; cinsel hayatı, günlük aktiviteyi, kemik yapısını, kalpdamar sistemini ve ruh halini yerine göre beraber veya ayrı ayrı o kişi için göz önüne almak, değerlendirmek ve uygun tedaviyi vermek gerekir. Herkese uyan “tek tip” bir menopoz tedavisi olamaz.
Menopozun etkilerini azaltmak için bunları yapın:
* Hemen başlayın ve ömür boyu spor yapın (Kemiklerin erimesi, tansiyon yükselmeleri önlenir, kalp ve damarlar korunur, selülit engellenir, ruhsal durumunuz “genç” kalır).
* Sigara içmeyin (Spor yapmanın tam tersi sonuçları doğurur).
* 6 ayda bir jinekolojik kontrolden geçin. En az yılda bir mammografi (ailede meme kanseri varsa 40 yaşından önce başlanarak), 2 yılda bir kemik yoğunluğu ölçümü yaptırın.
* Hormon Replasman Tedavisi (menopozda eksilen kadın hormonu östrojeni dışarıdan verme tedavisi), size uygun olabilir. Verilme yolları da çeşitli ve ilacın kendisi kadar önemlidir. Bu tedaviyi, sizi bütün olarak değerlendirebilen bir kadındoğum uzmanı yapabilir.
* Hormon almadan da, kemiklerin korunması, hatta kaybedilmiş kemik yoğunluğunun geri kazanılması bazı ilaçlarla mümkündür.