Kavrulmadan önce!
Cehennem sıcaklarının hakim olduğu şu günlerde, hepimizin hiçbir şey yapmaya hali kalmadı. Kendimizi, bitkin, yorgun, sinirli ve güneş tarafından tüm enerjimiz emilmiş gibi hissediyoruz. Peki, ne yapmalıyız? Yakın zamanda Avrupalı bilim adamlarınca hazırlanan bir raporda, dünyanın giderek ısınmasından insanların yarattığı endüstriyel kirliliğin değil, güneşin yaydığı ışınların ve değişen bulut oluşumlarının sorumlu olduğu bildirilmişti. Ancak sebep ne olursa olsun her geçen yıl bir öncekinden daha sıcak bir yaz geçirmeye başladık.
Sıcaklardan dolayı özellikle çocuklar, hastalar ve fazla kilolular için tehlike çanlarının çaldığı şu günlerde, dikkat edilmesi gereken pek çok husus var. Sıcaklarda yenilecek, içilecek, giyileceklere dikkat etmenin yanı sıra ruh sağlığımıza da dikkat etmemiz gerekiyor. Çünkü sıcaklar sinir sistemini zayıflatıp, bozulmasına sebep oluyor.
Sinirler zayıflıyor
Psikiyatristler sosyal yaşamdaki strese, sıcak ve nem oranın da eklenmesinin, insanların psikolojik durumlarını olumsuz etkilediğini söylüyorlar. Güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği 11:00-15:00 saatleri arasında zorunlu olmadıkça sokağa çıkılmamasını isteyen uzmanlar, ayrıca şu önerilerde bulunuyorlar: “Tartışmalardan kaçının, bol sulu gıdalar tüketin ve günde birkaç kez ılık veya soğuk duş alın. Bunun da ötesinde, sıcağın etkisi hastalık halini almışsa mutlaka bir psikiyatristten yardım isteyin.”
Kronik hastalığı olan kişiler, hava koşullarının olumsuzluğundan en fazla etkilenen insanlar oluyor. Rutubetli havanın yanı sıra sıcaklardaki iniş çıkış, nezle gibi enfeksiyonlara zemin hazırlıyor. (Tabii klima çarpması ve çok çok soğuk sıvı tüketimi de cabası…) Bu enfeksiyonlar da yüksek tansiyon, kalp ve romatizma hastalarının şikayetlerini arttırıyor.
Erkekler fazla etkileniyor
Öğle saatlerinde sıcaklık ve nem, çalışma verimini de düşürüyor. (Siesta zamanı bundan dolayı ortaya çıkmış…) Tıbbi olarak böyle havalarda özellikle dışarıda çalışmanın zararlı olduğu konusunda uzmanlar hemfikirler. Ayrıca uzmanlar, özellikle kalp hastalarının sıcak ve nemli havalarda dışarıya zorunlu olmadıkça çıkmamalarını ve bol bol sıvı tüketmelerini öneriyorlar. Yüksek tansiyonu olanların ise güneş altında dolaşmamalarını sıkı sıkı tembihliyorlar.
Sıcaklardan etkilenenler üzerine yapılan bir araştırmada çıkan sonuç da bir hayli ilginç: Aşırı sıcaklardan kaynaklanan hastalıklardan erkekler, kadınlara oranla daha fazla etkileniyorlar.
Dikkat edilmesi gereken noktalar:
- Riskleri artıran etkenler: Alkol kullanımı
- şeker hastalığı, dolaşım bozukluğu gibi kronik hastalıklar
- Vücudun su kaybına neden olan hastalıklara maruz kalmak
- Sıcak bir ortamda çalışmak
- Kalın ve mevsime uygun olmayan giysiler giymek
Alınabilecek önlemler:
- Sıcak havada ince ve terlemeyi önleyen giysiler giymek
- Susamayı beklemeden su içmek
- Vücudun aşırı ısındığı hissedildiğinde, varsa vantilatö çalıştırmak, camları açmak
- Direkt güneş ışınlarından korunmak
Yapılması gereken müdahaleler:
- Vücut ısısı düşürülmeli. Bunun için soğuk duş uygun olacaktır. Ağır durumlarda hasta acilen en yakın hastaneye kaldırılmalıdır.
- Kişinin rengi soluksa ve tam kendinde değilse, kişiye bol sıvı (su, hafif içkiler, meyveler ve meyve suları) verilmelidir.
Sıcağın etkileri ve belirtileri:
- Sıcak sebepli yorgunluk
- Başdönmesi, halsizlik, baş ağrısı
- Kalp atışları hızlı ama güçsüz
- Hızlı ve derin nefes alınması
- Kas krampları
- Susama
Güneş çarpması:
- Semptomları sıcak nedenli yorgunlukla aynıdır.
- Deri sıcak, kuru ve solgundur.
- Yüksek vücut ısısı
- Hızlı kalp atışı
- Bazı durumlarda hafıza kaybı
Nedenler:
- Sıcak nedenli yorgunlukta; yetersiz su alamı, yetersiz tuz alımı, şeker eksikliği (şeker vücut ısısının düşürülmesi için kullanılır.)
- Güneş çarpmasında; uzun süreyle aşırı sıcağın altında kalınmasından dolayı vücudun ısı-düzenleme mekanizmasının gerektiği gibi çalışmaması (insan vücudunun ısıs 41 derece’nin üstüne çıkar.)
Bunları mutlaka yapın:
- Bol sıvı alın, ancak buzlu su içmeyin!
- Yağlı yemeyin, sebze ve meyveyi tercih edin.
- Mideniz doluyken denize girmeyin.
- Alkol ve sigarayı her zamankinden az için.
- Sokağa şapkayla çıkın.
- Ceryanda kalmayın.
- Aşırı hareket etmeyin.
- Ilık suyla duş yapın.
- Sentetik giysi yerine pamukluları tercih edin.
- Krem sürmeden güneşlenmeyin, hatta mümkünse hiç güneşlenmeyin.
