Öğün Atlamayan Çocuklar Okulda Daha Başarılı
Okulların açılmasıyla birlikte ailelerin, yaz tatildeyken bazı değişikliklere uğrayan alışkanlıkları tekrar düzene sokmaları gerekiyor. Özellikle besleme bu konuda büyük önem taşıyor. Çocukların gerek sağlıklı ve düzenli beslenmesi, gerekse okul başarılarını bir basamak üste taşıması için yiyip içtiklerine çok dikkat edilmesi gerekiyor. Kahvaltının çocuklar için en önemli öğün olduğunu söyleyen Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü'nden Uz. Dyt. Yeşim Çelik, okul çağı çocuklarda beslenme hakkında bilgi verdi.
Anne-baba çocuğa örnek olmalı
Yaz tatilinde kazanılan yeni alışkanlıklar (uyku saatlerindeki değişiklikler, sabah geç kalkıldığı için kahvaltı saatinin sarkması ya da öğle yemeğinin atlanması, sıvı tüketiminin ve ara öğünlerin azalması) okulların açılmasıyla yerini; yeterli, dengeli ve düzenli beslenmeye bırakmalıdır. Yetersiz ve düzensiz hale gelen bu beslenme alışkanlıklarını düzenlemede, anne babalara büyük iş düşmektedir. Çocuğu zorlayarak veya ödül-ceza yöntemiyle değil; mantıklı bir şekilde anlatarak ve onlara örnek olarak düzeni sağlamak gerekmektedir. Çocukların duyduklarından ziyade gördüklerini uyguladıkları unutulmamalıdır.
Kahvaltı alışkanlık haline gelmeli
Çocuklar için kahvaltı en önemli öğündür. Sağlıklı bir kahvaltı, çocukların güne zinde başlamasını sağlamakta, gün içerisinde yapılan faaliyetlerin; anlama, algılama, anımsama ve verimli bir şekilde olması açısından büyük önem taşımaktadır. Kahvaltının ebeveynlerin gözetiminde, okula gitmeden yapılması önerilmektedir. Dengeli bir kahvaltının çocukların okul başarısında olumlu etkileri vardır. Kahvaltı yapılmadığı durumlarda yorgunluk, dikkat dağınıklığı, baş ağrısı ve okul başarısında düşmeler gözlemlenir. Bu nedenle kahvaltıyı alışkanlık haline getirmek gerekmektedir.
Beslenme çantasından cevizi eksik etmeyin
Dengeli bir kahvaltıda; peynir, yumurta, tahıllı ekmek, domates, salatalık, maydanoz, biber gibi yeşillikler ile dilimlenmiş taze meyveler mevsimine uygun olarak bulundurulmalıdır. İçecek olarak da taze sıkılmış meyve suyu ve süt tercih edilmelidir. Ceviz, kahvaltılarda olması gereken, içeriğindeki yağ asitleri ile beyin gelişimine yardımcı bir besindir. Pekmez, bal, fındık ezmesi veya reçel de çocukların günlük enerjilerine katkıda bulunabilecek karbonhidratlı besinlerdir. Bazen çeşitlilik sağlamak için çocuklara kahvaltılık gevrekler de verilebilir. Yanına taze sıkılmış meyve suyu, taze dilimlenmiş meyve, ceviz ve fındık eklenirse kahvaltı daha yeterli hale gelecektir. Çocukların sıkılmamaları açısından bazen kahvaltıda peynirli veya sebzeli gözleme, börek veya simit de verilebilir.
Öğle yemeğinin evde hazırlanması önemli
Çocuğun okulda geçirdiği vakitlerde beslenme olanaklarını çok iyi tanımak gerekmektedir. Bazı okullar tabldot seçenekleri sunmakta, bazı okullarda ise fastfood tarzı yemeklere çocuklar çok rahat ulaşmaktadır. Ayrıca toplu beslenme yapılan yerlerde çıkan yemekler, çocukların damak tadına uygun olmayabilir ya da alışkın olmadıkları yemekleri tüketmek istemeyebilirler. Bu konuda çocuk asla suçlanmamalıdır. Aileler, okulda hazırlanan menüleri kontrol ederek, çıkan yemekler konusunda fikir sahibi olabilir ve çocuğun öğle yemeğini tüketmek istemediği durumlarda evden götürmesi sağlanabilir. Bu durumda, tavuklu, peynirli, ton balıklı sandviçler hazırlanabilir; yanına salata, ayran, süt veya meyve suyu gibi alternatifler sunulabilir.
Ara öğün yapmayan çocuklar daha çok abur cubur tüketiyor
Vaktinin büyük kısmını okulda geçiren çocukların beslenme çantasına sağlıklı atıştırmalıklar konulmalıdır. Aşırı yağlı, şekerli, tuzlu yiyeceklerden ve gazlı içeceklerden uzak durulmalı; bunların yerine süt, yoğurt, taze meyve, meyve suyu, kuru yemiş, kuru meyve, peynirli sandviç, evde yapılmış kek ya da kurabiye gibi atıştırmalıklar tercih edilmelidir. Yapılan araştırmalar, ara öğün yapmayan çocukların abur cuburu daha çok tükettiğini, ana öğünleri de kimi zaman atladıklarını göstermektedir.
Akşam yemeklerinde et ve sebze tercih edilmeli
Akşam yemeklerini çocuğunuzla yemeniz, sadece porsiyonunu doğru ayarlamanız gerekmektedir. Akşam yemeklerinde et ile pişirilen sebze yemekleri; süt grubundan ayran ya da yoğurt; tahıl grubundan ise pilav, makarna ya da ekmek eksik edilmemelidir. Özellikle kalsiyum içeriği fazla olan süt ve süt ürünleri çocuğunuzun kemik ve diş gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Sebze yemeği ile vitamin, mineral ve karbonhidrat ihtiyacı karşılanır. Çocukların sağlıklı beslenmesi için gerekli porsiyon yetişkinlerin ortalama 1/3'ü kadardır. Bunun dışında çocuğa fazlasını yemesi konusunda ısrarcı olunmamalıdır.
Küçük yaşlarda su içme alışkanlığı kazandırılmalı
Çocuklara su içme alışkanlığını küçük yaşlarda kazandırmak çok önemlidir. Okula giderken mutlaka yanlarına su şişesi koyulmalı ve gün içerisinde bunu tüketmeleri konusunda telkinde bulunulmalıdır. Sağlıklı beslenme alışkanlığı, çocuklara okul ve sosyal hayatta zindelik, başarı getirmektedir. Alışkanlıkların değişmesinin zaman aldığı unutulmamalıdır. Yaz boyunca serbestçe yemeye alışan çocuğun, sağlıklı bir beslenmeye geçmesi için zaman gereklidir. Bu konuda ailelere düşen, onlara karşı sabırlı ve destekleyici bir yaklaşım izlemeleridir.
