Nasır
Nasır, aşağı yukarı herkesin bildiği bir sorundur. Genellikle kendi kendine tedavi edilebilir; ama çok ciddi olduğunda doktora göstermek gerekir. Nasır, sürtünme ya da basınç nedeniyle derinin boynuzsu tabakasından oluşan bir oluşumdur. Ölü deri hücreleri birikerek bir keratin (protein) tabakası oluştururlar. Bu durum ilerledikçe nasırın altındaki deri hücreleri iltihaplanır, ağrı ve rahatsızlık verir.
Her cins, boy ve birçok farklı şekilde ortaya çıkabilen nasırlar bu problemi çekenler için ciddi bir sıkıntı, kötü bir görüntü ve yoğun bir sorun haline gelir.
Nasır Nedir
Nasırın oluşma sebebi aslında vücudun o bölgesine yardımcı olmaktır; cilt sürtünme veya baskı nedeniyle belli bir bölgede tahriş hissettiği zaman kalınlaşarak tepki verir yani nasır oluşturarak o bölgeyi korumaya alır. Bu nedenle nasırın tanımı en basit şekliyle cildin korunma amaçlı olarak kalınlaşmasıdır. Vücutta nasır oluşan bölgelerin çoğu vücudun belli bir ağırlık taşıyan bölgeleridir. Bu kalınlaşma sadece ayakta olmayabilir ancak nasırın en yoğun göründüğü bölge ayaklar olduğundan genellikle ayak nasırlarından söz edilir.
Sürtünme veya baskı derken ne kastedilir? Fazla dar veya sıkı bir ayakkabı, sert zeminden oluşabilecek bir sürtünme hatta iki ayak parmağının birbirine yaptığı baskı veya sürtünme bunlara örnektir. Bu gibi örneklerin her birinde tekrarlanan baskı veya sürtünme nasır oluşumuna neden olur.
En sık rastlanan nasır “helloma dura (HD)” olarak adlandırılan ve yürürken parmağın üst tarafının ayakkabıya temasından oluşan nasırdır. Daha yumuşak olan nasırlar “helloma molle (HM)” iki parmak arasında oluşan türlerdir.
Nasır Neden Oluşur
Basit bir anlatımla nasır oluşmasındaki ana neden ayağın belli bir veya birkaç bölgesinde sürtünmeyle birlikte oluşan fazla basınçtır. Nasır oluşumuna etki edebilecek birçok neden olmasına rağmen, bu tür etkiye sebep olabilecek ana nedenler:
- Sıkı ayakkabı
- Ayak yapısına uyumsuz ayakkabı
- Yüksek topuklu ayakkabı
- Dışarıda yalın ayak yürümek
- Ayak parmaklarındaki deformasyonlar
- Ayağın fazla kemikli olması
- Yanlış yürüme (basma) hareketi
Evde uygulanabilecek yöntemler?
Nasırların neden olduğu ağrı ve rahatsızlıktan kurtulmak ve nasırları yok etmeye çalışmak için uygulanabilecek adımlar şunlardır:
- Badem yağı, E vitamini ya da lanolin içeren bir kremi nasırın üzerine yedirin. Böylece nasırın yumuşamasını ve eğer şanslıysanız küçülmesini sağlayabilirsiniz.
- Ayakkabı giydiğiniz zaman ağrılı bölgenin korunması için üzerine normal yara bandı veya plaster takın. Bant veya plasteri 1 günden daha uzun bir süre nasırın üzerinde tutmayın ve çıkartırken nasırın etrafındaki cilde zarar vermemek için dikkat edin.
- Nasırlı bölgeyi yumuşatmak için ılık suda bir süre tutun. Daha sonra fazla sert olmayan bir ponza taşı veya benzeri yumuşak bir aletle nasırlı bölgeyi hafifçe temizlemeye çalışın. Böylece nasırın oluşturduğu sertliği –ölü hücreleri- temizlemiş, bölgeyi rahatlatmış olacaksınız.
- Giydiğiniz ayakkabıları ayak ve özellikle parmak bölgenize baskı yapmayacak şekil ve yumuşaklıkta seçin. Ayakkabılarınıza gerekli bakım ve tamiri yaptırın veya eskiyerek şeklini kaybetmiş olanları giymeyin. Yürürken ayağınızın maruz kaldığı sürekli şokun emilmesi için ayakkabıların iyi durumda olması şarttır. Özellikle ayakkabı topuklarının yıpranması, vücut yükünün %25’ini çekmekte olan ayak tabanınızla kemiğinize aşırı ve yanlış yük binmesine neden olur. Ayakkabınızın topuğu özellikle belli bir yöne doğru aşınıyorsa mutlaka bir ortopediste baş vurun.
- Gece yatarken nasır bölgesine bir parça sarımsak veya soğan koyarak sarıp uyuyun. Asitleri nasırın yumuşamasına yardımcı olacaktır.
Nedenleri
Nasır, daha çok derinin aşırı sürtünmeyle karşılaştığı yerlerde ortaya çıkar. Elleriyle çalışan işçilerde ve çıplak ayakla dolaşanlarda, normal olarak ağrı vermeyen ve gerçek nasır olmayan deri kalınlaşması olabilir. Ancak, sözgelimi kemancılarda sürekli olarak çenelerini kemanın gövdesine dayamaktan ya da yeni ayakkabı alanlarda ayakkabının belirli noktalarda ayağı vurmasından gerçek nasır oluşur.
Bütün sıkı ayakkabıların ve yüksek ökçelerin nasır oluşturabilmesine karşılık, nasır en çok ayaktaki çıkıntılarda, parmaklar arasında ve topukta ortaya çıkar. Bunyonların üzerinde de nasır olur. Bunun nedeni, buradaki kemiğin çıkıntılı oluşu ve sürekli olarak ayakkabıya sürtünmesidir. Bu kemik çıkıntıları üzerindeki sert deri tabakası alt tabakaları koruduğundan, buralarda nasır sık görülür. Ancak nasır ve bunyon oluşumu arasında bundan öte bir ilişki yoktur. Bazı kişiler, özellikle de yaşlılar, nasıra daha eğilimlidirler.
Protez kullananlarda, derinin aşınması nedeniyle de nasır olabilir. Böyle durumlarda nasır oluşturan nedenin ortadan kaldırılması genellikle yeterlidir ama bazen nasırın alınması zorunlu hale gelebilir.
Belirtiler
Nasır, çevresindeki normal deriye göre daha sarımsı renkte, kalın bir deri tabakasıdır. Koni biçiminde olabilir. Ayak parmakları arasındaki nasırlar ise çoğunlukla yumuşaktır. Nasırlar günün sonunda ağrı yapar, ayrıca basınçla karşılaşınca rahatsızlık verirler. kronikleştiğinde ya da şiddetli olduğunda, çevresindeki deri kızarır ve nasır, hareketsiz durulurken bile çok ağrır. Belirtiler çok çeşitlidir ve bazen nasırı siğilden ayırmak zor olur. Ancak siğil genellikle daha ufaktır ve basınçla ağrı yapar. Derinin üst tabakası kazındığında siyah noktacıklar halinde siğilin kökü ortaya çıkar.
Nasır rahatsızlık verir ve ağrır, ama çoğunlukla tehlikeli değildir. Daha ciddi bir sorun, "hiperkeratoz" denen, derinin avuç içinde ve tabanda hiçbir neden olmadan kalınlaşması ve bunun yayılması durumudur. Hiperkeratoz hemen doktora gösterilmelidir. Nasırın tek tehlikesi, alınması sırasında kirli aletlerin kullanılmasıyla enfeksiyon kapması ve iltihaplanmasıdır. Özellikle şeker hastalarının bu konuya dikkat etmesi gerekir. Ayaktaki kan dolaşımları zayıf olduğundan, enfeksiyon kolaylıkla kangrene dönüşebilir. Bu yüzden en iyisi nasırlarını bir uzmana göstermeleridir.
Tedavi
Nasır, kalınlaşmış deri olduğu için, derinin üst tabakalarının temizlenmesiyle tedavi edilir. Nasırlı kısım bir süre ıslatılıp yumuşatıldıktan sonra ponza taşıyla ovulur. Bu, yeni oluşmaya başlayan nasırlar için yeterlidir. Daha ileri durumlarda ise, nasır bir makasla ya da özel bıçaklarla alınır. Ancak bu işlem sırasında yumuşak deriyi kesmemeye dikkat edilmelidir. Yumuşatıp nasırı düşüren nasır yakıları da vardır. Salisilik asit (% 40 oranında) içeren bu yakılar nasırın tam üstüne uygulanır ve 24 saat bırakıldıktan sonra alınıp, yumuşayan nasır bir ponza taşıyla temizlenir. Tek uygulamada yumuşamayan nasıra yeniden yakı konur. Daha yaşlı kişiler bazen nasırlarıyla yaşama yolunu seçerler. Bunun için yumuşak tamponlar kullanılır. Ortası delik olan bu tamponlar nasırın ağrı vermesini önler. Şeker hastaları ve dolaşım sistemi bozukluğu olan kişiler ise, sık sık bir uzmana giderek gerekli bakımı yaptırmalıdırlar.
Değişik bir alışkanlık ya da yeni bir ayakkabı nedeniyle oluşan tek bir nasırın giderilmesi oldukça kolaydır ve bir daha yinelemez. Büyük nasırlardan kurtulmak için, önce nedenin ortadan kaldırılması gerekir. Ayak kemikleri üzerindeki ya da parmak aralarındaki yineleyen nasırlar, düzenli bakım ister. İyi uyan ayakkabılar yardımcı olursa da, bu tür nasırlar genellikle kronikleşme eğilimi gösterirler. En iyisi, daha başlangıçta tedavi için girişimde bulunmak ve düzenli ayak bakımını ihmal etmemektir.
Ayak Sağlığı için öneriler
Yazın sıcak günlerinde ayaklarınızı gün boyu ayakkabılara kapatmayın. Çünkü sıcak ve ter nedeniyle ayakkabının içi bakteriler için ideal ortam oluşturur. Her fırsatta ayaklarınızı havalandırın ve deri bantlı sandaletleri tercih edin, sentetik olmayan, ama teri emen doğal malzemelerden yapılmış çoraplar giyin.
Yüksek ince topuklu ayakkabılardan kaçının. Bu tür ayakkabılar uzun süre giyildiğinde dengede durmak için bedeni öne eğilmeye zorlar. Topuklu ayakkabılar ise mümkün olduğunca geniş tabanlı olmalı, topuk yüksekliği de en fazla 5 santimetreyi geçmemeli. Ayakkabılarınız sivri burunlu olursa parmaklarınız uca doğru toplanarak üst üste binecektir. Bu da zamanla parmakların doğal duruşunu etkiler. Yaz süresince yüzme havuzları mantar enfeksiyonu açısından ayaklar için sakıncalı olabilir. Yüzme havuzlarını seçerken dikkatli olun. Ayaklarınızı pudralamak için talk pudrası yerine özel pudraları ve terlemeyi önleyici spreylerini tercih edin.
Ayakta oluşan deri ülserlerinin oluşumunda en çok rastlanan sebeplerden biri yeni ayakkabı giyiminden kaynaklanıyor. Yeni ayakkabınızı yaklarınızın en şiş halindeyken öğleyin satın alın.''