Salça Lekesi Nasıl Çıkar

Salça lekesi, yoğun kırmızı pigmentleri ve yağlı yapısı nedeniyle temizlikte en inatçı leke türlerinden biridir. Özellikle kıyafet, halı veya plastik kaplarda oluşan salça lekeleri yanlış müdahale edildiğinde kalıcı iz bırakabilir. Ancak doğru yöntemlerle bu lekelerden tamamen kurtulmak mümkündür. Bu makalede salça lekesinin zorluğundan, farklı yüzeylerde ve özel durumlarda nasıl temizleneceğinden ve pratik ipuçlarından bahsedeceğiz. Adım adım önerilerle, salça lekesi nasıl çıkar sorusunun cevabını kolay anlaşılır bir dille sunuyoruz.

1. Genel Bilgilendirme

Salça lekesi neden zorludur?

Salça, domates ve/veya biberden yapılan yoğun bir sos olduğu için içerdiği doğal boyar maddeler (likopen gibi karotenoid pigmentler) kumaş ve yüzeylere kolayca işler. Bu pigmentler genellikle yağ ile birleşmiş halde olduğundan, leke oluştuğunda hem yağ hem de renk pigmenti aynı anda yüzeye nüfuz eder. Özellikle sıcak halde dökülen salça, liflerin içine işlemeye başlar ve kuruyup sabitleşirse çıkarılması iyice güçleşir. Salçanın sadece domates içermesi durumunda leke nispeten kolay çıkabilir; ancak salça yağlı ya da baharatlıysa lekeyi tamamen çıkarmak daha da zorlaşır. Kısacası salça lekesinin zorluğu, içerdiği yağlı kırmızı pigmentlerin kumaşın liflerine nüfuz edip su ile kolay çözünmemesinden kaynaklanır.

Temizleme sürecinde dikkat edilmesi gerekenler

Salça lekesini çıkarırken doğru adımları atmak ve bazı püf noktalarına dikkat etmek önemlidir. Yanlış bir adım, lekenin daha da yayılmasına veya kalıcı hale gelmesine neden olabilir. İşte temizleme sürecinde dikkat edilmesi gerekenler:

• Hızlı müdahale: Leke taze iken müdahale etmek en kritik noktadır. Salça lekesi kurumadan ve derine işlemeden temizlenirse çok daha kolay çıkar. Leke fark edilir edilmez hemen temizlemeye başlamak gerekir. Bekledikçe leke kurur ve liflere iyice yerleşir, bu da çıkarma işlemini zorlaştırır.
• Fazlasını alın, ovalamayın: Dökülmüş salçanın fazlasını hemen bir kaşık veya bıçak ucu yardımıyla nazikçe yüzeyden alın. Bunu yaparken lekeyi yaymamaya özen gösterin. Ardından lekenin üstünü temiz bir kağıt havlu veya bez ile bastırarak fazla nemi emdirin, fakat kesinlikle ovalamayın. Ovalamak, lekeyi çıkarmak yerine daha geniş bir alana yayarak kumaşa işlemesine neden olur. Tampon hareketlerle bastırıp kaldırarak çalışın, böylece leke mümkün olduğunca dar bir alanda kalır.
• Soğuk su kullanın: Çoğu yemek lekesinde olduğu gibi, salça lekesine de ilk etapta sıcak değil soğuk su uygulamak gerekir. Sıcak su, içerikteki yağın pişmesine ve pigmentin sabitlenmesine yol açabilir. Özellikle kumaşlarda lekeyi ters çevirip arkasından soğuk su altında tutmak, lekenin liflere işlemesini engelleyerek büyük kısmını akıtabilir. Unutmayın, bazı lekeler yüksek sıcaklığa maruz kalınca daha da derine işleyebilir; bu nedenle ilk temasta sıcak su kullanmaktan kaçının.
• Deterjanla ön işlem yapın: Sadece su yeterli olmayacağı için uygun bir deterjanla lekeye ön işlem uygulamak önemlidir. Özellikle sıvı bulaşık deterjanı, salçadaki yağı çözmede çok etkilidir ve bu tür lekelerde kullanılması tavsiye edilir. Leke üzerine bir miktar deterjan döküp birkaç dakika nüfuz etmesini bekleyin. Bu ön işlem lekeyi yumuşatır ve çıkmasını kolaylaştırır.
• Kıyafetleri tersinden yıkayın: Kıyafete bulaşan salça lekesini temizlerken, giysiyi ters çevirip lekeyi arka yüzünden suya tutmak ve işlemleri ters taraftan yapmak faydalı olur. Böylece su ve temizleyici, lekeyi oluştuğu yönden geri iterek çıkarır. Bu ipucu, lekenin kumaş içinde daha fazla yayılmasını engeller.
• Yüzeyine göre doğru yöntemi seçin: Lekenin bulunduğu materyale göre uygun temizlik yöntemi belirlenmelidir. Örneğin, halı, kumaş ve sert plastik yüzeylerin temizliği birbirinden farklı olacaktır. Aşağıda farklı yüzeyler için en etkili yöntemleri ayrı başlıklar altında bulabilirsiniz.
• Leke tamamen çıkmadan kurutmayın: Eğer bir kıyafeti yıkadınız ama leke hala duruyorsa, kesinlikle kurutma makinesine atmayın veya ütülemeyin. Sıcak kurutma, çıkarılamamış lekelerin iyice sabitlenmesine neden olur. Islak haldeyken tekrar leke çıkarma yöntemleri uygulayın ve leke çıkana kadar kumaşı kurumaya bırakmayın.
• Temizleyicileri karıştırmayın ve test edin: Çamaşır suyu, sirke, aseton gibi güçlü kimyasalları asla rastgele karıştırmayın; zararlı gaz çıkışı olabilir. Ayrıca bu tip güçlü malzemeleri kullanmadan önce, uygulayacağınız yüzeyin küçük ve görünmez bir köşesinde test edin. Özellikle halı ve koltuk gibi yüzeylerde yeni bir leke çıkarma çözümünü önce görünmeyen bir köşede denemek akıllıca olacaktır. Böylece rengin solmadığından veya yüzeye zarar vermediğinden emin olabilirsiniz.

Yukarıdaki noktalara dikkat ederek hareket ederseniz, salça lekesini çıkarmak çok daha kolay ve güvenli hale gelecektir. Şimdi, farklı yüzeyler ve durumlar için uygulanabilecek özel yöntemlere geçelim.

2. Farklı Yüzeylerden Salça Lekesi Çıkarma Yöntemleri

Salça lekesinin temizliği, lekenin bulunduğu yüzeye göre değişebilir. Kıyafetteki bir lekeye müdahale şekliniz ile halıdaki lekeye müdahale aynı olmayacaktır. Bu bölümde kumaş kıyafetler, halılar, beyaz tişörtler, plastik yüzeyler ile naylon/muşamba masa örtüleri üzerindeki salça lekesini çıkarmanın pratik yöntemlerini ele alıyoruz.

Kıyafetlerden salça lekesi nasıl çıkar? (Pamuklu, beyaz ve renkli kıyafetler için öneriler)

Kıyafete bulaşan salça lekesini çıkarmak için hızlı ve doğru adımlarla müdahale etmelisiniz. Aşağıdaki adımları uygulayarak pamuklu, beyaz veya renkli fark etmeksizin çoğu kumaştan salça lekesini temizleyebilirsiniz:

1. Fazla salçayı akıtın ve kazıyın: Lekenin üzerinde biriken fazla salçayı hemen uzaklaştırın. Bunu yapmak için bir kaşığın kenarını veya düz bir bıçağı kullanabilirsiniz. Fazlalığı nazikçe sıyırarak alın ki leke alanı büyümesin. Katı salça kalıntıları temizlendikten sonra, lekenin arkasına temiz bir kağıt havlu yerleştirin (diğer tarafa geçmesini önlemek için).

2. Soğuk suyla durulayın: Kumaşı ters çevirin ve lekeyi akan soğuk su altında tutun. Mümkünse lekenin arka tarafından suyu akıtın ki salça parçacıkları çıktığı yönden geriye doğru çıksın. Bu aşamada elde hafifçe kumaşı sıkabilirsiniz fakat sertçe ovmayın. Soğuk su, hem domatesin boyasını hem de olası yağı ilk aşamada liflerden uzaklaştıracaktır.

3. Deterjanla ön müdahale yapın: Leke halen görünüyorsa (ki genellikle görünür), sıvı deterjan aşamasına geçin. Lekenin üzerine bir miktar sıvı bulaşık deterjanı veya leke çıkarıcı sıvı çamaşır deterjanı dökün. Deterjanın kumaşa nüfuz etmesi için 5-10 dakika bekleyin. Daha sonra parmak uçlarınızla veya yumuşak bir bezle lekeyi nazikçe çitileyin (çok bastırmadan ovalayarak). Deterjan, salçanın içerdiği yağı çözecek ve pigmentlerin çıkmasını kolaylaştıracaktır. Bu aşamada ılık su da kullanabilirsiniz; örneğin lekenin bulunduğu kısmı ılık su dolu bir kapta deterjanla hafifçe ovarak bekletmek işe yarar.

4. İyice durulayın: Deterjanla ovduktan sonra kumaşı tekrar suya tutarak deterjanı ve çıkan lekeyi akıtın. Gerekirse bu işlemi deterjan ekleyerek birkaç kez tekrarlayın. Lekenin büyük ölçüde çıktığından emin olduğunuzda, fazla suyu sıkın. Eğer mümkünse leke artık belli belirsiz hale gelmiş olacaktır.

5. Normal yıkamayı yapın: Ön işlemlerden sonra kıyafeti çamaşır makinesine atabilirsiniz. Kıyafetin etiketindeki talimatlara uygun bir program seçin. Çok yüksek sıcaklık seçmemeye özen gösterin; normal ısıda yıkama genellikle yeterlidir (örn. 30-40°C, beyaz pamuklular için 60°C'yi aşmayın). Makinede uygun deterjanla yıkamak kalan lekeleri çıkaracaktır.

6. Kurutmadan kontrol edin: Yıkama sonrası kıyafeti makineden çıkarırken leke olup olmadığına bakın. Eğer hala leke kaldıysa kıyafeti kurumaya bırakmayın. Nemliyken bir kez daha deterjanlı ön işlem uygulayın veya aşağıda "yıkanmış lekeler" bölümünde anlattığımız yöntemleri deneyin. Leke tamamen çıktığında ise kıyafeti asarak kurumaya bırakın. (Leke çıktıysa güneşte kurutmak beyazlar için ekstra beyazlatıcı etki yapabilir.)

Pamuklu kumaşlar: Pamuk, dayanıklı bir elyaf olduğu için salça lekesi çıkarmada oldukça avantajlıdır. Yukarıdaki işlemleri pamuklu kıyafetlerde güvenle uygulayabilirsiniz. Pamuklu kumaşlar sıcak suya daha dayanıklıdır; bu nedenle inatçı lekelerde son aşamada (kumaş beyaz veya renk vermeyen bir pamuksa) ılık-su yerine daha sıcak su ile durulama yapılabilir. Ancak kumaşın çekmemesi veya zarar görmemesi için ısıyı abartmamaya dikkat edin.

Beyaz kıyafetler: Beyaz gömlek, tişört gibi giysilerde salça lekesi çıkarmak biraz daha kolay olabilir çünkü ağartıcı ürünler kullanılabilir. Beyaz bir tişörtte, yukarıdaki adımlara ek olarak çamaşır suyu (klor bazlı ağartıcı) kullanımı mümkündür. Örneğin lekenin üzerine suyla seyreltilmiş bir miktar çamaşır suyu uygulayıp kısa süre bekleyebilirsiniz. Beyaz ürünlerde çamaşır suyu salça lekesini çıkarmada oldukça etkilidir. Ardından bol su ile iyice durulayın ki kumaşta ağartıcı kalmasın. Ayrıca beyaz kıyafetleri yıkarken çamaşır makinesine oksijen bazlı leke çıkarıcı (oksijenli ağartıcı tozlar) eklemek de lekelerin çıkmasına yardımcı olur. Beyaz pamuklu kumaşlar, leke çıktıktan sonra yüksek ısıda yıkanabilir ve güneşte kurutulabilir; güneş ışığı doğal bir beyazlatıcı etki gösterir.

Renkli kıyafetler: Renkli giysilerde en büyük risk, lekeyi çıkarırken kumaşın kendi renginin solmasıdır. Bu nedenle kesinlikle klorlu çamaşır suyu kullanmayın (çünkü anında renk ağartır). Onun yerine, yukarıdaki deterjanlı ve soğuk suyla müdahale yöntemleri yeterli olacaktır. İnatçı lekelerde oksijen bazlı leke çıkarıcılar veya renkli çamaşırlar için güvenli leke sökücüler kullanabilirsiniz. Örneğin, karbonat ve beyaz sirke gibi doğal malzemeler renkli kumaşlara zarar vermeden lekeye nüfuz edebilir. Ancak renkli bir giyside sirke veya limon kullanacaksanız, çok uzun süre bekletmemeye ve işlemi ardından mutlaka yıkamaya özen gösterin. Her ihtimale karşı, renkli kumaşlarda uygulayacağınız yöntemi önce giysinin görünmeyen bir kısmında test etmek iyi bir önlemdir. Renkli kıyafetlerde leke tamamen çıkmadan kurutma makinesi kullanmayın; aksi halde leke kalıcı hale gelebilir.

Halıdan salça lekesi nasıl çıkar?

Halıya dökülen salça, panik yaratabilir ancak doğru adımlarla temizlenebilir. Halıdaki salça lekesini çıkarırken amacımız, lekeyi halının liflerine yaymadan yüzeyden almaktır. Aşağıdaki yöntemle halınızdaki salça lekesini çıkarabilirsiniz:

1. İlk müdahale - lekeyi dağıtmadan fazlasını alın: Halıya dökülen salçaya olabildiğince çabuk müdahale edin. Öncelikle bir kaşık veya spatula yardımıyla yerdeki salça yoğunluğunu nazikçe sıyırarak alın. Bu işlemi yaparken salçayı halıya bastırmayın; amaç sadece yüzeydeki fazlalığı almaktır. Ardından lekenin üzerine temiz bir kağıt havlu ile hafifçe bastırın. Kağıt havlu salçanın sıvısını emecektir. Dikkat edin, halıyı kesinlikle ovmayın, aksi halde leke halı liflerine yayılır ve derine işler. Sadece tampon hareketlerle bastırarak fazla nemi alın.

2. Temizleme solüsyonunu uygulayın: Halıdaki lekeyi çıkarmak için evde hazırlayabileceğiniz basit ama etkili temizleme karışımları vardır. İki farklı yöntemden birini tercih edebilirsiniz:

• Sirke ve Deterjan Yöntemi: Bir kabın içinde 1 yemek kaşığı beyaz sirke, 1 çay kaşığı sıvı bulaşık deterjanı ve 2 su bardağı ılık su karıştırın. Temiz bir bez veya süngeri bu karışıma batırarak lekenin üzerine uygulayın. Leke üzerine dairesel hareketlerle veya bastırarak hafifçe ovun (çok sert bastırmayın). Karışımı birkaç dakika leke üzerinde bekletin. Ardından nemli bir bezle halıyı silerek sirke-deterjan karışımını durulayın ve temizleyin. Bu yöntem, sirkenin leke çıkarıcı gücü ile deterjanın yağ çözücü etkisini birleştirir.
• Karbonat ve Limon Yöntemi (Doğal çözüm): Kimyasal kullanmak istemiyorsanız bu doğal yöntemi deneyebilirsiniz. 1 yemek kaşığı karbonatı doğrudan lekenin üzerine serpin. Ardından üzerine yarım limonun suyunu sıkın. Karbonat ile limon suyu tepkimeye girip köpürecektir. Bu köpürme, lekeyi liflerin dışına itmeye yardımcı olur. Köpük azaldıktan sonra temiz bir bezle lekenin bulunduğu bölgeyi hafifçe ovun. Son olarak nemli bir bezle halıyı silerek karbonatlı karışımı temizleyin ve kurumaya bırakın. Karbonat ve limonun doğal temizleyici etkisi sayesinde salça lekesi büyük ölçüde çıkacaktır.

Her iki yöntemde de leke çıkana kadar bezinizi durulayıp işlemi tekrarlamanız gerekebilir. Özellikle halı büyükse sabırlı olun ve lekenin tamamen çözündüğünden emin olana dek devam edin.

3. Kurulama ve durulama: Leke temizlendikten sonra halı yüzeyinde nem ve temizleyici kalıntısı kalmamasına dikkat edin. Temiz suyla hafif nemlendirilmiş bir bezle son bir kez silerek halıda deterjan veya sirke kalmadığından emin olun. Ardından kuru ve temiz bir havluyla bölgeyi bastırarak fazla nemi alın. Halıyı iyice kurutun - gerekirse bir süre havalandırın. Islak kalan halı yüzeyi toz toplayabilir veya kötü kokular oluşabilir, bu yüzden tamamen kurumasını sağlayın.

4. İnatçı lekelerde ve yağlı salçada ek ipucu: Eğer halıya dökülen salça çok yağlı bir sos ise (örneğin bol yağlı yemek salçası), temizleme işlemine başlamadan önce lekenin üzerine bir miktar mısır nişastası veya karbonat serpip ~15 dakika beklemek iyi bir fikirdir. Bu malzemeler yağı emer, ardından elektrik süpürgesiyle veya fırçayla tozları temizleyebilirsiniz. Sonra üstte bahsedilen sirke-deterjan veya karbonat-limon yöntemine geçin. Yağın önceden emdirilmesi, salçanın kırmızı renginin halıya işlemesini büyük ölçüde azaltacaktır.

Yukarıdaki adımlarla genellikle halılardaki salça lekesi çıkar. Halı rengi açık ise leke çıkarıcı toz deterjanı ılık suda eritip uygulamak da işe yarar; koyu renk halıda ise doğrudan uygulamak yerine deterjanlı suyla silmek daha uygundur. Temizlik sonrası halınızın renginde bir değişim olup olmadığını kontrol edin. Eğer hala hafif bir leke gölgesi kaldıysa işlemi tekrar edebilir veya halı şampuanı gibi bir ürün kullanabilirsiniz. Leke inatla kalıyorsa profesyonel halı temizleme servisine başvurmak da bir çözüm olabilir.

Beyaz tişörtten salça lekesi nasıl çıkar?

Beyaz tişörtler, üzerlerindeki lekeleri göstermesi bakımından kabus olabilir. Neyse ki beyaz rengin temizliği konusunda elimiz daha rahattır çünkü renk atma derdi yoktur. Beyaz bir tişörte salça döküldüyse, yukarıda anlattığımız genel kıyafet leke çıkarma adımlarını öncelikle uygulayın (soğuk suyla müdahale, deterjanla ovma gibi). Bu işlemler genellikle lekenin büyük kısmını götürecektir.

Leke hala hafif pembemsi bir iz bırakmış olabilir. Beyaz tişörtlerde kalan izleri yok etmek için ağartıcı kullanabilirsiniz. Küçük bir leğeni suyla doldurun ve içine etiketinde sakıncası yoksa biraz klorlu çamaşır suyu ekleyin. Tişörtün lekeli kısmını bu karışımda kısa bir süre bekletin. Çamaşır suyunu uzun süre bekletmemeye dikkat edin, birkaç dakika yeterlidir. Ardından tişörtü çıkarıp hemen bol su ile durulayın. Çamaşır suyu, beyaz tişörtlerdeki salça lekesini çıkarmada son derece etkilidir. Ancak çamaşır suyu kullanırken ellerinizi korumayı ve iyi durulamayı unutmayın. Bu işlemden sonra tişörtü normal şekilde yıkayabilirsiniz.

Eğer çamaşır suyu kullanmak istemiyorsanız, oksijen bazlı bir leke çıkarıcı (örn. toz halinde satılan ve suda aktif oksijen açığa çıkaran ürünler) veya hidrojen peroksit (oksijenli su) deneyebilirsiniz. Oksijenli suyu doğrudan lekeye döküp birkaç dakika bekleyin, sonra durulayın. Renksiz bir ağartıcı olduğu için beyaz kumaşta güvenle kullanılabilir.

Son olarak, beyaz tişörtünüzü yıkadıktan sonra güneşte kurumaya bırakmak da kalan hafif leke izlerini gidermeye yardımcı olur. Güneş ışığı doğal bir ağartıcı görevi görerek beyazları daha parlak yapar. Özellikle salça lekesi gibi organik lekeler güneşte bir süre kaldığında tamamen solabilir.

Not: Baskılı veya desenli beyaz tişörtlerde ağartıcı kullanırken dikkatli olun; baskıların rengi solabilir. Her zaman olduğu gibi, ağartıcıyı önce küçük bir alanda test etmek güvenlidir.

Plastik yüzeylerden salça lekesi nasıl çıkar?

Salçalı yemekler çoğunlukla plastik saklama kaplarında veya mutfak tezgahı, masa gibi plastik yüzeylerde iz bırakır. Kırmızımsı turuncu bir leke tabakası özellikle plastik kaplarda kalıcıymış gibi görünebilir. Bunun sebebi, domatesin içindeki pigmentlerin plastiğin gözenekli yapısına işlemesidir. Neyse ki, birkaç pratik yöntemle plastik yüzeylerdeki salça lekelerini çıkarabilirsiniz:

• Hemen yıkayın veya silin: Salçalı kaplarınızı kullandıktan sonra mümkünse bekletmeden elde yıkayın. Ilık su ve bulaşık deterjanı kullanarak süngerle iyice ovalayın. Plastik saklama kabını normal şekilde yıkadığınızda bile hafif bir turuncu lekelenme kalabilir; bu normaldir. İlk yıkamada çıkmayan lekeler için aşağıdaki adımlara geçin.
• Karbonatlı macun yöntemi: İnatçı lekeler için karbonat (sodyum bikarbonat) mucizevi bir çözümdür. Küçük bir kase içinde 2 yemek kaşığı karbonat, 1/4 çay kaşığı bulaşık deterjanı ve 1 tatlı kaşığı su karıştırın. Bu karışım koyu kıvamlı bir macun olacaktır. Leke kalmış plastik kabın içine bu karbonatlı macunu sürün. Bir sünger veya fırça yardımıyla lekeli yüzeyi macunla iyice ovalayın. Karbonat aşındırıcı bir toz olduğu için plastiğe zarar vermeden lekeleri kazımaya yardımcı olur; deterjan da yağları çözer. Macunu sürdükten sonra kabın içinde 15-20 dakika bekletin. Bekledikten sonra yeniden süngerle ovalayıp bol su ile durulayın. Gerekirse bu işlemi tekrarlayın - çoğu zaman inatçı turuncu lekeler büyük ölçüde kaybolacaktır.
• Güneş ışığı yöntemi: Plastik kaplardaki salça lekesini çıkarmak için şaşırtıcı derecede etkili bir diğer yöntem, kabı güneş ışığına maruz bırakmaktır. Yıkadığınız halde turuncu lekesi kalan saklama kabının kapağını açık bırakarak direkt güneş alan bir pencere kenarına koyun. Birkaç saat ile birkaç gün içinde güneş ışığı lekeyi doğal olarak ağartacaktır. Güneşin UV ışınları domates lekesinin rengini bozup solmasına neden olur. Özellikle yaz güneşi bu konuda etkilidir. Bazen lekeli plastik kabı bir tam gün güneşlendirdiğinizde hiçbir iz kalmadığını göreceksiniz. Bu yöntem ekstra bir malzeme gerektirmez ve plastiğe de zarar vermez.
• Çamaşır suyu veya sirke ile dezenfekte etme: Plastik yüzeyin niteliğine göre, hafif klorlu su çözeltisiyle temizlemeyi de düşünebilirsiniz. Örneğin, lekeli plastik kapların içine sıcak su ve az miktarda çamaşır suyu koyup bir süre bekletmek, sonra güzelce durulamak lekeleri çıkarabilir. Fakat bu yöntemde dikkatli olun: Çamaşır suyu gıda kaplarında kullanıldığında iyice durulanmalı ve kokusunun kalmadığından emin olunmalıdır. Daha doğal bir alternatif olarak beyaz sirke kullanabilirsiniz. Kabın içine bir bardak beyaz sirke koyup birkaç saat bekletmek de lekelerin çözünmesine yardım eder. Sonrasında yine bulaşık deterjanıyla yıkayıp durulayın. Sirke hafif bir asit olarak domatesin rengini hafifletebilir, ancak çok koyu lekelerde tek başına yeterli olmayabilir.
• Diğer plastik yüzeyler: Mutfak tezgahı, buzdolabı kapağı gibi sert plastik yüzeylere salça bulaştıysa, yine vakit kaybetmeden silin. Ilık su ve deterjanlı süngerle silmek genellikle yeterli olur. Kurumuş lekelerde, karbonat tozunu yüzeye serpip nemli bezle ovmak hem lekeyi çıkarır hem de kokuyu alır. Doku hassassa çizmemeye özen gösterin. Gerekirse plastik yüzey temizleyici spreyler de kullanılabilir.

Sonuç olarak, plastiklerdeki salça lekesi umutsuz vaka değildir. Karbonat & deterjan macunu ve güneşte bekletme yöntemleri en çok tavsiye edilen ve işe yarayan yöntemlerdir. Bu yöntemlerle bile çıkmayan hafif bir renk varsa, bu genellikle plastiğin renginin değişmesindendir; sağlık açısından bir sorun teşkil etmese de görüntü olarak rahatsız ediyorsa yeni bir kaba geçmeyi düşünebilirsiniz. Ayrıca, domates bazlı yemekleri mümkünse cam kaplarda saklamak ileride oluşabilecek leke problemlerini önlemek için iyi bir alışkanlıktır.

Naylon ve muşamba masa örtüsünden salça lekesi nasıl çıkar?

Muşamba masa örtüsü veya naylon (PVC) örtüler, leke tutmaz olarak bilinse de bazen üzerlerinde salça gibi güçlü lekeler kalabilir. Özellikle şeffaf naylon masa örtülerinde veya desenli muşambalarda salça lekesi hoş olmayan bir görüntü yaratır. Bu tür yüzeyler kumaş gibi emici olmadığından temizlik yöntemleri biraz farklıdır:

• Silinebilir yüzey olduklarını unutmayın: Naylon/muşamba masa örtülerinin çoğu silinerek temizlenir, makinede yıkamak genellikle önerilmez. Bu nedenle ilk yapmanız gereken şey, lekeyi oluşur oluşmaz nemli bir bezle silmektir. Ilık suyla hafifçe ıslattığınız bulaşık süngerinin yumuşak tarafına biraz bulaşık deterjanı dökün. Sonra örtünün lekeli bölgesini dairesel hareketlerle nazikçe ovalayın. Salçanın bıraktığı kırmızı rengin beze geçtiğini göreceksiniz. Çok bastırmadan, gerekirse süngere biraz daha sabun ekleyerek silmeye devam edin. Leke büyük ölçüde çıkacaktır.
• Durulayın ve kurulayın: Deterjanla sildiğiniz bölgeyi temiz, nemli bir bezle tekrar silerek sabun kalıntısını alın. Ardından kuru bir bezle kurulayıp havalandırın. Plastik bazlı örtüler hızlı kurur, ancak su damlacıkları kalıp lekelenmesin diye kuru bez kullanmak iyi olur.
• İnatçı lekede aseton hilesi: Eğer deterjanlı silme sonrasında hala hafif bir leke gölgesi varsa ve örtünüz düz renkli (veya şeffaf) bir naylon ise, bir miktar aseton deneyebilirsiniz. Pamuğa birkaç damla aseton döküp çok hafifçe lekenin üzerinde gezdirin, ardından hemen nemli bezle tekrar silin. Aseton bazı inatçı pigmentleri çözebilir. Fakat çok dikkatli olun: Aseton, naylon/muşamba malzemeyi bulandırabilir veya desenlerini çıkarabilir. Bu yöntemi uygulamadan önce mutlaka örtünün küçük ve görünmeyen bir köşesinde test edin. Her şey yolundaysa, kısa süreli ve hafifçe uygulayın, ardından iyice temizleyin.
• Banyo sabunu ve şeker yöntemi (Kumaş bazlı örtüler için): Eğer naylon değil de pamuk karışımlı bir masa örtüsü kullanıyorsanız (yani makinede yıkanabilen türdense), dökülen salçalı yemekte tuz veya şeker kullanarak lekeyi emdirmek mümkün. Örneğin ev kazalarında bilinen bir yöntem: Leke olan örtüyü hemen kaldırıp akan ılık su altında katı beyaz sabun ile ovun. Sonra ıslakken lekenin üzerine biraz toz şeker serpip ovmaya devam edin. Şeker, yağı emecektir. Örtü kuruduktan sonra şeker kalıntısını silkeleyin. Bu yöntemi özellikle kumaş masa örtülerinde uygulayın; naylon/muşamba için uygun değildir (şeker eriyip yapışabilir).
• Çamaşır suyu ile beyazlatma (şeffaf örtüler için): Zamanla şeffaf naylon örtüler sararabilir veya lekeler tam çıkmayıp iz bırakabilir. Desensiz ve tamamen beyaz/şeffaf bir muşamba masa örtüsünde, bir miktar çamaşır suyunu suyla seyrelterek lekenin üzerinde bekletmek etkili olabilir. Örneğin bir leğene 1 litre su ve 1 kapak çamaşır suyu koyup örtünün lekeli kısmını içine bastırın, bir-iki saat bekletin. Sonra bol suyla durulayın. Bu işlem sararmış plastik yüzeyleri bile büyük ölçüde beyazlatır. Ancak bu yöntemi sadece düz beyaz veya şeffaf örtülerde uygulayın; renkli desenli muşambalarda çamaşır suyu desenleri de yok edebilir.

Özetle, naylon ve muşamba masa örtülerinde salça lekesi genellikle silme yoluyla çıkar. Bu tür malzemelerin avantajı, kumaş gibi emici olmadıkları için lekenin yüzeyde kalması ve doğru ürünle silindiğinde kolayca çıkmasıdır. Doğru malzemeler: ılık su, bulaşık deterjanı, yumuşak bez/sünger bu iş için yeterlidir. Dikkat edilmesi gereken nokta, yüzeyi çizecek sert bir fırça veya aşındırıcı tozlar (örneğin çamaşır sodası gibi sert kimyasallar) kullanmamaktır. Yüzeyde çizik oluşursa ileride kir kolayca birikir.

Eğer tüm çabalara rağmen muşamba örtünüzde hafif bir gölge kaldıysa, güneş ışığında bir süre sermeyi deneyin - güneş, plastik üzerindeki lekeleri de hafifçe soldurabilir. Yine de sonuç tatmin etmezse, muşamba örtülerin maliyeti genelde düşük olduğundan yenisiyle değiştirmeyi düşünebilirsiniz (özellikle sağlık açısından bir sorun olmasa da görüntü canınızı sıkıyorsa).

3. Özel Durumlar İçin Salça Lekesi Temizleme Yöntemleri

Bazı salça lekeleri diğerlerine göre daha inatçı olabilir: örneğin çoktan kurumuş lekeler, içinde bolca yağ bulunan sos lekeleri, yanlış yıkandığı için çıkmayıp yeniden temizlenmesi gereken yıkanmış lekeler veya uzun süre fark edilmeyip beklemiş lekeler. Bu bölümde bu özel durumlarda salça lekesini çıkarmanın yollarını ele alıyoruz.

Kurumuş salça lekesi nasıl çıkar?

Leke oluşur oluşmaz müdahale edemediniz ve salça kuruyup kaldı mı? Kurumuş salça lekesi, taze lekeye göre daha zorlu olsa da yine de çıkarılabilir. Burada amaç kurumuş lekeleri yeniden yumuşatmak ve liflerden sökmektir. İzlemeniz gereken adımlar şunlar:

• Lekeyi yumuşatın: Kurumuş lekede ilk adım, lekeyi tekrar nemlendirmektir. Kumaştaki kurumuş salça lekesini çıkarmak için lekeyi ılık suyla ıslatın. Mümkünse lekeyi bir kaba koyduğunuz ılık suda birkaç saat bekletin. Suya biraz çamaşır deterjanı veya beyaz sirke eklerseniz yumuşatma etkisi artar. Örneğin, beyaz sirke ve tuz ikilisi kurumuş lekede etkilidir: Lekeli kumaşı ılık suyla ıslattıktan sonra üzerine bir miktar beyaz sirke ve tuz dökün ve yaklaşık 20 dakika bekletin. Sirke asidi ve tuz, kurumuş salçayı parçalayarak kumaştan ayırmaya başlayacaktır. Ardından lekenin olduğu bölgeyi dikkatlice kaynar su dökerek durulayın (sadece pamuklu ve dayanıklı bir kumaşsa kaynar su kullanın). Kaynar su, sirke-tuz karışımıyla liflerden çözülmüş olan lekeleri akıtacaktır. Dikkat: Kaynar su yöntemini uygularken kendinizi yakmamaya özen gösterin ve hassas/sentetik kumaşlarda uygulamayın.
• Alternatif gliserin yöntemi: Elinizde gliserin varsa, kurumuş domates/salça lekelerine karşı bu da etkili bir çözümdür. Eczaneden temin edebileceğiniz gliserin ile ılık suyu eşit oranda karıştırın. Bu karışımı kumaştaki lekeli bölgeye dökün veya lekeyi bu karışım içinde bekletin. Yaklaşık 1 saat bu şekilde bekleyin. Gliserin, kuru lekeleri yeniden nemlendirip yumuşatarak liflerden ayrılmasını kolaylaştırır. Süre sonunda kumaşı normal deterjanla yıkayın veya durulayın. Özellikle kurumuş ve yerleşmiş lekelerin daha kolay çıktığını göreceksiniz.
• Tekrar yıkayın: Yukarıdaki ön işlemlerden sonra (sirke+tuz veya gliserin uygulaması), kumaşı yeniden uygun şekilde yıkayın. Genelde kurumuş lekede bu tür ekstra işlemler sonrası lekenin büyük kısmı çıkmış olur. Kalan hafif izler varsa, leke çıkarıcı deterjan ile elde çitileyip yine yıkayın. Sabırlı olmak önemlidir; kurumuş lekeler bazen birden fazla deneme gerektirebilir.
• Halıdaki kurumuş leke: Halıda kurumuş salça görürseniz, önce lekenin üzerini nemli bir bezle örtüp 5-10 dakika bekleyin. Böylece kuru leke yumuşar. Sonra yukarıda halı için anlattığımız deterjanlı/sirkeli karışımla silebilirsiniz. Kurumuş lekede halı liflerine nüfuz etmiş kısımlar olabilir; bu durumda işlemi birkaç kez yapmanız gerekebilir.

Özetle: Kurumuş salça lekesi daha zahmetli olsa da imkânsız değildir. Önce lekeyi yumuşatın, sonra normal leke çıkarma adımlarını uygulayın. Gerekirse farklı yöntemleri bir arada kullanın (örneğin hem sirke-tuz hem deterjanla yıkama gibi). En önemlisi sabırlı olup işlemleri nazikçe yapmaktır; hırpalayarak çıkarmaya çalışmak hem kumaşa zarar verebilir hem de lekeyi dağıtabilir.

Yağlı salça lekesi nasıl çıkar?

Salça lekesinin en zor hali, içinde bol yağ bulunan soslardan kaynaklanan lekelerdir. Örneğin kızartma yaparken sıçrayan salçalı sos veya zeytinyağlı domates sosu dökülmesi gibi durumlar, sadece pigment değil bir de yağ lekesi bırakır. Yağlı salça lekesini çıkarırken iki aşamalı düşünmek gerekir: önce yağı arındır, sonra rengi temizle.

İzlemeniz gereken yöntemler:

• Yağı emdirin: Leke taze ise hızlıca üzerine emici bir toz dökün. Mısır nişastası, talk pudrası, bebek pudrası veya karbonat tozu bu iş için idealdir. Tozu bolca serpip 10-15 dakika bekleyin. Bu malzemeler yağlı salçanın içindeki yağı emerek bünyesine alır. Süre sonunda elektrikli süpürge ile tozu çekin veya kumaşı silkeleyin. Böylece yağın büyük kısmını lekeden uzaklaştırmış olursunuz. (Halıdaysa süpürmek en iyisi, kıyafetse dikkatlice silkebilirsiniz.) Bu adım, özellikle halı ve koltuk gibi yüzeylerde çok etkilidir çünkü yağ halı liflerine işlemeden emilir.
• Yağı çözün: Ardından sıvı bulaşık deterjanı ile müdahale edin. Bulaşık deterjanları formüleri gereği yağ çözmede üstündür ve kumaşlara da genelde zarar vermez. Lekenin üzerine birkaç damla deterjan dökerek parmaklarınızla yedirin. Birkaç dakika bekleyip ılık suyla nazikçe ovalayın. Deterjanın yağı parçaladığını göreceksiniz (su damlacıkları yağlı his bırakmayana dek devam edin). Yağlı lekelerde bulaşık deterjanı en etkili ürünlerden biridir ve kullanılması lekeyi çıkarmak için kritik önem taşır.
• Genel leke çıkarma adımlarını uygulayın: Yağın çoğunu aldığınıza göre artık geriye kalan domates/salça pigmentini çıkarmak kalır. Burada, yukarıda anlattığımız kıyafet veya halı yöntemlerini uygulayın. Örneğin kıyafet ise soğuk suyla durulama + deterjanla yıkama adımlarını tekrarlayın. Halı ise sirke-deterjan karışımıyla silin. Yağ olmadığı için pigment daha kolay çıkacaktır.
• Sabırlı olun ve tekrarlayın: Yağlı lekeler bazen bir seferde tamamen çıkmayabilir. İlk işlem sonrası leke azalmış ama tam silinmemişse, paniğe kapılmadan işlemi tekrar edin. Bir kez daha deterjan uygulayıp yıkayın veya halıysa yeniden silin. Yağlı salça lekesi diğerlerine göre daha inatçı olabilir ve biraz daha uzun süre uğraşmanızı gerektirebilir - önemli olan lekenin kuruyup sabitleşmesine fırsat vermeden, gerektiğinde birkaç tur temizlemektir.
• Amonyaklı temizleyici (Opsiyonel): Eğer leke hala çıkmamakta direniyorsa ve kumaş uygun ise, çok az amonyak ilave edilmiş su ile silebilirsiniz. Örneğin halı için 1 bardak suya bir çay kaşığı amonyak koyup bezle silmek yağlı lekelere karşı etkilidir. Fakat amonyak kullanırken dikkatli olun, keskin kokuludur ve mutlaka ortam havalandırılmalıdır. Genellikle evdeki bulaşık deterjanı zaten yeterli olduğundan amonyak son çare olmalıdır.

Not: Yağlı salça lekesi çıkarıldıktan sonra kıyafetlerinizi her zamanki gibi yıkayın. Lekeyi çıkardıktan sonra kurutma işlemi yapabilirsiniz, ancak ilk çıkarma aşamalarında kurutma yapmayın (aksi takdirde kalan yağ izleri sertleşir). Halıda ise leke çıktıktan sonra hafif nemli bırakmayın, yoksa o bölge toz tutabilir; kuru bezle alıp kurumasını bekleyin.

Yıkanmış salça lekesi nasıl çıkar?

Bazen bir kıyafet yıkanır kurutulur, sonra bakarız ki üzerinde hala hafif bir salça lekesi kalmış! Bu durum sık yaşanır çünkü leke ilk yıkamada tamamen çıkmamış olabilir ve kurutma ile iyice sabitlenmiştir. Yıkanmış ve kurumuş salça lekesini çıkarmak, taze lekeye göre daha meşakkatli olabilir ama yine de şansımız var.

İzlenecek yol:

• Leke fark edilince yeniden ıslatın: Diyelim ki bir tişörtü yıkadınız, kuruttunuz ve sonra lekeyi gördünüz. Öncelikle tişörtü tekrar ısLatın (lekeyi yeniden nemlendirmek gerekiyor çünkü kuru haldeyken temizleyici maddeler lekeye nüfuz edemez). Ilık suya batırın veya en azından lekeli kısmı suyla ıslatın.
• Kurutmadığınızı hatırlayın: Eğer kıyafet henüz yıkamadan çıkmış ve ıslakken leke göründüyse, onu asla kurutmayın demiştik. Kuruduysa da, tekrar ıslattığınız için en azından leke yeniden yumuşayacaktır.
• Ön işlem tekrarı: Şimdi, leke çıkarıcı bir ürün kullanma zamanı. Bu, evdeki deterjan da olabilir, özel bir leke sökücü sprey de. Örneğin, lekenin üzerine sıvı çamaşır deterjanı dökün ve 10-15 dakika bekletin. Veya leke çıkarıcı bir spreyiniz varsa talimatına göre sıkın ve bekleyin. Ardından yine elde biraz ovarak çalışın. Bu aşamada yukarıda bahsedilen sirke-tuz veya gliserin yöntemlerini de uygulayabilirsiniz. Özellikle eski bir leke ise bu ön işlemler çok yararlı olur. Beklemiş lekelerin çıkarılmasında beyaz sirke ve tuz ikilisi oldukça önerilir - kumaşa işlemiş lekeye ulaşarak çıkmalarını kolaylaştırır.
• Tekrar yıkayın: Ön işlemden sonra giysiyi tekrar çamaşır makinesinde yıkayın. Bu sefer mümkünse biraz daha yüksek ısı ve güçlü deterjan kullanın (tabii kumaşın yıkama talimatları müsaitse). Örneğin ilk yıkamada 30°C kullandıysanız bu kez 40°C deneyin. Yıkama bittiğinde lekenin büyük ihtimalle kaybolduğunu göreceksiniz.
• İnatçı kalıntılar için ağartıcı: Hala hafif bir leke gölgesi varsa ve giysi beyazsa, çamaşır suyu kullanmak gerekebilir. Beyaz kıyafeti su ve çamaşır suyu karışımında bir süre bekletip durulayın (yukarıda beyaz tişört bölümünde anlatıldığı gibi). Renkli ise, oksijen bazlı leke çıkarıcıları deneyin veya güvenliyse hidrojen peroksit uygulayın.
• Son kontrol: Leke çıktığından emin olmadan giysiyi kurutmayın. İkinci yıkama sonrası genelde sorun çözülmüş olur, ancak çıkmadıysa işlemi tekrar edebilirsiniz. Farklı bir leke çıkarıcı ürün (örneğin enzymatik leke çıkarıcılar, saf sabun, boraks vs.) denemek de bu aşamada düşünülebilir.

Ne yazık ki, bazı lekeler ilk yıkamada çıkmadıysa kumaşa işlemiş olabilir. Özellikle yüksek ısıda kurutulduysa liflere iyice yerleşmiştir. Bu durumda çıkarmak ekstra çaba gerektirir. Aklınızda bulunsun: Bir giyside leke kaldıysa, onu kurutucuya atmayın veya ütülemeyin. Önce lekeden kurtulun, sonra kurutun. Bu kural, her türlü inatçı leke için geçerlidir.

Beklemiş salça lekesi nasıl çıkar?

"Beklemiş leke" derken, uzun süre temizlenmeden kalmış, belki de defalarca yıkanmış ama çıkarılamamış, artık iyice yerleşmiş lekeleri kastediyoruz. Örneğin geçen yıl kaldırdığınız masa örtüsünde şimdi fark ettiğiniz bir salça lekesi varsa veya çocukların kıyafetinde unutulmuş bir salça lekesi günler sonra ortaya çıktıysa, bu leke artık beklemiş (yerleşmiş) kategorisindedir.

Beklemiş salça lekesini çıkarmak sabır ister, ve birden çok yöntemi birleştirmeniz gerekebilir:

• Uzun süreli ön ıslatma: Lekenin bulunduğu kumaşı gece boyu suda bekletme yöntemini deneyin. Ilık su dolu bir kaba bolca çamaşır deterjanı (mümkünse güçlü bir toz deterjan) ekleyin. LekeLI giysiyi bu suda birkaç saat (tercihen gece boyunca) bekletin. Bu süre zarfında deterjanın içindeki enzimler ve kimyasallar lekeyi yavaş yavaş parçalayacaktır. Ertesi gün çıkarıp normal yıkamayı yapın.
• Sirke ve karbonat kombinasyonu: Doğrudan lekenin üzerine karbonat döküp üstüne birkaç damla sirke damlatın. Karbonat-sirke tepkimesiyle oluşan köpük, kurumuş ve beklemiş lekeleri kaldırmada yardımcı olabilir. Köpürdükten sonra fazla köpüğü alıp kumaşı durulayın ve yıkayın. Bu yöntemi özellikle renk vermez kumaşlarda deneyin.
• Limon güneş ikilisi: Eğer leke beyaz bir kumaştaysa, lekeli kısmı limon suyuyla ıslatıp güneşte bekletmek eski usul ama etkili bir yöntemdir. Limon suyu doğal bir ağartıcıdır, güneş ışığı ile birleştiğinde lekenin rengini açar. Bir limonu kesip leke üzerine sürün veya suyunu sıkıp uygulayın, sonra giysiyi güneşte birkaç saat asılı bırakın. Ardından normal yıkayın. Özellikle hafif sarımsı/kahverengi kalmış eski lekelerde bu yöntem fark yaratabilir.
• Profesyonel leke çıkarıcılar: Marketlerde satılan güçlü leke çıkarıcı ürünler (spreyle uygulananlar, oksijen bazlı tozlar, enzim içeren leke çıkarıcı sıvılar vb.) beklemiş lekeler üzerinde kullanılabilir. Ürünün üzerinde genellikle "kurumuş/yerleşmiş lekelere" dair talimatlar yer alır. Bu tip bir ürünü edinip kullanma kılavuzuna göre uygulayın. Genelde lekeye doğrudan uygulayıp bir süre bekletmek ve sonra yıkamak şeklindedir.
• Son çareler: Tüm denemelere rağmen hafif bir iz kalıyorsa, giysinin görünümünü kurtarmak için yaratıcı olabilirsiniz. Örneğin, çok küçük bir leke ise üstüne uygun renkte bir kumaş boyası uygulayarak kamufle etmek, bir arma/çıkartma ile kapatmak gibi çözümler düşünülebilir. Ancak bunlar temizlikten ziyade kozmetik çözümlerdir. Örtü, havlu gibi eşyalarda ise hafif bir leke kalması kullanımını engellemeyebilir. Halı veya koltukta beklemiş bir salça lekesi kaldıysa ve tüm yöntemlerle çıkmadıysa, profesyonel bir temizleme firmasından destek almayı düşünebilirsiniz. Uzmanlar özel kimyasallarla çıkarmayı başarabilir.

Unutmayın, bazı çok eski lekeler ne yazık ki tamamen çıkmayabilir. Özellikle defalarca yıkanıp kurumuş lekelerde kumaşın kendi rengi de değişime uğrar. Bu durumda yapabileceğiniz en iyi şey, lekeyi mümkün olduğunca azaltıp göze batmayacak hale getirmek ve benzer kazaları önlemek için tedbirli olmaktır.

4. Pratik İpuçları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Son olarak, salça lekesi çıkarırken işinizi kolaylaştıracak bazı pratik ipuçlarını ve genel tavsiyeleri sıralayalım:

• En etkili doğal ve kimyasal temizlik ürünleri: Salça lekesine karşı evde bulunabilecek doğal malzemeler arasında beyaz sirke, limon suyu, karbonat (kabartma tozu), tuz, maden suyu (soda) ve gliserin yer alır. Sirke ve limon asidik yapılarıyla lekeyi parçalamaya yardım eder; karbonat lekeyi nazikçe aşındırır ve kokuyu alır; tuz ve soda ise lekenin ilk anında fazla sıvıyı emer. Bu malzemeler renkli kumaşlarda da genellikle güvenlidir. Kimyasal ürünlerden ise en işe yarar olanlar sıvı bulaşık deterjanı, çamaşır deterjanı, leke çıkarıcı spreyler, çamaşır sabunu, oksijen bazlı leke sökücüler ve gerektiğinde çamaşır suyu (yalnızca beyazlar için) olarak sayılabilir. Bulaşık deterjanı yağ çözmede üstündür, çamaşır deterjanları ise enzimleri sayesinde domates lekesine karşı etkilidir. Oksijenli leke çıkarıcılar (örn. sodyum perkarbonat içeren tozlar) renkli ve beyaz tüm kumaşlarda güvenle kullanılabilir. Bu ürünleri her zaman etiket talimatına uygun kullanmak gerektiğini unutmayın.
• Renk solmasını ve kumaş hasarını önleme yolları: Leke çıkarırken kullanılan bazı güçlü malzemeler (çamaşır suyu, aseton, hatta sirke gibi) yanlış uygulanırsa temizlediğiniz eşyaya zarar verebilir. Renkli kumaşlarda çamaşır suyu kullanmayın - anında ağartır. Onun yerine renkli güvenli ürünler seçin. Her halükarda, yeni bir leke çıkarma yöntemini önce kumaşın veya halının görünmeyen bir kısmında deneyerek rengin etkilenmediğini görmelisiniz. Kumaşları çok sıcak suda bekletmek veya kaynatmak bazı durumlarda rengini soldurabilir; bu yüzden ancak emin olduğunuz kumaşlarda yüksek ısı kullanın. Ovma işlemini abartmayın: Çok sert fırçalamak özellikle hassas dokumalarda iplikleri yıpratabilir veya rengini açabilir. Lekeyi çözdükten sonra nazikçe silmek yeterlidir. Ayrıca, temizlik kimyasallarını birbiriyle karıştırmayın (örneğin çamaşır suyu ile sirke veya çamaşır suyu ile amonyak karışımı zehirli gazlar çıkarır). Doğal ve kimyasal ürünleri art arda denerken arada bol su ile durulayın ki reaksiyona girmesinler. Kumaş talimatlarına uyun: Özelikle hassas kumaşlı giysilerde sadece kuru temizleme öneriliyorsa, evde müdahale etmeyin profesyonellere bırakın.
• Lekenin tamamen çıkmadığı durumlarda yapılması gerekenler: Tüm çabalara rağmen hafif bir leke gölgesi kaldıysa birkaç seçeneğiniz var. Birincisi, lekeli ürünü güneşe asıp doğal yollarla renginin biraz açılmasını beklemek olabilir (özellikle beyaz ve açık renklerde). İkincisi, farklı bir temizleme yöntemi veya güçlü bir ürün daha denemektir - örneğin ilk denemede sirke kullandıysanız bu kez ticari bir leke sökücü deneyin ya da tam tersi. Leke biraz inatçıysa, çıkar çıkmaz durulayıp hemen tekrar aynı işlemi uygulamak da etkili olabilir (iki tur arka arkaya). Üçüncüsü, eğer konu halı, koltuk gibi bir eşyaysa ve çıkmıyorsa uzman yardımı alın. Profesyonel temizlik şirketleri bu tür inatçı lekeler için özel solventler kullanabilirler. Dördüncüsü, lekeli eşya çok değerliyse (örneğin özel bir kıyafet) ve lekeden eser kalmasını istemiyorsanız, leke çıkarma konusunda uzmanlaşmış kuru temizleme firmalarına danışın. Evde denediğiniz halde hafif de olsa leke kaldıysa, onu daha fazla evsel yöntemle zorlamak yerine işi profesyonele devretmek kumaşı korumanız açısından daha iyi olabilir. Son çare olarak, lekeden tamamen kurtulmak mümkün olmazsa o eşyayı yeniden amaçlandırmayı düşünebilirsiniz (örneğin lekeli bir tişörtü evde giyilecek hale getirmek veya lekeli kısmı içine gelecek şekilde değiştirmek gibi).

Salça lekesi ilk bakışta korkutucu olsa da, yukarıdaki yöntemlerle donanmış olarak artık hazırlıksız yakalanmayacaksınız. Önemli olan, doğru malzemeleri doğru sırayla kullanmak ve biraz da sabırlı olmaktır. Böylece en inatçı salça lekesi bile tarihe karışacak, sevdiğiniz kıyafet ve eşyalar ilk günkü gibi tertemiz olacaktır. Unutmayın, hızlı ve bilinçli müdahale ile çıkmayacak leke yoktur.