Gebelik Takibi

A-) HİKAYE VE FİZİK MUAYENE

1-) Menstürel ve kontraseptif hikaye: Menstrüel hikayenin bilinmesi tahmini doğum tarihini hesaplamada çok önemlidir.

2-) Jinekolojik ve obstetrik hikaye: Önceki gebelikler hakkında bilgiler alınır. Eylemin karakter ve uzunluğu, doğum şekli, komplikasyonlar, infaktın durumu ve doğum ağırlığının incelenmesi gereklidir.

3-) Medikal ve cerrahi anamnez

4-) İlaç kullanımı ve toksik maddelere maruziyet

5-) Aile hikayesi : Medikal hastalıklar, herediter hastalıklar, çoğul gebelikler.

6-) Sistemlerin araştırılması: Bulantı, kusma, konstipasyon, baş ağrısı, bayılma nöbeti, vajinal kanama veya akıntı, dizüri, vazikoriteler ve hemoroidler yönünden incelenmelidir.

7-) Tam bir fizik muayene: Gebenin boyu, kilosu, tiroid, meme ve lenf nodları, akciğer, kalp ve iskelet sisteminin dikkatlice muayene edilmesi gerekir.

B-) LABORATUVAR ARAŞTIRMASI

1-) İlk defa sağlık teşkillerine başvuran bir gebede; tam kan, kan gurubu, tam idrar, glisemi, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri, TORCH testleri, Hbs Ag ve HIV, gonore için servikal kültür ve Tüberküloz için deri testi yapılmalıdır.

2-) Özel araştırma testleri:

• 12- 14 haftada nuchal translucency amacıyla ultrasonografi
• 16- 20 haftalarda triple tesli (üçlü tarama testi)
• 24- 28 haftalarda 50 gr oral glikoz tolerans testi (OGTT) testi yaptırılmalıdır.
• RH uyuşmazlığı olan hastalarda 28- 30 haftalarda antikor araştırması yapılmalıdır.

C-) GEBENİN KONTROLÜ

Zamanlama

• İlk 28 haftada ayda bir,
• 28- 36 haftalarda 2 haftada bir,
• 36- 40 haftalarda haftada bir,
• Beklenen doğum tarihinden itibaren 2 günde bir kontrolü gereklidir.

Her kontrolde hastanın şikayetleri alınmalı, vücut ağırlığı, kan basıncı, fundus yüksekliği, vajinal muayene, tam kan ve tam idrar analizi yaptırılmalıdır.

D-) HASTANIN BİLGİLENDİRİLMESİ

1-) Beslenme: Gebelik iki kişilik yemeği gerektirmez. Kilo almadan kaçınılmalı, ancak gebelikte zayıflama kürü yapılmamalıdır. Karbonhidrattan zengin yiyecekler tüketilmeli, yağdan kaçınılmalıdır.

Kalori Gereksinimi :2300- 2800 kcal/g

Protein: 80- 100 gr/gün; bu proteinin üçte biri bitkisel, üçte ikisi hayvansal kaynaklı olmalıdır.

Karbonhidratlar: 320- 380 gr/gün (patates, baklagiller, makarna)

Yağ: 60- 80 gr /gün

İyot: İyotlu fosfor tuzu

Ca: Sütlü gıdalar önerilir

Tuz: 10 gr (genellikle yiyeceklerden alınanlar yeterlidir)

Sıvı: En az 1,5- 2 litre

2-) Gebelik boyunca çalışma: Birçok gebe, gebelik boyunca terme kadar güvenle çalışabilir. Fakat sıcağa, çevre kirliliğine, uzun süre ayakta kalmaya ve ağır kaldırmaya daha az toleranslıdır. Ancak daha önce 2 prematür doğumu olanlar, uterin anormallik sekonder fetal kayıpları olanlar veya çoğu gebeliği olanların 28'nci haftadan sonra çalışmaması önerilir.

3-) Sigara: Gebelikte kullanılmamalıdır. Sigara düşük doğum ağırlığı, prematür eylem, düşük ve yeni doğanda problemlerde artmaya sebep olur.

4-) Alkol: Gebelikte kullanılmamalıdır. Fetal alkol sendromuna yol açabilir. Bu sendromda IUGR, mikrosefali, mikroftalmi, anormal santral sinir gelişimi, mental retardasyon, gelişim bozuklukları, burun kökü basıklığı, ince üst dudak ve kısa palpebral füssürle karakterizedir.

5-) Cinsel ilişki: Komplikasyon yoksa bir sınırlama yoktur. Abortus riski olan hastalarda ilk trimestrde, erken doğum tehdidi olanlarda son trimestrde ilişkiden kaçınılmalıdır.

6-) Ağırlık: Gebelikte fizyolojik kilo alma 10- 12 kg'dır. 1- 3 ay önemli bir artış olmaz. 4- 6 ay 200- 250 gr/hafta, 7- 10 ay 400- 500 gr/hafta normal kilo alma şeklidir.

7-) Aşılar: Tetanoz ve poliomiyelitten başka aktif aşılar gebelikte kontraendikedir.

8-) Oruç tutma: Gebenin oruç tutması tıbben uygun olmaz. Gıda tüketimine ve sıvı kaybına toleransı daha az olduğundan, ciddi durumlar ortaya çıkabilir. Bunlardan en yaygın görülenler; hiper emezis gravidarum (şikayetlerin artması), EPH gestozu (yetersiz protein beslenmesi), Elektrolit dengesi bozukluğu (Potasyum eksikliği) Trombositopeni (HELLP Sendromu)'dur.

9-) Seyahat: Seyahat yorgunluğuna ilave olarak, iklim değişiklikleri ve ortam değişikliği gebeyi yorar. Gebenin seyahat etmesinde genellikle uçak tavsiye edilir. Gebenin mevcut komplikasyonları dikkate alınarak ve Kadın doğum uzmanının da uygun görmesi halinde gebe seyahat edebilir. Ancak 2500m yükseklik ve üzerindeki yerlerde konaklamadan kaçınılmalıdır.

10-) Egzersiz: Egzersizin gebelikte önemi büyüktür. Yapılan gevşeme egzersizleri, spazm, ağrı ve korku döngüsünü kırar. Jimnastiğin 30- 32 haftadan sonra mümkünse eş ile beraber yapılması önerilir. Ağır egzersizlikler ve büyük kuvvet gerektiren sporlardan kaçınılmalıdır. Gebelikte yapılması ideal olan sporlar yüzmek, bisiklete binmek ve yürümektir.