"İlk Yardıma İlk Sen Koş" projesiyle 28 bin öğrenciye temel yaşam desteği eğitimi

İSTANBUL - Türkiye Acil Tıp Derneği (TATD), Tüvana Okuma İstekli Çocuk Eğitim Vakfı (TOÇEV) ve AstraZeneca Türkiye iş birliğiyle yürütülen "İlk Yardıma İlk Sen Koş" projesi kapsamında 11 ildeki 75 okulda yaklaşık 28 bin öğrenciye temel yaşam desteği eğitimleri verildi, 2025 yılına kadar 55 bin öğrenciye eğitim verilmesi hedefleniyor.

AstraZeneca Türkiye, global ölçekte yürütülen Genç Sağlığı Programı kapsamında TATD ve TOÇEV ile "İlk Yardıma İlk Sen Koş" projesini sürdürüyor.

Günlük hayatta herkesin başına gelebilecek ev, iş ya da trafik kazalarının yanı sıra deprem gibi afetlerden sonra ve kalp krizi gibi acil müdahale gerektiren bazı durumlarda temel yaşam desteği verilmediğinde insanların yaşamlarının ciddi risk altına girebildiği gerçeğinden yola çıkılarak hayata geçen projenin detayları düzenlenen basın toplantısında paylaşıldı.

Proje ile Türkiye'nin çeşitli illerindeki lise öğrencilerine TATD'nin gönüllü acil tıp uzmanları tarafından temel ilk yardım eğitimleri veriliyor. Bu eğitimler içerisinde temel yaşam desteği, erişkin ve çocuklarda kalp masajı ve suni teneffüs uygulamasının yanı sıra heimlich manevrası, yabancı cisme bağlı hava yolu tıkanmaları gibi konular maketler üzerinde uygulamalı olarak anlatılıyor. Aynı zamanda ilk-son testler uygulanarak eğitime katılan öğrencilerin bilgileri de ölçülüyor.

TOÇEV ise eğitim verilecek okulların belirlenmesi için Milli Eğitim Bakanlığının duyurusu ile il eğitim müdürlüklerinin farklı illerdeki okullarını kapsayacak şekilde her ay eğitime gidilen okullarla koordinasyonu sağlıyor.

Proje kapsamında şu ana kadar 11 ildeki 75 okulda yaklaşık 28 bin öğrenciye ulaşıldı. Farklı illerde gerçekleşen eğitimlere AstraZeneca'dan 54 çalışan da gönüllü olarak destek verdi.

Proje ile 2025 yılına kadar yaklaşık 27 ildeki 155 okulda 55 bin öğrenciye eğitim verilmesi hedefleniyor. Ayrıca 2023-2024 eğitim öğretim dönemi itibarıyla eğitimlerin kapsamına deprem sonrası ilk yardım konusunun da eklenmesi için çalışmalara başlandı.

112'yi aradıktan hemen sonra kalp masajı yapmak hayat kurtarabilir

Proje hakkında bilgi veren TATD Başkanı Prof. Dr. Serkan Yılmaz, projenin lise öğrencilerini kapsadığını belirterek, belirlenen liselerde eğitimler verildiğini bildirdi.

Yılmaz, "Teorik ve pratik derslerle öğrencilere canlandırma eğitimleri verdik. Temel amacımız, solunumu ve kalbi durmuş bir hastanın nasıl canlandırılacağı ile ilgili onlarda farkındalık yaratmak. Biz ne kadar modern tıp yöntemleri geliştirirsek geliştirelim bir insanın kalbi durduktan sonra hayatta kalması için gerekli müdahale süresi 10 dakika. 10 dakika içinde Türkiye'de ambulanslarımız hastaya ulaşabiliyor fakat ne kadar erken müdahale yapılırsa o kadar fazla hayatta kalma şansı var. Tüm dünya, bu müdahaleyi halktan insanların yapması için bir planlama olarak sunuyor. Biz de kendi ülkemizde bu farkındalığı yaratmaya çalıştık." ifadelerini kullandı.

Bütün tıbbi müdahalelerde en önemli hedefin, insanı hayatta tutmak olduğuna işaret eden Yılmaz, şunları kaydetti:

"Son derece kritik olan ani kalp durması vakalarında müdahalenin en doğru şekilde ve zamanda yapılması, uygulamada hiçbir eksiklik veya hatanın olmaması son derece önemlidir. Türkiye'de yılda ortalama 150 bin kişinin ani kalp durması geçirdiği ve/veya sonuçlarından etkilendiği tahmin edilmektedir. Ani kalp durması sebebiyle gerçekleşen her 3 ölümden 2'si kişi, hastaneye ulaşmadan önce meydana gelmektedir. Bu kayıpların yüzde 95'inden fazlası, halihazırda bir kurtarıcı ve kurtarıcı tıbbi ekipman bulunmadığı için olmaktadır. Ani kalp durması geçirildiğinde kalbi normal ritmine döndürmeden önce geçen her dakika, hayatta kalma şansını yüzde 10 azaltmaktadır. İlk 4 dakikadaki müdahalede otomatik şok cihazı ve kalp masajı uygulaması ile hayatta kalma şansı ise yüzde 60 civarındadır.

Halkı bu uygulamalar hakkında bilgilendiren programlar sayesinde kalp durması nedeniyle hayatta kalma oranları da çarpıcı şekilde iyileştirilebilir. 112'yi aradıktan hemen sonra kalp masajı yapmak hayat kurtarabilir. Ani kalp durması, bilinen kalp hastalığı olsun olmasın belirtiler başladıktan sonra genellikle 1 saat içinde meydana gelen beklenmedik ölümler olup bu ölümler sokakta, evde, okulda, iş yerlerinde, spor etkinliklerinde, alışveriş merkezlerinde veya hastanelerde olabilmektedir. Bu durumla karşılaştığımızda, beklenmedik ani kalp durmalarında yaşam kayıplarının azaltılması için 112'yi arama ve erken dönemde kalp masajı yapma uygulamalarını yaygınlaştıracak ilk yardım ve temel yaşam desteği eğitimlerini sürdürmeliyiz."

Yılmaz, temel hedeflerinin eğitimlerin müfredata girmesi olduğunu bildirdi.

Çocuklara, kazalarda ufacık dokunuşlarla nasıl hayati tehlikenin atlatılabileceğinin gösterilmesini hedefliyoruz

TOÇEV Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Uygun da TOÇEV olarak yaptıkları çalışmalar ve hayata geçirdikleri iş birliklerine ilişkin bilgi verdi.

Uygun, "(İlk Yardıma İlk Sen Koş) Projenin ana hedefi, çocuklara günlük hayatımızda yaşayacağımız ufak kazaları, ufak dokunuşlarla hayata yeniden dönebileceğimizi ya da çok daha tehlikeli noktadan çevirebileceğimizi gösterebilmek. Bütün bu kazalarda ufacık dokunuşlarla nasıl hayati tehlikenin atlatılabileceğinin gösterilmesini hedefliyoruz." dedi.

AstraZeneca Türkiye ile yıllardır süren iş birlikleri kapsamında çocukların hayatına kilometre taşı eklemeye devam ettiklerini belirten Uygun, şöyle devam etti:

"Farklı yaş grupları ile yaptığımız projeler, çocukların hayatındaki farklı alanlara dokunmuş ve çocukların ihtiyaçlarına farklı konularla çözüm olmayı amaç edinmiştir. Birlikte başladığımız ilk projemizi şimdi farklı iş birlikleri ve yepyeni içeriklerle tekrar oluşturduk. İlk Yardıma İlk Sen Koş projemiz ile okullardan ve öğrencilerden gelen taleplerle hayati önem taşıyan, günlük hayatta herkesin başına gelebilecek kazalarda, basit ama önemli tekniklerle temel yaşam desteği vermenin önemine dikkati çekiyoruz. Bu sefer proje ortaklarımızdan biri olan Türkiye Acil Tıp Derneği ile içeriklerimize yeni bir soluk getirdik. Hocalarımızla birlikte çocuklara teorik ve uygulamalı olarak ulaşıyoruz. Projemizle yaptığımız ölçümlemeler de ilk yardım konusundaki farkındalığın ne derece arttığını gözlemlememiz adına son derece önemli oluyor ve AstraZeneca Türkiye çalışanlarından oluşan gönüllülerin de projeye olan katkısı ile yaratılan değer daha da büyüyor. Hedefimiz, toplamda 55 bin çocuğumuza bu eğitimleri götürebilmek."

Projemizi, AstraZeneca'nın 39 ülkede yürüttüğü Genç Sağlığı Programı kapsamında hayata geçirdik

AstraZeneca Türkiye Ülke Başkanı Serkan Barış ise yenilikçi ilaçlar geliştirmenin ve sağlığın hizmetine sunmanın ötesinde faaliyette bulundukları tüm coğrafyalarda olduğu gibi Türkiye'de de topluma değer katma arzusuyla çalıştıklarını söyledi.

Türkiye'de faaliyet göstermeye başladıkları ilk günden bu yana toplum sağlığının geliştirilmesine destek vermeyi kurumsal sorumlulukları ve öncelikleri arasında gördüklerine işaret eden Barış, şunları kaydetti:

"Sürdürülebilirlik bizim için toplumun ihtiyaç duyduğu yerde en anlamlı etkiyi yaratmak amacıyla yetkinliklerimizi kullanmak anlamına geliyor. Yalnızca tedavilerimizle değil, aynı zamanda çalışma şeklimizle ve toplumlara verdiğimiz desteklerle değer yaratmak istiyoruz. Toplum sağlığının en önemli yapı taşlarından olan gençler de bu yaklaşımla hayata geçirdiğimiz pek çok projenin odak noktasını oluşturuyor. TATD ve TOÇEV ile yürüttüğümüz 'İlk Yardıma İlk Sen Koş' projemiz sürdürülebilirlik odaklarımızdan biri olan sağlık hizmetlerine erişim alanında hayata geçirdiğimiz değerli projelerimizden biri.

Bu projemizi, AstraZeneca'nın Türkiye dahil şu ana kadar 39 ülkede yürüttüğü Genç Sağlığı Programı kapsamında hayata geçirdik. Program, tüm dünyada şimdiye kadar 9 milyondan fazla gencin ve 160 bin sağlık çalışanının hayatına dokundu. 'İlk Yardıma İlk Sen Koş', geleceğimizin teminatı gençlerin sağlıklı birer birey olarak yetişmesinin yanı sıra onlara ilk yardım konusunda donanımlı olmanın önemini aşılayan çok anlamlı bir proje. Her yaşta insanın temel ilk yardım bilgilerine sahip olması aslında bir ihtiyaç. Projemizin gençlerimiz ve toplumumuz için faydalı olmasını diliyor, hayata geçirilmesinde emek veren herkese teşekkür ediyoruz."

- Rakamlarla ilk yardımın önemi

Verilen bilgiye göre, Türkiye'de 2021 yılında trafik kazalarında 5 bin 362 kişi öldü. Bu kişilerden 2 bin 421'i kaza yerinde hayatını kaybetti, 2 bin 941 kişi ise yaralanıp sağlık kuruluşlarına sevk edildikten sonra kazanın sebep ve tesiriyle 30 gün içinde hayatını kaybetti.

Yapılan bir araştırmaya göre, acil servislere başvuru nedenlerinin üçte birini ev kazaları oluştururken, dünyada her yıl 830 bin çocuk önlenebilir kazalar sonucu hayatını kaybediyor.

Depremler nedeniyle Türkiye'de 1900 yılından 6 Şubat'taki depremlere kadar 92 bin 463 insan yaşamını yitirdi. 6 Şubat'ta meydana gelen depremlerle birlikte can kaybı 140 bini aştı.

Öte yandan, dünya genelinde hastane dışında kalbi duranların yüzde 10'dan daha azı hayatta kalabiliyor. Hastane dışında kalbi duran her iki kişiden birinin yanında ise bir kişi bulunuyor.

Bu kişilerin üçte birinden daha azı temel yaşam desteğine başlayabiliyor. Oysa kalbi duran bir kişiye 4 dakika içinde temel yaşam desteği uygulanır ve 8 dakika içinde şok verilebilirse sağ kalma oranı yüzde 40-50'ye çıkabiliyor.