Çaka Bey Devleti
Çaka Bey Devleti
Çaka Bey 1071 Malazgirt Savaşı'nın hemen sonrasında Türklerin çok kısa sürede bütün Anadolu coğrafyasına yayıldıkları dönemde Batı Anadolu'da hakimiyet kurmuş ve ilk Türk deniz savaşı filosunu oluşturarak askeri başarılar kazanmış bir Türk komutanı ve denizcisidir. Selçuklu ordusundan bağımsız hareket ederek İzmir'i ilk defa olarak Türk idaresine katmış daha sonra İznik'te payitaht kurmuş bulunan Selçuklular ile güçlerini birleştirmiştir.
Çaka Bey Oğuzlar ın Çavuldur boyuna mensuptu. Malazgirt Savaşı sonrasındaki Bizans İmparatorluğu kuvvetleri ile giriştiği bir çatışmada esir düşmüş İstanbul'a götürülmesini takiben İmparator III. N. Botaniates'in dikkatini çekerek Bizans sarayına alınmıştır. Burada çok büyük ilgi görmüş serbestçe hareket etmesine izin verilmiş ve sonraki yıllardaki başarıları açısından önem arzedecek pek çok bilgi ve tecrübeyi edinmiş bu arada Yunanca da öğrenmiştir. Bizans İmparatorluğu deniz kuvvetlerini yakından incelemiştir. 1081 yılında Bizans tahtına İmparator Aleksi Komnen geçince hürriyetine kavuşmuştur.
Çaka Bey 1081 yılında elindeki kuvvetlerle İzmir'i kuşatmış ve Bizanslılar dan almıştır. İzmir merkezli bir beylik kurarak sınırlarını genişletmek için mücadeleye başlamıştır. 2-3 yıllık bir süre içinde Urla Çeşme Sığacık ve Foça'yı zaptederek bu kesimdeki geniş sahil boyunu sınırları içine almıştır. Hedefi Ege Denizi nde hakimiyet kurmaktı. Bunun için İzmir ve Efes tersanelerinde bir kısmı yalnız kürekli diğer kısmı yelken ve kürekle hareket eden 40 parçadan meydana gelen ilk Türk filosunu kurmuştur. Filo 1089'da Ege Denizine açılmıştır. Çaka Bey'in komutasındaki bu ilk Türk filosu 1090'da Bizans donanmasını Sakız açıklarındaki Koyun Adaları nda mağlup etmiştir.
Çaka Bey 1091'de yine denize açılarak Sisam ve Rodos adalarını ele geçirmiştir. Bizans İmparatoru bunun üzerine Ege'nin hakimiyetini geri almak için yeni bir donanma hazırlatmıştır. Ancak gönderdiği donanma Çaka Bey ile karşılaşmaya cesaret edememiş Sakız Adası na sığınmıştır. Çaka Bey Sakız Adasını kuşatmış ise de almaya muvaffak olamamıştır.
Çaka Bey 1095 yılında Çanakkale ve Trakya'nın zaptı ve sonra da İstanbul'u fethetme düşüncesiyle donanmasının başında yeni bir saldırı başlamıştır. Edremit dahil yolu üzerindeki Bizans merkezlerini zapt ede ede Çanakkale sınırlarına dayanmıştır. Burada Anadolu Selçuklu Devleti'nin hükümdarı ve (ve aynı zamanda damadı olan) I. Kılıç Arslan'la buluşmuştur. Beraberce boğazın en çetin kalesi olan Abidos'u kuşattılar.Çaka bey'in kılıç arslanla müttefikliği bizansı tedirgin etmiştir ve kılıç arslanı çaka bey'e karşı kışkırtmıştır.bunun üzerine kılıç arslan çaka bey'i öldürmüştür