Dil Nedir

Dil Nedir

insan sosyal bir varlıktır.başka insanlarla etkileşimde bulunarak sosyalleşir ve bu süreçte özellikle dile(konuşmaya) dayalıdır.insan dilinin yüzlerce çeşidi vardır.bütün insan dillerinin bazı ortak karakteristik özellikleri vardır. en belirgin özellikler:tüm dillerde sözcüklerin hazır bulunuşlukları ve art arda söz dizimi ve cümle ardışıklığına bağlı olarak sıralanmalarıdır. sözcükler objelere kişilere eylemlere olaylara ve soyut fikirlere dayandırılarak kullanılır.dil düşünce duygu ve isteklerin bir toplumda ses ve anlam yönünden ortak olan öğeler ve kurallardan yararlanılarak başkalarına aktarılmasını sağlayan çok yönlü çok gelişmiş simgesel bir dizgidir.

büyümekte olan her çocuk kendisini başka dillerden ayrılan hem ses nitelikleri değişik bir ses dizgesinin içinde hem de zihinde evreni belli bir biçime sokan bir düşünce dizgesinin içinde bulur bu çocuğun anadilidir.çocuk bu dilin seslerini duyarak yineleyerek bu ses dizgesini zihninde yerleştirdiği gibi başka ulusların dillerinden ayrı anlama ve anlatma yoluna sahip olan kendi dilinin evrene bakış biçimini ve anlatma yolunu da benimser.

diller toplumların duygu ve düşünce tarzına sosyal durumlarına oturdukları yerlere ve iklim şartlarına tarihteki geçmişlerine zaman içinde uğradıkları değişime ve gelişmelere göreşekil ve işleyiş bakımından birbirinden ayrı bir biçimlenmeye uğramışlardır.

Okul Öncesi Dönemde Dil Gelişimi
çocukların iki yaşına kadar söze dayalı zihinsel etkinlikleri sınırlıdır.ilk ayın sonuna kadar olan dönemde bebekler emme tutunma gibi refleks devinimlerin dışında başka bir davranışa rastlanmaz. 1-3 ay arasında bebekler emmeelini açıp kapama yorganına dokunma gibi hareketleri hiçbir amaca bağlı olmaksızın yapmaya başlar zamanla bunları yinelemekten hoşlanır hale gelir.

anadili eğitimi okul öncesi dönemde duyu algı eğitiminin en önemli alanını oluşturmak tadır çünkü anadil insanı insan yapan temel etkinliktir.her çocuk bir anadil ortamında doğar. yapılan araştırmalar göstermiştir ki çocuk bulunduğu ortamda konuşulan anadilinin temel yapısal özelliklerini bir yaşam çerçevesi etkinliği içinde 4-5 yaşına kadar kazanır.anadil en önemli anlaşma ve iletişim aracıdır.bütün zihinsel yetenekler algılama sonuç çıkarma bağlantılar kurma karşılaştırma genelleme sınıflama soyutlama anlatma problem çözme ve benzeri yetenekleri oluşturup geliştirme anadille gerçekleşir.

bir bebeğin gelişme süreci ile tarihsel gelişimi içindeki insanın bugünkü özelliklerini kazanma süreci benzerlik gösterir.nasıl insan ilk önceleri dış dünya ile ilişki kurabilmek için bedenini çevredeki nesneleri daha sonraları yaptığı aletleri ve prototip olarak dili giderek gelişen oranlarda kullandıysa;bebek de önce çevreyle ilişki kurmak için ellerini kollarını başını bütün vücudunu kullanır.sesli iletişim bebekte ağlamalar çığlıklar cıvıldamalar şeklinde başlar daha sonra bunları sesler heceler tek tek kelimeler kısa cümleler izler.uzmanlar arasındaki dil gelişimi ile ilgili en yaygın görüşaltı aya kadar bütün bebeklerin aynı dili konuştuğu yani çeşitli sesler çıkardıkları şeklindedir.dil gelişiminin aşamaları aşağıdaki gibidir:

1.agulama-babıl dama evresi (0-6 aylar)=bebek çeşitli sesler çıkarır ihtiyaçları için ağlar.sesleri bilinçsizce çıkarır.

2.heceleme evresi(6-12 aylar)=konuşma organları olgunlaşmıştır.bebek heceleri çıkarmaya başlar.örneğin ba-ba ma-ma geh-geh

3.tek sözcük evresi(12-18 aylar)=konuşmada kritik dönemdir.çocuk çevreyi keşfetmeye yönelmiştir.tek sözcüklerle çok şey anlatılmak istenir.çocuk tek sözcükte farklı anlam üretir.buna morgen denir.örneğin; ^^kedi^^ dendiğinde ^^kedi burada^^ ^^kedi gitti^^ anlamları verilir.yapver top vb.

4.telgrafik konuşma(18-24aylar)=sözcüklerin birleştirilmesi dönemidir.kullanılan kelime sayısı artar.iki kelime peş peşe söyleyerek anlamlı sözcükler oluşturur. 'anne su' 'baba geldi' .kelimeler arasında bağlaç kullanılmadan sözcükler kullanılır.

5.ilk gramer süreci(24-60aylar)=cümleler ve gramer kuralları hızla öğrenilir.kelime hazinesi genişler.kurallı ve grameri uygun cümleler geliştirir.

Dil Gelişiminde Farklı Düzeyler
1.morgem(tek konuşma) konuşma =tek sözcükle birçok anlam üretilir.çocuk tek sözcüğe değişik anlamlar yükler. örneğin 'top' dediğinde 'top nerede' 'top oynadım' 'top büyük' gibi değişik anlamları verir.

2.telegrafik konuşma=sözcükler arasında bağlaç kullanılmadan yapılan konuşmadır.özne yüklem bağla çek gibi öğelerin bazıları kullanılmaz.örneğin'baba gitti.' diyen bir çocuk 'babam işe gitti' anlamını kullanmıştır.

3.kavram gelişimi=duyu organlarıyla alınan alınan bir bilgiyi yada nesneyi zihinsel tasarımlara dönüştürme.benzer özellik yada nitelik taşıyan uyarıcılara dilsel sembolik karşılıklar verme.örneğin kalem adansan deniz vb.

4.aşırı kurallaştırma=kuralları ilişkili olan ve olmayan bütün durumlara uygulama eğilimidir.örneğin gittiği hastanede bir hemşirenin parmağını ağzında tuttuğu 'susunuz' işaretli bir fotoğrafı gören çocuk okul da otobüste evde de bu işaretin geçerli olduğunu düşünerek susması.

5.eksik kurallaştırma=kuralları yalnızca öğrenilen örneklerle sınırlandırarak öğrenme .örneğin ammesi bir çocuğa 'ahmet senin büyüğündür ona saygı duymalısın.' demiştir.çocuk ise büyükleri içerisinde yalnızca ahmet'e saygı davranışı gösterisinde bulunmaktadır.

6.alıcı dil=yeni sözcük üretebilmek için bekleme eğilimidir.örneğin bir arkadaşının ismini öğrenen çocuk tüm arkadaşlarının isimlerini öğrenmek ister