Doğu Anadolu Bölgesi
Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu topraklarındaki konumunda doğuda yer alması nedeniyle Birinci Coğrafya Kongresi tarafından 1941 yılında Doğu Anadolu Bölgesi olarak isimlendirilmiştir. Doğu Anadolu Bölgesi'nin en belirgin özelliği ortalama yükseltisinin fazla ve engebeli olmasıdır. Ayrıca, Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri içerisinde en büyük alana sahip olanıdır. Nüfus yoğunluğu bakımından en az olan ve ortalama yüksekliği ise en fazla olan bölgedir. Maden zenginlikleri yönünden en fazla kaynağa sahip olan Doğu Anadolu Bölgesi ayrıca volkanizmanın en etkin olduğu coğrafi bölgedir.
Doğu Anadolu Bölgesi'nin yüz ölçümü 150.210 km²'dir. Yüz ölçümü bakımından Türkiye topraklarının %21′ini kaplar. 2012 yılındaki nüfus sayımına göre bölgenin nüfusu 5.906.680 kişidir. Nüfus bakımından en büyük il Van, yüz ölçümü bakımından en büyük il Erzurum'dur. Başlıca geçim kaynakları hayvancılık ve tarımcılıktır.
Doğu Anadolu Bölgesi'nde dört bölüm vardır?
- Erzurum-Kars Bölümü
- Yukarı Fırat Bölümü
- Yukarı Murat-Van Bölümü
- Hakkâri Bölümü
Doğu Anadolu Bölgesi İlleri Hangileridir?
14 tane il bulunmaktadır. En çok nüfusa sahip il Van ilidir. Doğu Anadolu Bölgesi sınırları içinde yer alan iller alfabetik sıraya göre şunlardır:
- Ağrı
- Ardahan
- Bingöl
- Bitlis
- Elazığ
- Erzincan
- Erzurum
- Hakkari
- Iğdır
- Kars
- Malatya
- Muş
- Tunceli
- Van
Doğu Anadolu Bölgesi Özellikleri
Konumu ve sınırları Anadolu topraklarında Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Irak'ın kuzeyinde İç Anadolu Bölgesinin doğusunda Karadeniz Bölgesinin güneyinde; İran'ın Azerbaycan'ın Ermenistan'ın batısında yer alır.
Türkiye'nin kapladığı alanın (814.578 km²) %21'ini (171.061 km²) Doğu Anadolu Bölgesi oluşturur. Başka bir deyimle alanı en büyük bölge Doğu Anadolu Bölgesi'dir. (Türkiye'nin %21'ini kaplar.)
Yüzey Şekilleri
Ortalama yükseltisi yaklaşık 2200 m olan Doğu Anadolu Bölgesi'nin belli başlı yüzey şekillerini sıradağlar geniş platolar ve ovalar oluşturur. Ayrıca, en yüksek bölgemizdir. Bölgenin sıradağları kuzey güney doğrultusunda üç sıra halinde dizilirler. Doğu Anadolu Bölgesi, kuzeyinde Çimen Dağı Kop Dağı Yalnızçam dağları; ortasında Munzur Dağı Karasu Dağı Aras Dağı güneyinde ise Güneydoğu Toroslar Bitlis Hakkari ve Buzul dağları sıralanırlar. Ayrıca bölgede Nemrut Süphan Tendürek ve Ağrı volkanik dağları bulunur. Bölgede dağlardan sonra en fazla yer kaplayan yeryüzü şekli platolardır. Bölgedeki en büyük plato Erzurum-Kars Platosudur. Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü bu bölgededir. Bölgedeki diğer büyük göller Hazar Balık Bulanık Nazik Çıldır ve Erçek gölleridir. Bölgenin başlıca akarsuları Fırat Dicle Aras Kura ve Zap akarsularıdır.
İklimi
Bölgenin denizlere uzak olması ve yükseltisinin fazla olması nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesi, karasal iklim etkisi altındadır. Kışlar çok soğuk ve kar yağışlı; yazlar yükseklerde serin alçak yerlerde sıcak geçer. Aynı zamanda kış mevsimi uzun ve yaz mevsimi çok kısadır.
Yıllık sıcaklık farkının en çok olduğu bölge olan Doğu Anadolu Bölgesinde yaz sıcaklık ortalaması yaklaşık 20°C'dır. Ve başka bölgelerde buna benzer iklimler görülür.
Bitki örtüsü
Bölgenin havzalarında ve ovalarında bozkırlar yaygındır. Aynı zamanda dağ çayırları meşe ve sarıçam ormanları dağların genel bitki örtüsüdür. Ayrıca, Türkiye ormanlarının %11'ine sahip olan bölge orman alanları bakımından 5. sıradadır.
Nüfus ve yerleşme
Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin nüfus yoğunluğu en az olan bölgesidir. Bunda bölgenin yüz ölçümünün büyük olması başlıca etkendir. 2000 yılındaki nüfus sayımına göre bölgenin nüfusu 6 milyon 100 bin kişi civarındadır.
Diğer bölgelere göçün fazla yaşandığı bölge olan Doğu Anadolu Bölgesinde kırsal nüfus kent nüfusundan fazladır.