Ankara Coğrafyası
Ankara Coğrafyası
Ankara doğuda Kırşehir ve Kırıkkale; batıda Eskişehir; kuzeyde Çankırı kuzeybatıda Bolu ve güneyde Konya ve Aksaray illeri ile çevrilidir.
Ankara Orta Anadolu'nun kuzeybatısında bulunan Kızılırmak ve Sakarya nehirlerinin kollarının oluşturduğu ovalarla kaplı bir bölgedir. Bu bölgede orman alanları ile step ve bozkır alanlarını bir arada görmek mümkündür.
Akarsu boylarında sıralar halinde görülen iğde söğüt ve kavak ağaçları step içerisinde yer alır. Ankara çevresinde plato üzerinde yükselen münferit dağlar ile kuzeydeki dağlık sahada ise yağışlardaki artış yüzünden orman örtüsü kendini belli etmeye başlar.
Güneyde İç Anadolu ikliminin bariz özellikleri olan step iklimi kuzeyde ise Karadeniz ikliminin ılıman ve yağışlı halleri görülebilir. Kara ikliminin hüküm sürdüğü bu bölgede kış sıcaklıkları düşük yaz ise sıcak geçer.
Tarihçe
Orta Anadolu'nun kalbinde Türkiye Devletine başkentlik yapan Ankara yeni kurulmuş cumhuriyetin yeni hükümetine ev sahipliği yapma görevine cumhuriyetin kurucusu Atatürk tarafından layık görülmüştür.
Ankara ve çevresinin tarihi Bronz çağındaki Hatti Uygarlığına kadar gider. İsa'dan önce ikinci bin yılda Hititler bölgenin hakimi durumuna gelmiş ve onları sırası ile Frigyalılar Lidyalılar ve Persler izlemiştir. İsa'dan önce üçüncü yüzyılda bir Kelt ırkı olan Galatlar Ankara'yı başkent yapmıştır.
İlin tarihteki ismi "Ankyra"dır. Galatlar Ankara'yı ilk defa başkent olarak kullanmışlardır. Hitit döneminin küçük bir şehri olduğu bilinmekle birlikte bu yörede bu döneme ait herhangi bir eser bulunmamıştır. Frig çağından sonra şehir sırasıyla Pers Büyük İskender Galat dönemlerini yaşamıştır. M.Ö. 25 yılında İmparator Augustus şehri Galatia krallığıyla beraber Roma imparatorluğuna bağlamıştır.
VII. ve VIII. yüzyıllarda İslamiyetin doğuşuyla birlikte şehir Pers ve Arap akımlarına maruz kalmıştır.871-893 tarihleri arasında birkaç kez el değiştirir. 1127'de şehir kesin olarak Türk hakimiyetine girer ve adı "Engüriye" olur. 1402'de Yıldırım Bayazid ve Timurlenk arasındaki Ankara Savaşında şehir kısa bir süre Moğol hakimiyetinde kalır. Ancak 1414'de kesin olarak Osmanlı hakimiyetine girer.
Kurtuluş savaşı sırasında 1920'de Ankara merkez üs olarak seçilir ve 1923'te Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından coğrafi stratejik siyasi ve Kurtuluş Savaşındaki merkez üs özellikleri nedeniyle başkent ilan edilir. O günlerde Avrupa'dan şehir mimarları getirilerek bugünkü modern Ankara'nın temelleri atılır.
Ne Alınır
Ankara'da alışveriş merkezleri Ulus Kızılay ve Kavaklıdere'de yoğunlaşmıştır. Ankara'yı ziyaret edenlerin gezmekten hoşlandıkları bir yer Ulus yakınlarındaki Çıkrıkçılar Yokuşu ve buradaki dükkanlardır.
Ulus Kale çevresi Samanpazarı ve Çıkrıkçılar Yokuşu kesimlerinde dokuma bakır çömlek hasır deri gibi geleneksel el sanatları ürünleri çeşitli takı süs hediyelik ürünler ve her türlü antika eşyanın satıldığı alışveriş mekanları bulunmaktadır.
Bakırcılar Çarşısı'nda bir sürü eski ve yeni eşya bakırın ve mücevheratın yanı sıra giysiler antikalar ve süs eşyaları bulunabilir. Kale kapısına yapılan yürüyüş sonunda baharat kurutulmuş meyve kuruyemiş ve diğer birçok ürünün satıldığı tezgahlara gelinir.
Modern alışveriş bölgeleri genelde Kızılay'da Tunalı Hilmi Caddesi'nde ve Çankaya Atakule'de yer alır. 125 m. yüksekliği ile Atakule şehrin tümüne hakimdir; döner lokantası tüm şehrin görüntüsünü gözler önüne serer. Kavaklıdere'deki Karum alışveriş merkezinde Türkiye'nin en seçkin mağazaları yer alır. Ayrıca yeme-içme eğlence tesisleriyle alışveriş dışında rekreasyon olanakları sunmaktadır
Ne Yenir
Eski Ankara mutfağı evin en büyük kısmını meydana getirir. Bir tarafta ocak ve tandır bir tarafta kışlık erzakın muhafaza edildiği kiler bulunurdu. Ankara yemekleri oldukça çeşitlidir. Çorbalar; aş dutmaç keşkek miyane sütlü tarhana ve toyga çorbaları et yemekleri; Ankara tavası alabörtme calla çoban kavuması ilişkik kapama orman kebabı patlıcanlı et sızgıç siyel siper pilavlar; bici bulgur pilavı oğmaç aşı pıt pıt pilavı dolmalar; efelek dolması mantı şirden dolması (humbar) yalancı dolma börekler- çörekler; alt-üst böreği ay böreği bohça entekke böreği hamman kaha kol böreği papaç Pazar böreği tandır böreği ve yalkı yemeklerden bazılarıdır.
Ankara Genel Bilgiler
Yüzölçümü: 30.715 km²
Nüfus: 3.236.626 (1990)
İl Trafik No: 06
Türkiye Cumhuriyetinin Başkenti Ankara Orta Anadolu'nun merkezi bir noktasında kurulmuştur. Bu merkezi konumu itibariyle tarih boyunca özellikle Selçuklular ve Osmanlılar devrinde Ankara keçilerinin tüylerinden yapılan sof kumaşlarının yurt dışına satılması Ankara'yı kervansarayların güzergahı ve bir ticaret merkezi haline getirmiştir.
Ankara Birinci Dünya Savaşı sonrası Atatürk liderliğindeki ulusal direnişte belirgin bir konum üstlenmiş ve Ulusal Kurtuluş Savaşı ile Türk yurdunun yabancı işgalinden kurtarılmasıyla 13 Ekim 1923'de yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti ilan edilmiştir.
Ankara'nın en belirgin noktasında yer alan yapı Ulu Önder Atatürk için yaptırılan ihtişamlı Anıtkabir'dir. 1953 yılında tamamlanan bu antik ve modern mimari sentezi yapı Türk mimarisinin gücünü ve zarafetini kanıtlamaktadır.
Şehrin en eski bölümleri tarihi Kaleyi çevrelemektedir. Duvarlar içinde 12. yüzyıla ait Alaaddin Cami her ne kadar Osmanlılar tarafından elden geçirilmişse de hala Selçuklu ahşap işçiliği ve sanatının güzel örneklerini sergiler. Pek çok sayıda ilginç eski Türk evi restore edilmiş ve sanat galerileri ya da geleneksel Türk mutfağından örneklerin sergilendiği lokantalar olarak yeniden hayat bulmuştur.
Hisar Kapısı'nın yakınlarında güzel bir şekilde restore edilmiş olan Bedestendeki Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde Paleolitik Neolitik dönemlere ve Hatti Hitit Frigya Urartu ve Roma Uygarlıklarına ait paha biçilmez eserler yer almaktadır.
Kalenin dışında 13. yüzyıldan kalma Arslanhane Cami ve 14. yüzyıla ait Ahi Elvan Cami görünmeye değer eserlerdendir. Roma döneminin şatafatını M.S. üçüncü yüzyıldan kalma hamamlar dördüncü yüzyıla ait Julian Sütunu ve ikinci yüzyıldan kalma korint stiline inşa edilmiş olan Agustus Tapınağı Ulus Meydanı'na yakın bir biçimde kalenin çevresindedir. İmparator Augustus'un ''Politik Emirleri'' nden biri olan ve kendisinin başarılarını ayrıntılı olarak veren yazıt Ankara'daki Augustus Tapınağı'nın duvarlarıdır.
Kale yakınlarında bir Roma Tiyatrosu ve aynı bölgede 15. yüzyıldan kalma Hacı Bayram Cami ve türbesi yer almaktadır.
Selçuklu tahta kapı oymacılığının şaheserlerinin ve diğer günlük kullanım araçlarının sergilendiği Etnografya Müzesinin hemen yanında yer alan Resim ve Heykel Müzesi Türk güzel sanatlarından kesitler içerir. Ankara'daki en büyük camii olan Kocatepe cami 1976 ile 1987 arasında Osmanlı mimarisine uygun olarak inşa edilmiştir.
Ankara seçkin bale tiyatro opera ve halk dansları düzenlemeleri ile hareketli bir sanatsal ve kültürel yaşama sahne olmaktadır. Şehir özellikle dinleyici sayısı hiç düşmeyen Flarmoni Orkestrası ile ünlüdür.
İlçeler
Ankara ilinin ilçeleri; Altındağ Çankaya Etimesgut Keçiören Mamak Sincan Yenimahalle Akyurt Ayaş Bala Beypazarı Çamlıdere Çubuk Elmadağ Evren Gölbaşı Güdül Haymana Kalecik Kazan Kızılcahamam Nallıhan Polatlı ve Şereflikoçhisar' dır.
Akyurt
Kent merkezine 33 km. uzaklıktadır. İlçeye bağlı Balıkhisar Köyüne 1 km uzaklıkta M.Ö. 3000 yılı ortalarından itibaren yerleşime sahne olmuş Eski Tunç Çağına ve sonrasına ait büyük bir höyük bulunmuştur.
Altındağ
Kent merkezine 1 km. uzaklıkta Selçuklular Osmanlılar ve daha eski medeniyetleri kapsayan ilçede; Ankara Kalesi Augustus Tapınağı Julianus Sütunu Roma Hamamı Cumhuriyet Anıtı Anadolu Medeniyetleri Müzesi Devlet Resim ve Heykel Müzesi Etnografya Müzesi Kurtuluş Savaşı Müzesi ve Cumhuriyet Müzesi bulunmaktadır. Ayrıca Karacabey Ahi Şerafettin Hacı Bayram Veli Efendi Karyağdı Gülbaba ve İzzettin Baba Türbeleri ile Hacı Bayram Aslanhane Ahi Elvan Alaaddin Zincirli ve Kurşunlu camileri de ilçe sınırları içerisindedir.
Ayaş
Kent merkezine 58 km. uzaklıktaki Ayaş İlçesi kaplıcaları ile ünlüdür. Karakaya Kaplıcası ile 23 km. batısındaki Ayaş içmelerinin mineralli ve radyoaktifli suların sağlık açısından önemli bir zenginlik kaynağıdır. Karadere Bağlan Ova Bağları Arıklar Bağları Kirazdibi Bağları ilçenin diğer tabiat varlıklarıdır.
Bala
Ankara'nın güneyinde yer alan Bala ilçesi sınırlarındaki ilçeye 35 km uzaklıktaki Beynam Ormanları Balâ ilçesinin olduğu kadar Ankara'nın da önemli mesire yerlerindendir. Burası genellikle çam ormanlarıyla kaplıdır.
Beypazarı
Ankara'ya 99 km. mesafede olan Beypazarı ilçesinin tarihi Hitit ve Friglere kadar uzanmaktadır. Beypazarı'nın bir piskoposluk merkezi olduğu adının önceleri Lagania Anastasıopolıs olarak değiştirildiği tarihi eser ve haritalardan anlaşılmaktadır.
Beypazarı tarihi evleri gümüş işçiliği ve havucu ile ünlü şirin bir ilçedir. Boğazkesen Kümbeti Suluhan Eski Hamam Sultan Alaaddin Cami Akşemseddin Cami Kurşunlu Cami Rüstem Paşa Hamamı Gazi Gündüzalp Türbesi (Hırkatepe) Kara Davut Türbesi (Kuyumcutekke) Karaca Ahmet Türbesi ilçe sınırları içerisinde olup görülmeye değer tarihi mekanlardır.
İlçeye 10 km. uzaklıkta bulunan Tekke Yaylası 44 km uzaklıktaki Karaşar beldesinde bulunan Eğriova Yaylası ve Gölü Dereli köyü civarında peri bacalarını andıran yapılar ilçenin ilgi çekici yerleridir.
Çamlıdere
Ankara'nın kuzeybatısında yer alan Çamlıdere ilçesinin şehir merkezinden uzaklığı 108 km. dir. İlçede Selçuklu dönemine ait Peçenek Beldesinde bir Camii bulunmaktadır. Bunun yanı sıra Bizans Dönemine ait mezar ve yerleşim yerleri kalıntılarına da rastlanılmaktadır.
Çankaya
Çankaya İlçesi şehir merkezine 9 km. uzaklıktadır. Ankara'nın önemli ilçelerinden olan Çankaya İlçesi ili merkezine yakın pek çok semti içine alır. Atatürk Orman Çiftliği Eymir Gölü Elmadağ Kayak Tesisleri Ahlatlıbel Spor ve Eğlence Merkezi ilçe sınırlarındadır.
Anıtkabir Atatürk Müzesi Atatürk Anıtı (Zafer Anıtı-Sıhhiye) MTA Genel Müdürlüğü Tabiat Tarihi Müzesi Güvenlik Anıtı Etnografya Atatürk Anıtı Doğa Tarihi Müzesi ODTÜ Arkeoloji Müzesi Devlet Resim ve Heykel Sergi Salonu Anıt Park Botanik Bahçesi Abdi İpekçi Parkı Güven Park Kurtuluş Parkı Kuğulu Park Milli Egemenlik Parkı Ahmet Arif Parkı 100. Yıl Kapalı Yüzme Havuzu Belediye Buz Paten Sahası gibi spor alanları Oyuncak Müzesi (Cebeci-Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi) Hitit Anıtı Atakule TBMM ilçenin başlıca turistik yerlerindendir.
Çubuk
Çubuk Ankara şehir merkezine 39 km uzaklıktadır. Aktepe' de bulunan bir kale harabesi ve Karadana Köyünde Oyulu Kaya Mezarı Hitit kalıntılarıdır.
Çubuk II. Barajı drenaj alanında bulunan ormanlık ile Karagöl mevkiinde bulunan ormanlık alanlar önemli mesire yerleridir.
Elmadağ
Kent merkezine 41 km. uzaklığındadır. Kökü Selçuklulara kadar uzanan halıcılık el dokuması kilim heybe ve çantalar kültür zenginliklerini günümüze kadar getirmiştir.
Etimesgut
Etimesgut ilçesinin Ankara şehir merkezine uzaklığı 20 km. dir. Gazi Tren istasyonu ve Atatürk'ün İstanbul'a gidiş gelişlerinde uğurlandığı Etimesgut Tren İstasyonu tarihi yapı özellikleriyle dikkat çekicidir. Etimesgut'a adını veren Ahi Mes'ud Ahi Elvan gibi Türk büyüklerinden Ahi Elvan Hazretlerinin Türbesi Elvanköy' de Elvanköy Cami avlusunda bulunmaktadır.
Evren
İl merkeziğne 178 km. uzaklığındadır. Çevrede rastlanan höyük ve kilise kale kalıntıları bu yörenin İslamiyetten çok önceleri yerleşim yeri olduğunu göstermektedir. İlçe sınırları içerisinde Evren-Sarıyahşi yolu üzerinde Evren' e 2 km. uzaklıkta bir höyükte bin yıla ait seramik kalıntılarına rastlanmıştır. Çatalpınar Köyünün 2 km güneybatısında bulunan Sığırcık Kalesi Geç Bizans ve Osmanlı Dönemine aittir.
Gölbaşı
Ankara'ya 20 Km. uzaklıktaki Gölbaşı ve çevresi Ankara'nın mesire sayfiye turizm ve sanayi bölgesi durumundadır. Mogan ve Eymir Gölleri doğal güzelliği temiz havası ve balık üretimi ile ilçeye turistik bir değer kazandırmaktadır.
İlçe sınırlarında İncek Hacılar ve Tulumtaş köyleri arasındaki Karayatak Tepe Mevkiinde yer alan Tulumtaş Mağarasında görülmeye değer dikit sarkıt ve sütunlar bulunmaktadır.
Haymana
Kent merkezine uzaklığı 73 km. olan Haymana kaplıcalarıyla dünyaca ünlüdür. Kaplıcaların tarihi Hititlere kadar uzanmaktadır. Hititlerden sonra Romalılar devrinde kaplıca tesisleri yeniden onarılmış ayrıca kaplıcanın 1-1.5 km doğusunda halen harabeleri bulunan bir şehir kurularak bu bölge bir su tedavi merkezi haline getirilmiştir.
Kalecik
Kent merkezine 71 km. uzaklıktaki Kalecik ve civarının ilk defa M.Ö. 3500-4000 yıllarında erken Kalkolitik Devirde iskan edilmiş olduğu tahmin edilmektedir. Hasbey Saray Tabakhane Camileri Kazancıbaba Alişoğlu Türbesi ile Kızılırmak üzerindeki Develioğlu Köprüsü ve Kalecik Kalesi belli başlı tarihi eserleridir.
Kazan
Kazan' ın şehir merkezinden uzaklığı 45 km. dir. İlçenin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Yapılan kazılar sonucu çıkan birçok tarihi eser çok değişik medeniyetler zamanında ilçe ve köylerinde yerleşim olduğunu göstermektedir.
Keçiören
Keçiören ilçesinin Ankara şehir merkezine uzaklığı 3 km. dir. Ankara'nın Merkez ilçelerinden biridir. Mustafa Kemal'in Kurtuluş Savaşına hazırlandığı ve karargah olarak kullandığı Ankara Eski Tarım Okulu bugün müze olarak Keçiören sınırları içerisindedir.
Kızılcahamam
İl merkezine 83 km. uzaklıkta bulunan Kızılcahamam Ankara'nın en yoğun orman örtüsüne sahip olan yerleşim yeridir. Maden suyu bakımından oldukça zengin olan Kızılcahamam'a 16 km uzaklıktaki Şey Hamamı Kaplıcası ülkenin önemli kaplıcaları arasındadır.
Mamak
Mamak ilçesinin şehir merkezine uzaklıgı 7 km. dir. İlçede kültür hizmetlerini yerine getirmek için şimdiki Belediye Başkanlık Binasının yer aldığı Konservatuar Binası bulunmaktadır. Ayrıca 75. Yıl Cumhuriyet Anfi Tiyatrosu kültürel faaliyet varlıklarından sayılabilir.Tabiat varlıkları olarak Hatip Çayı Bayındır Barajı ve önemli 4 mesire yerlerindendir.
Nallıhan
Nallıhan'ın şehir merkezine uzaklığı 161 km. dir.İlçe merkezi 1599'da Vezir Nasuhpaşa' nın burada bir han yaptırmasıyla teşekkül etmiş adını bu Han'dan almıştır. Halen çatısı yıkık olan Han ile birlikte cami ve hamam da yapılmıştır. İlçede Uluhan (Köstebek) Köyünde 17. Yüzyılda inşa edilmiş olan Uluhan Cami de diğer önemli bir eserdir.
Polatlı
Polatlı ilçesinin şehir merkezine uzaklığı 78 km. dir. Bugünkü Polatlı'nın 20 m. kuzeybatısına düşen Yassıhöyük Köyü ve çevresi bölgede gerçek bir tarih başlangıcı sayılabilir. Bu çevrede 86 adet tümülüs ve kral mezarları ve kalıntıları ilçe merkezinde de tümülüs ve şehir kalıntıları bulunmaktadır.
Şereflikoçhisar
Şehir merkezine 148 km. uzaklıktadır. İlçede Türkiye'nin ikinci büyük gölü olan Tuz Gölü bulunmaktadır. Kuzeyinde bulunan Hirfanlı Baraj Gölünde balıkçılık yapılmaktadır. Tuz Gölü Kurşunlu Camii Koçhisar Kalesi ve Parlasan Kalesi ilçenin tarihi ve turistik zenginliklerini oluşturur.
Yenimahalle
Yenimahalle'nin şehir merkezine uzaklığı 5 km. dir. Kent Merkezinde yeralan Yenimahalle'nin tarihini vurgulayan eserler arasında Selçuklu Hükümdarı Alaaddin Keykubat tarafından 1222 yılında eski Bağdat Ticaret yolunun geçtiği Ankara Çayı üzerinde yaptırılan Akköprü sayılabilir. Tarihi özelliğini hala korumakta olan Köprü 4 büyük 3 küçük olmak üzere 7 kemerden oluşmuştur.
Nasıl Gidilir
Karayolu
Ankara'dan Türkiye'nin her tarafına otobüsle ulaşım olanağı vardır.
Otogar Tel
(+90-312) 224 10 00
Havayolu
Uluslararası Ankara Esenboğa Havalimanı şehir merkezine 25 km. mesafededir. Ulaşım HAVAŞ servisleriyle sağlanmaktadır.
Hava Limanı Tel
(+90-312) 398 00 00/1517 - 398 05 50 --398 00 00/1649
Demiryolu
Ankara-İstanbul Ankara-İzmir Ankara-Balıkesir Ankara-Isparta-Burdur Ankara-Zonguldak Ankara-Adana Ankara-Elazığ-Diyarbakır güzergahlarında trenle ulaşım mevcuttur.
İstasyon Tel
(+90-312) 311 49 94 - 310 65 15
Gezilecek Yerler
Anıtkabir
Müzeler ve Örenyerleri
Höyük ve Tümülüsler
Kaleler
Camiler
Türbeler
Kiliseler
Hanlar
Hamamlar
Anıtlar
Gezi ve Mesire Yerleri
Milli Parklar
Mağaralar
Kaplıcalar
Kuş Gözlem Alanı
Sportif Etkinlikler
Sanat Kültür ve Eğlence
