Doğal Afetler

Doğal Afetler

Böylece, dünya genelinde konu ele alınınca, doğal afetlerin büyük bir kısmını meteorolojik afetlerin oluşturduğu görülür. Yine bu tabloya göre dünyadaki doğal afetlerin en önemli üçünü de meteorolojik afetlerin oluşturduğu görülmektedir.
Doğal afetlerin çeşitleri ve önem sıraları ülkeden ülkeye de değişmektedir. Örneğin, Güney Avrupa ve Akdeniz ülkelerinde doğal afetlerin önem sırası Tablo 2’de olduğu gibidir.

Akdeniz ülkelerinde doğal afetlerin önem sırası (DeParatesi, 1989).

Hızlı Gelişen
Yavaş Gelişen

Deprem
1. Ormansızlaşma
Seller ve Taşkınlar

2. Kuraklık
Orman Yangınları

3. Heyelan
Dolu Fırtınaları

Çığlar
Donlar

Ülkemizde en sık görülen meteorolojik karakterli doğal afetler ise dolu, sel, taşkın, don, orman yangınları, kuraklık, şiddetli yağış, şiddetli rüzgar, yıldırım, çığ, kar ve fırtınalardır. Doğal afetlerde sayılar dikkate alındığında %65 ile fırtınalar ve sellerin baskın olduğu görülür. Tarım Sigortaları Vakfına göre son 10 yılda ülkemizde (17 Ağustos 1999 depremi hariç) meydana gelen 390,000 civarındaki ölümün % 58’ine seller neden olmuştur. Doğal afetlerin neden olduğu ekonomik kayıplarda depremler, fırtınalar ve sellerin payı % 30 civarındadır.

Bu raporda, sadece ülkemizde gözlenebilirliği ve etkileri bakımından önemli olan 22 adet meteorolojik veya meteoroloji karakterli doğal afet seçilip aşağıda alfabetik sıra ile ele alınıp kısaca tanıtılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur.

2.1. Açık Hava Türbülansı (CAT)
Açık hava türbülansı CAT (Clear Air Turbulance), bulut dışı açık havada meydana gelen türbülans olaylarıdır. Bu 18,000 feet yükseklikten itibaren görülen bulut dışı atmosferik türbülanstır. CAT havacılar, havacılık sektörü ve her türlü uçuculuk faaliyetleri için çok önemli bir tehlikedir. Sonuç olarak, gerek ülkemizde gerekse dünyada CAT kaynaklı bir çok trajik hava kazaları olmuştur.

Öneriler
Günümüzde sayısal hava tahmin modelleri sayesinde CAT alanlarının tespitinde önemli mesafeler kat edilmiştir. Türkiye’nin havacılık meteorolojisi konusunda yurtdışına bağımlılığının azaltılabilmesi için DMİ, üniversiteler ile işbirliğine girmeli ve Bilimsel çalışmaları teşvik edmelidir.

Bugün, meteorolojide bir çok bilim adamı, bu olayla ilgili araştırmalar yapmaktadır. Çünkü havacılık kaynaklı kazaların oluşmasında CAT önemli bir orana sahiptir. Bu nedenle, ülkemizde de uçak kazalarını araştıran ekiplere artık meteoroloji mühendisleri de dahil edilmelidir.

2.2. Asit Yağışları
Çevremizde, atmosfere salınan çeşitli kirletici emisyonları, sadece bulundukları bölgede değil, hava hareketleriyle uzun mesafelere taşınarak oralardaki çevre üzerinde de etkili olabilmektedir. Özellikle, kömür ve sıvı yakıt kullanmak suretiyle elektrik enerjisi elde edilen termik santrallerin, bacaları ile atmosfere yaydığı emisyonlar, hava hareketleriyle uzun mesafelere taşınır. Bu taşınım esnas