Malatya'nın Yöresel Halk Oyunları Nelerdir?

Malatya Halk Oyunları; Malatya, halay bölgesinde yer alır. Ancak, halay dışında oyunlara da rastlanmaktadır. Diğer illerde yapılan kültür alışverişi sonucu oyun çeşitleri artmıştır. Örneğin, Elazığ'da delilo, Adıyaman'da beşayak, papurinin ise Bitlis'te oynandığı görülür.

Halaylar, davul-zurna eşliğinde oynanır. Yörede halay çekmeye "Dillân Çekme" denilir. Beş kişiyle oynanan halayın başını çeken oyuncuya "halay başı", sonundaki oyuncuya "Pöççü" denilir. Her ikisi de elinde mendil bulundurur.

Çalgı olarak; davul, zurna, kaval başta olmak üzere bağlama, cümbüş ve darbuka çalınmaktadır. Arapgir ilçesinde klarnet daha yaygındır. Diğer taraftan halayların yanı sıra toplu oynanan ve törensel bir karakter arz eden semahlar vardır. Malatya ve çevresinde Hızır Semahı, Bozok Semahı, Demdem Semahı, Arguvan Semahı, Kırat Semahı oynanmaktadır. Kına havası olarak bilinen "Yüksek Ayvanlarda Bülbüller Öter" türküsü genç kızlar ve kadınlar tarafından kına yakılırken oynanır.

Malatya'da oynanan oyunlarda giysiler bu yöreyi tamamen yansıtmaz. İlçeler arasında değişik giysilere rastlanır. Genellikle halk oyunlarında, erkekler başlarına "Küm" denilen ak işlemeli "Papak" takarlar. Ancak, zaman zaman oyunlarda erkeklerin başı açıktır.

Bayanlarda başta "Küllük" adı verilen etrafı altın liralarla çevrili fes, fesin üstüne "Pusu" takılır. En üstü ise dolak, ya da yazma bağlanır. "Şalvar", "Üç etek" ve üç eteğin üzerine bernavile denilen önlük giyilir. Bele sarılan renkli şalın kenarına beyaz ve kırmızı renkli mendil takılır. Ayakta ise nakışlı çorap ve siyah renkli yemeni bulunur.

Malatya Yöresel Halk Oyunların Başlıcaları Şunlardır:

• Ağırlama (Grani, Ağır, Ağır Malatya)
• Alkışta (Arkuşta, Yarkutta, Halkuşta, Harkuşta)
• Aşırma Halayı
• Arapgir Halayı
• Bapuri (Papuri, Papori, Pagpuri)
• Berde
• Başayak Halayı
• Çarşı Su Halayı
• Cezayir Oyunu
• Çeçer
• Dillan
• Değirmenci Halayı
• Delilo Halayı
• Gelin Halayı (Yüksek Ayvanlarda Bülbüller Öter)
• Gerzani Halayı
• Gezinti
• Güvenk (Kevenkj/Güzeller (Nâri)
• Hem Hime (Hımhime)
• Heyhat
• Hoplama Halayı
• Hoşgeldin
• Karahisar Halayı
• Keçike (Koçike), Keçikey,
• Lorke, (Lorki) Halayı
• Kemaliye Tamzarası
• Kırıkhan
• Kol

Malatya'da oynanan halk oyunları, zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Malatya halk oyunları, halaylar ve diğer çeşitli oyunlarla renklenmektedir. Malatya halk oyunları, davul-zurna eşliğinde oynanan halaylarla öne çıkar.