AKTİNYUM
Aktinyum Nedir
Atom numarası 89, atom ağırlığı 227 olan radyoaktif bir element ( simgesi Ac).
Periyodik tabloda 3B grubu. 7. periyoda yer alan 89 atom numaralı radyoaktif element. Aktinyum tehlikeli radyoaktif bir elementtir.
İng. Actinium
Sembolü: Ac
Atom Numarası: 89
Atom Ağırlığı: 227 gr.mol-1
Yoğunluk: 10.07 g.cm-3
Erime Noktası: 1050 oC
Kaynama Noktası: 3200 oC
Bulunuşu:
Birbirinden bağımsız olarak Andre Debierne (1889) ve F. Giesel (1902) tarafından keşfedilmiştir. Doğal olarak Uranyum minerali içerisinde bulunmakta olup Uranyumun ışımaları sayesinde oluşmaktadır. Sembolü yunanca da ışın ve ışıma anlamlarına gelen aktis, aktinos kelimelerinden esinlenilerek üretilmiştir.
Aktinyum Özellikleri:
- Kimyasal olarak Lantan ile eşdeğerdir - aynı grup ve f grubu elementi olmaları sayesinde Kuvvetli alfa ışıması yapabilmektedir.
- Aktinyum Florür tuzunun 1100 oC de lityum buharı ile indirgenmesi sonucu elementel olarak elde edilebilmektedir.
- Işıma sonucu 227Th ve 223Ra ana ürünleri ile Rn, Bi, Po ve Pb izotoplarını içeren yan ürün karışımı vermektedir.
- Nötron üretme konusunda Radyum'dan 150 kez daha aktiftir.
- 21.6 yıllık bir yarılanma ömrüyle beta ışıması yapmaktadır.*
1899 yılında pechblend adlı Uranyum filizlerinden uranyum ve radyumun ayrılması sırasında ele geçmiştir. İlk defa A. L. Debierne ile birlikte Pierre ve Marie Curie tarafından bulunmuştur. Aktinyum, uranyum filizlerinin ekstraksiyonundan (bir çözücü ile çekip alma) veya radyum -226’nın çekirdek reaksiyonlarından elde edilir. Ac -227 ve Ac -228 olmak üzere iki izotopu vardır. Aktinyum 227 daha kararlıdır, yarı ömrü 21,7 yıldır. Karanlıkta mavi bir ışık yayarak parıldar. Oksidasyon basamağı 3+’dır. Kimyasal özellikleri yönünden nadir toprak metallerinden tantan’a benzer.