Aile Planlamasının Önemi ve Amaçları

Aile planlaması, istedikleri zaman, istedikleri sayıda çocuk sahibi olmaları için ailelere verilen hizmetlerin tümüdür. Aile planlaması ailelerdeki kişi sayısını sınırlandırma anlamını taşımaz. Amaç anne ve doğacak çocukların sağlıklı olması ve çocuk sahibi olmak istendiğinde gebeliğin oluşmasıdır.

Çünkü iki yıldan az aralıklarla yapılan doğumlar annenin vücut sağlığını önemli ölçüde bozmakta, gebelik sırasında riskleri artırmakta, hatta ara vermeden arka arkaya yapılan doğumlar anne ölümlerine neden olmaktadır.

Ayrıca sık aralıklarla doğan çocukların anne karnında gelişmeleri tam olmamakta (doğum ağırlığı düşük bebekler), sakatlık oranı yükselmekte, bakımları güçleşmekte ve bebek ölümleri artmaktadır.

Anlamı ve Açıklaması

Aile planlaması; eşlerin istedikleri zamanda, istedikleri sayıda çocuk sahibi olmaları veya kişisel isteklerine ve ekonomik olanaklarına göre çocuk sayılarını belirlemesi ve doğum aralıklarını istedikleri şekilde gerçekleştirmelerini sağlamaya yönelik yapılan çalışmalar.

Aile Planlaması Amaçları Nelerdir?

Bütün bunlar gözönüne alındığında aile planlamasının amaçlarını şöyle sıralayabiliriz ;

• Bireyleri ve aileleri, üreme sağlığı konusunda eğitmek
• Anne ölümlerini önlemek ve sağlığını korumak
• Bebeklerin sağlıkla doğmalarını ve yaşamalarını sağlamak
• Yüksek riskli gebelikleri önlemek
• İstenmeyen gebelikleri önlemek
• Çocuk sahibi olmak isteyenlere tıbbi yardım sağlamak
• Bireyleri aile planlaması yöntemleri konusunda eğitmek.

Hizmet Nerede Verilir?

Türkiye'de aile planlaması hizmetleri; Sağlık Bakanlığı'na bağlı olan sağlık ocakları, ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezleri ve hastanelerin yanında SSK hastaneleri, üniversite ve diğer kamu kuruluşlarının hastaneleri ve özel sağlık merkezlerinde verilmektedir.

Kamu kuruluşlarında, kondom ve doğum kontrol hapları ücretsiz dağıtılmakta, rahim içi araç (RİA) ücretsiz ya da çok düşük bir ücret karşılığında uygulanmaktadır.

Aile Planlamasının Ana Sağlığı Açısından Önemi

• Çok ve sık doğuma bağlı gebelikleri önler
• Çok ve sık doğuma bağlı kadın hastalıklarını önler
• Kansızlık ve kansızlığın neden olduğu komplikasyonları önler
• Zor doğuma bağlı tehlikeleri önler
• Erken ve genç yaşta olan doğumları önler
• İstenmeyen gebelik ve düşükleri önler
• Anne sağlığı açısından zararlı iki yıldan kısa aralıklarla olan doğumları önler.
• Sonuç olarak anne ölümlerini azaltır, toplumda sağlıklı ve mutlu anne sayısı artar.

Aile Planlamasının Çocuk Sağlığı Açısından Önemi

• Erken doğmuş çocuk sayısı azalır.
• Sağlıklı doğan bebek sayısı artar
• Bebekler normal aralıklarla doğacağı için daha az hastalanır, daha sağlıklı olurlar, bebek ölümleri azalır.
• Bebekler istenen ve beklenen bebekler oldukları için aile yeterince ilgi, sevgi ve şefkat gösterebileceği için çocuklar ruhsal yönden daha sağlıklı yetişirler.
• Çocukların ekonomik ihtiyaçları daha iyi karşılanır, eğitim imkanlarından daha çok yararlanırlar.
• Bunun sonucunda toplum için yararlı olacak sağlıklı ve mutlu iyi eğitilmiş gençlik oluşur.