ilçe
Yönetim bakımından yurt bölümlemesinde ilden sonra gelen bölüm , kaymakamlık , kaza : İlçe , idarî bakımından mülkî taksimatta ilden sonra gelen yerleşim birimidir .
İlçelerin Genel Durumu:
Merkezi idarenin taşra teşkilatındaki ikinci bölüm ilçe idaresidir . İller birden fazla ilçeden oluşur . İlçelerin kurulup kaldırılması ve değiştirilmesi de tıpkı illerde olduğu gibi kanunla olmaktadır . Buna karşılık ilçenin komşu il olan sınırlarının yeniden düzenlenmesi , İçişleri Bakanlığının hazırlayacağı müşterek kararname ile olur . Bugün ülkemizde 850 adet ilçe idaresi vardır .
Her ilde birden fazla ilçe vardır . İl merkezi de bir ilçe oluşturur ki buna merkez ilçe denir . Merkez ilçenin idarecisi kaymakam değildir . Doğrudan doğruya bu ilçelerin yönetimi il valisi tarafından gerçekleştirilir . Büyükşehir kurulan il merkezlerinde merkez ilçe kavramı ortadan kaldırılmaktadır .
Kaymakam :
Kaymakam ilçe idaresinin başıdır . Kaymakam ilçede hükümetin temsilcisi olup , ilçenin genel olarak idaresinden sorumludur . Kaymakamlar müşterek kararname ile yani İçişleri Bakanının , Başbakanın ve Cumhurbaşkanının imzasını taşıyan bir kararname ile atanırlar . Kaymakam olmak için vali olma şartlarının aksine çok özel şartlar öngörülmüştür . Buna göre kaymakam olarak tayin olunmak için Üniversitelerin Siyasal Bilgiler , Hukuk , İktisat , İşletme , İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi ile bunlara denkliği YÖK tarafından kabul edilmiş yurt dışındaki en az 4 yıllık fakültelerden mezun olma şartı aranmaktadır . Kaymakam bir istisnai memur değil aksine güvenceli bir memurdur .
Kaymakam ilçenin genel olarak idaresinden sorumlu olduğu için ilçedeki adli ve askeri örgütlerin dışındaki diğer tüm idari örgüt ve personelinden sorumludur . Bu nedenle de tüm bu idareleri ve personelini denetleme yetkisine sahiptir . Ayrıca kaymakamın halkın askerlik işleri hakkındaki talep ve şikayetlerini kabul etme ve bunları karşılamak üzere askerlik şubelerine ve dairelerine müracaat etme yetkisi vardır . Kaymakam bu durum karşısında verilen cevabı yeterli bulmazsa durumu valiye bildirir . Buna karşılık , ani olaylar ve olağanüstü hallerde askeri birliklerden yardım isteme yetkisi yoktur . Bu durumu ancak valiye bildirmekle yetinir .
Kaymakamın en önemli sayılabilecek görevleri şunlardır:
- Kaymakam , ilçenin her yönden genel idare ve genel gidişini düzenlemek ve denetlemekten sorumludur
- Kaymakam , kanun , tüzük yönetmelik ve Hükümet kararlarının neşir ve ilanını , uygulanmasını sağlar ve bunların verdiği yetkileri kullanır ve ödevleri yerine getirir . Kaymakam , valinin talimat ve emirlerini yürütmekle ödevlidir;
- Kaymakamlar , dördüncü maddenin son fıkrasında belirtilen daire ve müesseseler dışında kalan bütün Devlet daire ve müessese ve işletmelerini ve özel işyerlerini , özel idare , belediye ve köy idareleriyle bunlara bağlı tekmil müesseseleri denetler ve teftiş ederler . Bu teftiş ve denetlemeyi bizzat veya idare şube başkanları veya validen talep edeceği Bakanlık veya tüzelkişiliği haiz genel müdürlük müfettişleri vasıtasıyla ortaokul veya bu dereceli öğretim müesseselerini de bizzat veya ilgili müfettişleri marifetiyle denetler;
- Kaymakam , denetlemesi sırasında iş başında kalmalarında mahzur gördüğü ilçe, idare şube başkanlarını valinin muvafakatiyle , diğer memur ve müstahdemleri re'sen sorumluluğu altında işten el çektirebilir .
- Kaymakam , valinin tasvibiyle ilçe genel ve özel kolluk kuvvetleri mensuplarının geçici veya sürekli olarak yerlerini değiştirebilir
- Kanun , tüzük , yönetmelik ve Hükümet kararları ve bunlara dayanılarak valiler tarafından verilecek talimat ve emirler ilçe idare , şube başkanlarına kaymakamlar yolu ile tebliğ olunur .
Anayasamıza göre sadece illerin yönetimi yetki genişliği ilkesine dayanması söz konusu olduğundan , vali ve kaymakam arasında önemli yetki farklılıkları ortaya çıkmaktadır .
- Valiler yetki genişliğinden yararlanırlar . Kaymakamlar ise bundan yararlanamazlar . bu bakımdan valiler merkeze sormadan karar alabilirler kaymakamlar ise bunu yapamazlar .
- Valinin genel emir çıkarma yetkisi vardır; kaymakamın ise böyle bir yetkisi yoktur .
- Valinin il içerisindeki memurları atama yetkisi kaymakam için son derece sınırlıdır .
- Kaymakama valinin aksine yabancı ülke konsolosları ve komşu devletlerin sınır makamları ile ilişki kurma yetkisi verilmemiştir.
ilçe İdare Şube Başkanları :
İlçe yönetimi içinde yer alan kuruluşların başında bulunan memurlara ilçe idare şube başkanları denir . Bunlar , yazı işleri müdürü , mal müdürü , milli eğitim müdürü , tarım ve köy işleri müdürü , emniyet amiri , jandarma komutanı gibi merkezin ilçede bulunan üst düzey yöneticileridir . İlçe müdürleri , kendi alanlarındaki işlerin yürütülmesinden kaymakam karşı sorumludurlar . İlçe idare şube başkanlarının emri altında çalışanlar ilçenin ikinci derecede memurlarıdır .
İlçe İdare Kurulu : İlçe idare kurulu , kaymakamın başkanlığında yazı işleri müdürü , sağlık ocağı hekimi , İlçe Milli Eğitim Müdürü ve Tarım ve Köy işleri Müdüründen oluşmaktadır . İlçe idare kurulunun görevleri genellikle il idare kurulunun görevleriyle örtüşmektedir .
ilçe yönetimi
- Kaymakam
- İlçe İdare Kurulu
- İlçe (bakanlık) müdürlükleri
- İlçe şube müdürlükler
