Van: MESUT VAROL - Yağışların azalması ve aşırı buharlaşma sonucu seviyesi düşen Van Gölü'nün kıyı kesiminde geçen yıl ortaya çıkan Selçuklu dönemine ait şahideler (mezar taşları), Van Müzesi'ndeki temizlik işlemlerinin ardından ait oldukları Selçuklu Mezarlığı'na taşındı.
Gevaş ilçesindeki en büyük ikinci Türk-İslam mezarlığı olan Selçuklu Mezarlığı'ndan taşınan taşlarla yapılan ancak zamanla su altında kalan iskelede geçen yıl ortaya çıkan 35 mezar taşının Van Müzesi'ndeki temizlik işlemleri tamamlandı.
Müzenin taş laboratuvarında uzman ekip tarafından yürütülen çalışmayla 2 metrelik mezar taşları, Van Gölü'nün tuzlu ve sodalı suyu ile yosunlardan arındırıldı.
Gözeneklerin kapatılması için koruyucu maddeler uygulanan ve üzerindeki yazı ile geleneksel motifleri yeniden ortaya çıkarılan taşlar, vinç yardımıyla kamyona alınarak ait oldukları Selçuklu Mezarlığı'na taşındı.
Mezarlıktaki kazıların bilimsel danışmanlığını yapan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış ve ekibince çözümlemeleri yapılacak taşlar, mezarlıkta konumlandırılarak korunması sağlanacak.
Gelecek nesillere aktarılması sağlanacak
Müze müdürü Erdal Acar, AA muhabirine, tarihi mezar taşlarının Selçuklu Mezarlığı'nın karşısındaki sahilde 1940'lı yıllarda iskele yapımında kullanıldığını tespit ettiklerini söyledi.
Taşların koruma altına alınması için titiz bir çalışma yürüttüklerini anlatan Acar, "Taşları gölden alarak müzedeki taş laboratuvarına götürdük. Arındırma havuzlarında 3-4 farklı işlemden geçirildi. Üzerlerinde biriken tuz ve soda maddelerinden arındırıldı. Mekanik temizlemeler yapıldı. Liken tabakaları, kararmalar temizlendi. Çalışmalar yaklaşık bir yıl sürdü." dedi.
Taşları Selçuklu Mezarlığı'nda korumaya devam edeceklerini belirten Acar, şunları kaydetti:
"Taşlar ait oldukları yere kavuştu. Taşlar için ayrı bir düzenleme yaparak şehrimize gelen yerli ve yabancı turistlerin istifadesine sunacağız. Taşlar, yaklaşık 80 yıl sonra ait oldukları yere taşındı. (Mezarlıktaki) Orijinal yerleri bilinmediği için yeni bir uygulama yapılacak. Yaptığımız restorasyon ve konservasyon işlemleriyle bu taşların gelecek nesillere aktarılması sağlanacak."
Dünya kültürel mirası açısından oldukça önemli
Doç. Dr. Ercan Çalış, "Atalarımızdan kültürel miras olarak kalan ve yıllardır gölde atıl durumda olan taşların yeniden mezarlığa getirilmesi dünya kültürel mirası açısından oldukça önemli. Yakın bir zamanda taşlar, uygun görülen yerlerde konumlandırılacak. Böylece taşları koruma altına alacağız." diye konuştu.
