Ardahan - Yörede yüzyıllardır ekilen ancak unutulmaya yüz tutan kavılca buğdayı için Ardahan'da yapılan deneme ekiminden yüksek verim alındı.
Ardahan Ticaret ve Sanayi Odasınca (ATSO), korunup geleceğe aktarılması için başvuru yapılarak Türk Patent ve Marka Kurumundan "Ardahan Kavılca Buğdayı" adıyla alınan coğrafi işaret belgesi ile tescili alınan kavılca buğdayına başta kurumlar olmak üzere üreticilerin ilgisi arttı.
Ankara'da yaşayan Yüksek Kimya Mühendisi Nihal Ceren Alıcı, ata tohumlarına olan ilgisi dolayısıyla Hanak ilçesinde 200 metrekarelik alanda nisan ayında bilimsel kurallara uygun deneme ekimi yaptı.
Kimyasal kullanmadan organik yöntemlerle ekim yapıp girdi maliyetini de azaltan Alıcı, üründen yüksek verim almayı başardı.
Nihal Ceren Alıcı, AA muhabirine, tarım topraklarında aşırı kimyasal gübre kullanımı ve iklim krizi nedeniyle toprak canlılığının azaldığını, bunun da verimi olumsuz etkilediğini söyledi.
Kavılca buğdayının Ardahan için önemine dikkati çeken Alıcı, "Ardahan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığının yaptığı coğrafi işaret ve diğer çalışmaları takip ediyordum. Sürdürülebilir ve organik tarım benim çalışma alanım, özellikle de ata tohumları. Dolayısıyla buraya bunun için geldim. Hem ürünü tanımak hem de katkı sağlamak için çalışma yaptım." dedi.
Nisan ayında deneme için ekim yaptığı 200 metrekarelik bir alanda verimin gayet yüksek olduğunu gözlemlediğini belirten Alıcı, 15 gün sonra hasat çalışması yapacağını dile getirdi.
5 kat daha öndeyiz
Hanak'taki deneme çalışmasının çiftçiden uzak bir çalışma olmayacağını anlatan Alıcı, şöyle devam etti:
"Geleneksel üretim yapanların elindeki imkanlarla bir şeyler yapmaya çalıştık. Serpme usulü ile yapılan çalışmada dekara 100 kilogram ekilirken, biz 20 kilograma düşürmüş durumdayız. Tarımsal mekanizasyonda biz mibzer kullandık. Ekim sırasında bunlara dikkat ettik. Şu an bizler geleneksel yöntemle yapılan tarımdan 5 kat daha öndeyiz."
Ardahan'daki toprakların kavılca buğdayı için son derece verimli ve uygun olduğunu dile getiren Alıcı, ayrı ürünü Ankara'da denediğini ancak çok daha düşük verim elde ettiğini söyledi.
Solucan gübresi sistemi üzerinde de çalıştıklarını ifade eden Alıcı, şunları kaydetti:
"Geri dönüştürmek adına böyle bir çalışma yaptık. Bir organik gübreleme metodunu uyguladık. Burada da bir beş kat daha öne çıktık. Artık olgunlaşma dönemine geldik. Her bir tohumda 10 ila 15 arasında bir başak verimi söz konusu. Her başağın içinde ise bizde 15, geleneksel tarımda 8 adet tane mevcut. Geleneksel tarımda her bir tohum için bir başak vermiş. Sadece verimlilik açısından bakmamak lazım. Uygulamalarımız, toprak yapısını iyileştiriyor, canlandırıyor hem de kaba yem için kullanılacak başağın sapının da iklim koşullarına dayanıklılığını gözlemledik."
Teknik bir üretimle yüksek verim almış olacağız
Ardahan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Çetin Demirci de kavılca için çalışmaların sürdüğünü, kentte ilk kez teknik ve bilimsel bir üretime şahit olduklarını söyledi.
Yapılan teknik çalışmanın yüksek verimiyle bölgede örnek olacağını belirten Demirci, "Bizler oda olarak kavılca için Türk Patent ve Marka Kurumundan Ardahan Kavılca Buğdayı için coğrafi işareti aldığımızda bunun böyle olacağını biliyorduk. Bunu ancak bu şekilde geleceğe taşıyabileceğiz. O gün o çalışmayı yaptık, bugün de teknik bir üretimle yüksek verim almış olacağız. Kavılcaya olan ilginin artması bizim sevindiriyor." diye konuştu.
