Iğdır - HÜSEYİN YILDIZ / BÜLENT MAVZER - Kars-Ardahan Platosu'nun dondurucu soğuğundan kaçan 110 kuş türü, kışı Iğdır'da geçiriyor.
Kışın gelmesiyle yaklaşık 2 bin rakımdaki Kars-Ardahan Platosu'nda yaşayan kuş türleri, daha sıcak iklimli alanlara göçen diğer türler gibi yüzlerce kilometre uçmak yerine Iğdır'daki Aras Kuş Cenneti'ne geliyor.
Kuş biliminde "irtifa göçmeni" denilen bu türler, 2 bin metrenin üstündeki rakımlardan yaklaşık 800 metre rakımdaki kuş cennetinde kışı geçirip, ilkbaharın gelişiyle tekrar yüksek irtifalara dönüyor.
Kuş cennetinde yapılan çalışmalarda, bugüne kadar 110 kuş türünün bu şekilde göç hareketi gerçekleştirerek Kars-Ardahan Platosu'nun dondurucu soğuklarından korunduğu belirlendi.
KuzeyDoğa Derneği Başkanı, Koç ile Utah üniversiteleri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çağan Şekercioğlu, AA muhabirine, Aras Kuş Cenneti'nde şimdiye kadar 316 kuş türü tespit ettiklerini söyledi.
Tür sayısının önemini anlatan Şekercioğlu, "Bu Türkiye'de tespit edilen kuş türlerinin yüzde 62'si ve Iğdır'da tespit ettiğimiz yaklaşık 350 kuş türünün yüzde 90'ından fazlası. Bunların arasında üreyen 120'ye yakın tür var." dedi.
İlkbahar ve sonbahar göç sezonunda 200 göçmen türün bu alanı kullandığını belirten Şekercioğlu, "Hem ilkbahar hem de sonbahar göçünde geçen 200'den fazla türümüz var. Kışlayan 110'a yakın türümüz var, yani kışı burada geçiriyorlar. Kışlayan türlerin gelişi başladı." diye konuştu.
Yüzlerce kilometre uçmak yerine...
Kars-Ardahan Platosu'nun kış açısından Türkiye'nin en zorlu coğrafyası olduğunun altını çizen Şekercioğlu, şöyle devam etti:
"Kars'ta kar yağıyor, Sarıkamış karla kaplandı. Kars'ın tepelerinde kar var ama burada bahar havası hala hüküm sürüyor. Dağlar karla kaplandığı zaman orada üreyen kuşların hayatta kalması mümkün değil. Irak'a, Suriye'ye, Afrika'ya göç edenler var ama bazıları da 2 bin metreden birkaç yüz metre uçarak 800 metre irtifaya inip Güneydoğu Anadolu, Suriye iklim şartlarına hemen kavuşabiliyorlar. Yani yüzlerce kilometre göç etmek yerine sadece 1200 metre irtifa kaybedip 1 kilometre uçarak aniden mikroklima iklimi değiştiriyorlar ve kışı burada donmadan, ölmeden geçirebiliyorlar. Bu durumda göç de çok emeksiz. Göç riski, fırtınada ölme, avlanma riski almıyorlar."
Kuşların ilkbaharda da yüzlerce kilometre uçmak yerine kısa mesafeli uçup tekrar yaz alanına konduklarını vurgulayan Şekercioğlu, şunları kaydetti:
"Kış bitince, bu dağlarda kar kalktığını görünce kuşlar birkaç kilometre uçup Kars-Ardahan Platosu'nda üremeye başlıyorlar. Burada yaklaşık 110 kuş türünün kışladığını tespit ettik. Bunların bir kısmı aynı zamanda irtifa göçmeni, bu yüksekten alçağa, alçaktan yükseğe göç eden demek. Yani irtifalar arası göç ediyorlar ama göç ettikleri mesafe çok kısa."
