ANKARA - Medicana Sağlık Grubu İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Siren Sezer, sıcak ve nemli havaya maruz kalma, yetersiz sıvı, alkol alımı, sıcak ortamda uzun süreli ve yoğun egzersizin sıcak çarpmasını tetiklediğini belirterek, su tüketiminin mineral kaybını dengeleyecek içeceklerle desteklenmesi gerektiğini bildirdi.
Medicana Sağlık Grubundan yapılan açıklamada, mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıklarının etkilerine işaret edildi. Aşırı sıcakların eğer tedbir alınmazsa sıcak çarpması başta olmak üzere sağlık sorunlarına neden olabildiği ifade edilen açıklamada, bu durumun daha çok sıcak hava ve yüksek nemin aynı anda görüldüğü durumlarda yaşandığı kaydedildi. Açıklamada, "Aşırı sıcağa maruz kalmaktan sakınmak, yeterli sıvı tüketimine özen göstermek, vücudunun terle birlikte tuz kaybettiğini de unutmadan yerine koymak gerekiyor." ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Prof. Dr. Sezer de sıcak çarpmasının, yüksek ateş, baş ağrısı, ter miktarının azalması gibi belirtiler gösterdiğini, daha ağır durumlarda ise bilinç değişikliği, nöbet ve hatta komaya kadar giden sonuçların görülebileceğini aktardı.
Sıcak çarpmasının çocuklar, yaşlılar, askerler ve atletler gibi güneşte egzersiz yapan gençlerde daha sık görüldüğünü vurgulayan Sezer, "Sıcak ve nemli hava koşuluna maruz kalma, yetersiz sıvı alımı, alkol alımı ve sıcak ortamda uzun süreli ve yoğun egzersiz sıcak çarpmasını tetikleyen faktörlerdir." değerlendirmesinde bulundu.
İlaç kullananlar dikkat etmeli
Sezer, nem oranının yüzde 60'ın üzerine çıktığı durumlarda vücudun kendini soğutma kapasitesinin azaldığını ve sıcak çarpması ihtimalinin arttığını belirterek, şunları kaydetti:
"Küçük çocuklar, 65 yaş üstü bireyler, kronik hastalığı olanlar, kalp, böbrek, şeker hastalığı bulunan, kilolu kişilerde sıcak çarpması riski daha da artmaktadır. İdrar sökücü, diyet ilaçları, nörolojik ilaçlar, uyku ilaçları ve sakinleştirici ilaçları kullananlar özellikle dikkat etmelidir. İleri yaştaki bireylerin susama merkezi uyarısı geç olabilmekte ve susadığını fark edememektedir. Bu nedenle yaşlı yakınlarımızın mutlaka ne kadar su içtiğini takip etmek gerekmektedir."
Yüksek sıcaklığa maruziyet durumunda ter ile yalnızca su değil, tuz ve potasyum kaybının da görüldüğü uyarısında bulunan Sezer, su tüketiminin mineral kaybını dengeleyecek içeceklerle desteklenmesi gerektiğini, soda, tuzlu ayran, soğuk bitki çayları tüketilmesi gerektiğini bildirdi.
Kafeinli ve alkollü içecekler tüketilmemeli
Bir litre suya yarım çay kaşığı tuz, yarım çay kaşığı yemek sodası ekleyerek tüketilebileceği bilgisini veren Sezer, kafeinli ve alkol içeren içeceklerden kaçınılması gerektiğinin altını çizdi.
Sezer, sıcak havalarda spor yapanlara yönelik önerilerde bulunarak, "Egzersiz sırasında sıcak çarpmasının ilk belirtisi kas kramplarıdır. Yüksek tempolu egzersizlerde saatlik sıvı kaybı 3-4 litreye kadar çıkabilmektedir. Terlerken su ile tuz kaybı olmakta ve vücut tuz miktarı azalmaktadır. Bu nedenle sporcular sadece su değil tuz içeren spor destek ürünleri de kullanmalıdır." değerlendirmesinde bulundu.
Sporcuların sıcak çarpmasına karşı soğuk çikolatalı buzlu süte az miktarda tuz katarak tüketmelerini öneren Sezer, bu sayede kalori, protein ve tuz açığının giderileceğini vurguladı.
Sezer, sıcak çarpması görülen kişinin ilk olarak soğutulması gerektiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Hastalanan kişi hemen yatırılmalı, ayakları bir miktar kaldırılmalıdır. Kişiyi daha soğuk bir ortama taşımak, giysilerini çıkararak alın, koltuk altı, boyun ve kasık bölgelerine uygulanacak soğuk ıslak bez, sıvı alımını artırmak ilk uygulanacak önlemdir. Hastalanan kişide bilinç değişikliği varsa yeterli sıvı alamıyor ve ateşi düşmüyorsa idrar çıkışı az ise en yakın sağlık kuruluşuna götürerek damardan sıvı alımı ve gerekirse hastaneye yatış planlanmalıdır."