Erzurum - İLHAMİ ERKILIÇ - Atatürk Üniversitesi Araştırma Hastanesinde görevli hemşirelerin tedavi sırasında karşılaştıkları sorunları çözmek adına sundukları fikirler, patent başvurusu yapılan 44 projeye dönüştü.
Hastanenin yoğun bakım, ameliyathane gibi birimlerinde uzun yıllar çalışanlardan oluşan "İnovatif Hemşireler" adlı 50 kişilik grup, tedavi sırasında karşılaştıkları sorunlara çözüm amaçlı fikirlerini Hastanenin Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü Prof. Dr. Gülay İpek Çoban ile paylaştı.
Hemşireler, bası yarasını önleyen cpap maske, yatak yarası ve enfeksiyonu önleyen bez ve hazır izotonik doldurulmuş enjektör gibi hastaların bakım ve tedavisine katkı sağlayacak fikirler sundu.
Üniversitenin Mühendislik Fakültesi ile işbirliği yapılarak hazırlanan 44 proje, Rektörlüğün Bilimsel Araştırma Projesi kapsamında desteklenerek patent için Türk Patent ve Marka Kurumuna gönderildi. Başvurusu kabul gören 44 proje için patent süreci devam ediyor.
Prof. Dr. Gülay İpek Çoban, AA muhabirine, hemşirelerin sahada çalışırken karşılaştıkları sorunları çözmek için sundukları fikirlere destek olduklarını söyledi.
Hemşireleri görünür kılmak istediklerini belirten Çoban, "Yaklaşık 3 yıldır hemşirelerimizle hastanede inovatif çalışma yapıyoruz. Bu çalışmalar hastaların konforunu artırıcı, hemşirenin işini kolaylaştırıcı, çözüm odaklı ve çok güzel fikirleri içeren projeler." dedi.
Çoban, projeleri Üniversite Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı'nın desteklediğini belirterek, fikirleri Mühendislik Fakültesinden öğretim üyeleriyle bilimsel boyutta patent başvurusuna dönüştürdüklerini anlattı.
"Hastanemiz hemşirelerince 2022'den itibaren toplamda 44 patent başvurusu yapıldı. Türk Patent ve Marka Kurumu da başvuruları onayladı. Bunun için çok gururlu ve ümitliyiz." diyen Çoban, hemşirelerin yıllardır akademide doktora, yüksek lisans yapıp bilimsel makale yazdığını dile getirdi.
Prof. Dr. Gülay İpek Çoban, şöyle devam etti:
"Patent fikirleri, daha çok hemşirelerin kullandığı malzemelerin daha kullanışlı hale getirilmesi, hastaların basınç yaralarını önleme, hasta başında değilken yoğun bakımda farklı bilgisayar programları ve yapay zeka destekli teknolojiyi de kullanarak işlerini kolaylaştırıcı teknolojik projelerden oluşuyor. Hayati öneme sahip solunum ve oksijen desteği sağlayan hortumların katlanmasını önleyici fikirler. Ameliyathanede sterilizasyonun korunması, hijyen ve enfeksiyon riskine karşı basınç yaralarını önleyici hasta bezleri gibi tam anlamıyla topluma, hastanın bakım ve tedavisine katkı sağlayacak çok önemli projeler."
Çoban, yeni projeler için çalıştıklarını söyledi.
Hemodiyaliz ünitesi sorumlu hemşiresi İmren Atıcı da akut ve kronik solunum yolu hastalıkları ile uyku apnesi ve bozukluklarında cpap tedavisinde kullanılan maskelerle ilgili sorunlara çözüm bulduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Günümüzde kullanılan cpap maskeler hasta yüzünde uzun süre kalınca bası yarasına sebep oluyor, elastik bantlarından dolayı ventilasyon sırasında kaçak yaratıp hastada etkili diyaliz yapılmasını önlüyor. Projemiz nano partikül takviyeli kitosan yapıştırıcılı cpap maske. Maskede elastik bandajı kaldırıp yerine günümüzde çok yaygın kullanılan, güçlü tutucu özelliğiyle, maliyeti düşük ve hijyen açısından antibiyotik etkisi gösteren kitosan maddeyle yapıştırıcı kullanıyoruz. Maskenin külah yapısına tamamen jel kıvamında, hasta yüzünde bası oluşturmayacak yumuşak maddeden ayarladık. Bu şekilde bası yarası ve kaçak durumunu ekarte ediyoruz."
- Yatak yarasını önleyecek
Hemşire Nezihat Güneş de yoğun bakımda hastaların yatak yaralarının önüne geçmek amacıyla proje geliştirdiğini söyledi.
Yatağa bağımlı hastaların bakımlarında alt bezi ve yatak koruyucu malzemeler kullanıldığını hatırlatan Güneş, "Hastanın metabolik ve üriner sistem gibi atıkları bezde toplanıyor. Bu atıklar bezde bir süre kaldığında yırtılma ve dışarıya sızma oluyor, aynı zamanda bu durum yatak yarası gelişimini de hızlandırıyor. Yatak yarası aslında hastanelerin en önemli sorunu, enfeksiyon açısından da önemli. Projemde, hasta bezlerinin pamuklu dokusu içine kozmetik alanda kullanılan cildi besleyen, nemlendiren kolajen ürünlerin ve minerallerin, enzimlerin entegre edilmesi ile hem yatak yarası oluşumunu engellemek hem de yatak yarası varsa bu ürünün kullanımıyla yaranın iyileşmesine katkı sağlamayı amaçladık." ifadelerini kullandı.
Hemşire Zuhal Yetişdemir ise hastalara ilacı daha kolay ve tek ürünle sulandırıp direkt uygulayacakları hazır izotonik doldurulmuş enjektör fikrini patent için sunduklarını ifade ederek, "Projemiz hem zaman tasarrufu hem de hastayı enfeksiyonlardan ve mikroplardan korumak adına hızlı bir uygulama sağlayacak. Bunun yanında afet anlarında güç kaynağına ihtiyaç duymadan yapay zeka kullanarak mobil sıvı ısıtıcı kaset projelerimizin patent başvurusu kabul edildi. Son aşamalardayız." dedi.
Hemşireler, fikirlerine destek veren Gülay İpek Çoban, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ayşe Bayrakçeken, Atatürk Üniversitesi Fikri ve Mülkiyet Hakları Koordinatörü Müdürü Doç. Dr. Necdet Gültepe ve Mühendislik Fakültesinden öğretim üyelerine teşekkür etti.