Doğubayazıt Aşure Tatlısı Nedir? Tarihi, Özellikleri ve Tarifi

Ağrı'nın tarihi ilçesi Doğubayazıt, sadece büyüleyici manzaraları ve kültürel zenginliğiyle değil, aynı zamanda benzersiz tatlarıyla da dikkat çekiyor. İşte bu tatlardan biri de coğrafi işaretli Doğubayazıt Aşure Tatlısı! Geleneksel tariflere sadık kalınarak hazırlanan bu tatlı, sadece lezzetiyle değil, taşıdığı tarih ve anlamla da sofralarımızı süslüyor.

Aşurenin Doğubayazıt'taki Yeri

Doğubayazıt Aşure Tatlısı, bölgede "Aşure-i Nuh" olarak da bilinir. Rivayete göre, Nuh Peygamber'in gemisi tufandan sonra Ağrı Dağı'na oturduğunda, gemide kalan son malzemelerle aşure yapılmış. Bu nedenle Doğubayazıt ve çevresinde aşurenin özel bir anlamı vardır. Günümüzde de özellikle dini bayramlarda, Ramazan ayında ve özel günlerde yapılır, misafirlere ikram edilir.

Bu Aşureyi Özel Kılan Ne?

Doğubayazıt Aşure Tatlısı, klasik aşure tariflerinden farklı olarak özel bileşenler içerir. Tatlıyı farklı kılan en önemli unsur, bölgenin eşsiz doğal balı olan Ağrı Geven Balının kullanılmasıdır. Şeker yerine tamamen doğal bal ile tatlandırılan bu aşure, hem daha sağlıklı hem de kendine özgü bir lezzete sahiptir.

İçeriğinde bulunan kuru fasulye, aşurelik buğday, incir, nohut, pirinç, kuş üzümü, kayısı, süt, nişasta, fındık, badem, ceviz, elma, tarçın, karanfil, kakule ve nar gibi zengin malzemeler, tatlıya hem besleyici bir değer kazandırıyor hem de muhteşem bir aroma katıyor.

Nasıl Yapılır?

Geleneksel yöntemlerle yapılan Doğubayazıt Aşure Tatlısı, sabır ve özen gerektiren bir tatlıdır. İşte 6 kişilik Doğubayazıt Aşure Tatlısı tarifi:

Malzemeler:

• 50 g kuru fasulye
• 90 g aşurelik buğday
• 4 adet incir
• 50 g nohut
• 10 g pirinç
• 50 g kuş üzümü
• 40 g kayısı
• 200 ml süt
• 250 g Ağrı Geven Balı
• 40 g fındık içi
• 75 g nişasta
• 40 g badem içi
• 40 g ceviz içi
• 90 g elma
• 5 g tarçın
• 6 g karanfil
• 2 adet kakule
• 100 g nar
• 40 g Antep fıstığı içi
• 1 litre su

Hazırlanışı:

1. Bakliyatlar hazırlanır: Fasulye, buğday ve nohut bir gece önceden suda bekletilir ve ertesi gün düşük ateşte yaklaşık 2 saat haşlanır. Daha sonra pirinç eklenerek 1,5 saat daha pişirilir.
2. Nişastalı süt karışımı eklenir: Süt ve nişasta karıştırılarak bakliyatların olduğu tencereye ilave edilir, 20 dakika daha pişirilir.
3. Meyve ve baharatlar eklenir: Kayısı, kuş üzümü, badem, fındık, elma, tarçın, kakule ve karanfil bir beze sarılarak tencereye eklenir.
4. Tatlandırma: Ağrı Geven Balı eklenerek yaklaşık 40 dakika daha pişirilir.
5. Son dokunuş: Aşurenin rengi koyulaşınca ceviz eklenir ve 5 dakika daha pişirilir.
6. Sunum: Pişirme tamamlandıktan sonra üzerine nar ve Antep fıstığı serpilerek soğuk olarak servis edilir.

Doğubayazıt Aşure Tatlısı'nın Coğrafi İşaret Koruması

Bu eşsiz tatlı, 2025 yılında Doğubayazıt Ticaret ve Sanayi Odası tarafından coğrafi işaret alarak tescillenmiştir. Bu tescil, Doğubayazıt Aşure Tatlısı'nın geleneksel yapım yöntemlerine uygun olarak üretilmesini ve korunmasını sağlar. Tatlının orijinalliğini korumak adına üretim sürecinin tamamı Ağrı ili sınırlarında gerçekleşmelidir.

Son Söz: Bir Kaşıkta Tarih ve Lezzet

Doğubayazıt Aşure Tatlısı, sadece bir tatlıdan ibaret değil; içinde yüzlerce yıllık bir geleneği, kültürel mirası ve bölgenin benzersiz doğal ürünlerini barındırıyor. Ağrı'ya yolunuz düşerse mutlaka bu eşsiz lezzeti tatmalısınız!

Siz de evinizde bu geleneksel tarifi deneyerek Doğubayazıt'ın tarih kokan aşuresini sevdiklerinizle paylaşabilirsiniz. Şimdiden afiyet olsun! 🍲✨

Kaynaklar:

• Doğubayazıt Aşure Tatlısı - Türk Patent ve Marka Kurumu
• Doğubayazıt Aşure Tatlısı Artık Tescillimizde - Doğubayazıt Sanayi ve Ticaret Odası