Doğubayazıt Tarihçesi

Doğubayazıt, köklü geçmişi ve stratejik konumuyla tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Eski Beyazıt'ta ve Beyazıt Kalesi'nde bulunan Urartu Mezarları, bölgenin tarihini binlerce yıl öncesine götürmektedir. Şehrin ilk kurulduğu yer, Yukarı Beyazıt'taki eski kaledir. Bu kale, tarih boyunca birçok medeniyetin izlerini taşımaktadır. Urartuların egemenliğinde uzun süre kalan bölge, daha sonra Persler, Romalılar ve Bizanslıların yönetimine girmiştir.

Orta Çağ'da Doğubayazıt

1064 yılında Selçuklu Sultanı Alparslan'ın Anadolu seferi sırasında, bölge Bizanslılardan alınarak Selçuklulara bağlı Anişedat Beyliği'ne verilmiştir. 13. yüzyılda Moğollar ve Timur'un istilasına uğrayan Doğubayazıt, bir süre İlhanlılar ve Celayirlilerin yönetiminde kalmıştır. 1374 yılında Celayirliler, bölgeye hâkim olmuş ve bu dönemde Beyazıt Kalesi yeniden inşa edilmiştir. Şehrin adının, Celayir Oğullarından gelen Beyazıt Han'dan geldiği düşünülmektedir.

15. yüzyıl itibarıyla Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Safevilerin hâkimiyetine giren bölge, 1514 Çaldıran Savaşı sonrası Osmanlı topraklarına katılmıştır.

Osmanlı Döneminde Doğubayazıt

Osmanlı döneminde Doğubayazıt, önemli bir askeri ve ticari merkez haline gelmiştir. Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman ve IV. Murat gibi Osmanlı padişahları, doğu seferleri sırasında buradan geçmiştir. 18. yüzyılda bölgenin en önemli yöneticilerinden biri olan İshak Paşa, 1776-1798 yılları arasında Beyazıt'ta sancak beyliği yapmıştır. Onun döneminde yaptırılan İshak Paşa Sarayı, Anadolu'daki Osmanlı mimarisinin en önemli eserlerinden biri olmuştur.

İran ve Rus İşgalleri

15 ve 17. yüzyıllar boyunca Osmanlı ile İran arasında birçok kez el değiştiren Doğubayazıt, 19. yüzyılda Rus işgalleriyle de karşı karşıya kalmıştır. 1828, 1854, 1856 ve 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşlarında Ruslar tarafından işgal edilmiştir. 1878'de Berlin Antlaşması ile Osmanlı topraklarına geri katılmıştır.

Cumhuriyet Döneminde Doğubayazıt

Cumhuriyetin ilanından sonra, Doğubayazıt mutasarrıflıktan ilçe statüsüne geçmiştir. 1927'de vilayet merkezi Karaköse'ye taşınmış ve Doğubayazıt, Ağrı iline bağlanmıştır. 1934 yılında ilçenin adı Doğubayazıt olarak değiştirilmiştir.

Bugün Doğubayazıt, tarihi yapıları, kültürel mirası ve doğal güzellikleriyle dikkat çeken önemli bir turizm merkezi olarak varlığını sürdürmektedir.